Το Μέλλον της Ιστορίας

 

πηγή : http://www.nea-acropoli-ioannina.gr/istorias/to-mellon-ths-istorias.html
Αναδημοσίευση άρθρου από την Νέα Ακρόπολη
Το Μέλλον της Ιστορίας

Το Μέλλον της Ιστορίας

Πού πηγαίνει ο κόσμος μας;

Υπάρχει μέλλον;

Πώς θα είναι αυτό;

Επαναλαμβάνεται η Ιστορία;
Αυτά είναι ερωτήματα που έχουν απασχολήσει χιλιάδες ανθρώπους, ερευνητές και μη. Η μελέτη της ιστορίας είναι ένα από τα βασικότερα κλειδιά που επιτρέπει στους λαούς αλλά και στον κάθε άνθρωπο ξεχωριστά να προσδιορίσουν τη δική τους ταυτότητα. Η ταυτότητα δεν μπορεί να δημιουργηθεί αν δεν υπάρξει μια αντικειμενική ή υποκειμενική γνώση της εξέλιξης της ανθρωπότητας.

Έτσι από την αρχή των χρόνων οι άνθρωποι επιδίωξαν να μελετήσουν την ιστορία αλλά και να διδαχτούν από αυτή. Η μελέτη της ιστορίας πάντα χρησίμευε σαν ο μεγάλος συμβουλάτορας, που κατεύθυνε τόσο το παρόν όσο και το μέλλον.

Ακόμη και στις περιόδους που οι περισσότεροι άνθρωποι δεν ήξεραν να γράφουν, τις λεγόμενες προϊστορικές περιόδους, οι άνθρωποι δεν είχαν άγνοια της ιστορίας. Απλώς η θεώρηση της ιστορίας ήταν πολύ διαφορετική από την δική μας.

Η σημερινή ιστορική θεώρηση ειδικά στον δυτικό κόσμο, είναι άμεσα εξαρτημένη από τον λεγόμενο γραμμικό ή αθροιστικό χρόνο. Η αρχαία αντίληψη για την ιστορία έδινε περισσότερη σημασία στο καθαυτό γεγονός ως παράδειγμα-δίδαγμα παρά στην λεπτομερή αποτύπωση των μορφικών χαρακτηριστικών του ιστορικού γεγονότος. Από αυτήν την άποψη η προϊστορική περίοδος δεν είναι καθόλου προϊστορική, με την έννοια ότι δεν υπάρχει αίσθηση της ιστορίας . Απλά υπάρχει μια εντελώς διαφορετική θεώρηση.

Καθώς λοιπόν μελετούμε σήμερα την ιστορία, μέσα από το δικό μας πρίσμα, διαπιστώνουμε ότι σε πολλές περιπτώσεις ορισμένα ιστορικά γεγονότα μοιάζουν να έχουν μια καταπληκτική ομοιότητα μεταξύ τους. Τα συγκεκριμένα γεγονότα μπορεί να απέχουν χρονικά αρκετούς αιώνες, αλλά το μόνο που αλλάζει είναι ο τόπος , τα ονόματα και οι μορφές. Η ουσιαστική ιστορική πλοκή, το ιστορικό γίγνεσθαι αλλά και το συμπέρασμα του γεγονότος είναι το ίδιο.

Για παράδειγμα όλοι οι πολιτισμοί παρουσιάζουν μια παρόμοια μορφή ζωής: Γέννηση , ανάπτυξη, ωριμότητα, παρακμή, εξαφάνιση. Η περίοδος της παρακμής συνοδεύεται σχεδόν πάντα από χαλάρωση της κεντρικής εξουσίας και εμφάνιση έντονων διασπαστικών τάσεων. Όταν η περίοδος παρακμής ξεκινήσει, δεν είναι δυνατόν να ανακοπεί, αλλά μόνο να καθυστερήσει για πολύ ή λίγο διάστημα.

Μπροστά λοιπόν σε πολλά παρόμοια παραδείγματα , οι ιστορικοί προσπαθούν συνεχώς να ανακαλύψουν κάποιους νόμους που διέπουν την ιστορία. Οι περισσότεροι πλέον άνθρωποι αντιλαμβάνονται ότι η ιστορία δεν είναι αποτέλεσμα της «θεάς Τύχης», αλλά διέπεται από συγκεκριμένους μαθηματικούς νόμους. Αν θα θέλαμε να χρησιμοποιήσουμε εκφράσεις δανεισμένες από τα μαθηματικά, θα λέγαμε ότι η εξέλιξη της ιστορίας μοιάζει να ακολουθεί ένα είδος αλγόριθμου, αρκετά δύσκολου στην αποκρυπτογράφηση και σύνθετου. Και μάλιστα όχι οποιοσδήποτε αλγόριθμος, αλλά κάποιος αλγόριθμος που δημιουργεί σχήματα φράκταλ!

Πράγματι η ιστορία πραγματοποιεί μικρούς ή μεγαλύτερους κύκλους με παρόμοια ιστορικά γεγονότα. Τίποτα στην εξέλιξη της ιστορίας δεν λειτουργεί γραμμικά.

Ωστόσο, δεν μπορούμε να πούμε ότι η ιστορία επαναλαμβάνεται με τον ίδιο ακριβώς τρόπο. Δηλαδή, ποτέ η ιστορία δεν επιστρέφει στο ίδιο ακριβώς σημείο. Αυτό συμβαίνει γιατί η συσσώρευση της ανθρώπινης εμπειρίας επιτρέπει την έστω και αργή εξέλιξη, όχι όμως με γραμμικό τρόπο αλλά με σπειροειδή Ίσως το καλύτερο σχήμα που θα απεικόνιζε την πορεία της ανθρωπότητας, να είναι ένα είδος σπείρας.

Θα μπορούσαμε να πούμε ότι η τετράγωνη σπείρα ταιριάζει περισσότερο στην ανθρώπινη ιστορία καθώς είναι ξεκάθαρο ότι υπάρχουν ιστορικά γεγονότα τα οποία μοιάζουν να αλλάζουν απότομα την πορεία της ανθρωπότητας. Είναι γεγονότα απρόβλεπτα, που δεν εξάγονται ως συμπέρασμα από τις προηγούμενες ιστορικές περιόδους.

Για παράδειγμα η ύπαρξη και η δράση του Μ. Αλεξάνδρου, άλλαξε την ιστορία, χωρίς αυτό να έχει κατά κάποιο τρόπο προετοιμαστεί από το παρελθόν. Από τον Μ. Αλέξανδρο και μετά οι περισσότεροι ιστορικοί συμφωνούν ότι ο κόσμος πορεύτηκε πάνω σε μια συγκεκριμένη γραμμή. Τέτοια γεγονότα υπάρχουν διάσπαρτα σε όλο τον κόσμο και συμπεριλαμβάνονται και φυσικά αίτια, όπως π.χ. μια φυσική καταστροφή.

Τέτοια γεγονότα που αναμφίβολα επηρεάζουν βαθιά την ιστορία, δεν υπόκεινται στην λεγόμενη κοινή λογική. Οι ιστορικοί φυσικά αδυνατούν να προβλέψουν τις απότομες στροφές που κάνει η ανθρωπότητα, αλλά ταυτόχρονα μπορούν να επιβεβαιώσουν το πέρασμα της ιστορίας από παρόμοια μονοπάτια.

Αν και η σημερινή επιστήμη δεν μπορεί να εξηγήσει ορισμένα πράγματα, ωστόσο ο παραδοσιακός εσωτερισμός έχει κάποιες απαντήσεις που ρίχνουν φως στο σκοτάδι. Μας μιλούν για έναν νόμο εξέλιξης της ανθρώπινης ιστορίας αλλά ταυτόχρονα και για ένα «Σχέδιο Εξέλιξης». Σύμφωνα με αυτό, η ανθρωπότητα ξεκινάει από ένα επίπεδο για να φτάσει σε ένα άλλο συγκεκριμένο επίπεδο. Η ανθρωπότητα σύμφωνα με τον Εσωτερισμό, δεν μπορεί να θεωρηθεί αποσπασμένη από την πορεία του Σύμπαντος. Το σύμπαν ξεκίνησε από κάπου για να φτάσει κάπου , σύμφωνα με ένα Υπερβατικό σχέδιο εξέλιξης που αγνοούμε, βεβαίως. Η ανθρωπότητα έχει το δικό της ρόλο και μερίδιο ευθύνης στην Συμπαντική πορεία. Επομένως και η ανθρωπότητα έχει έναν συγκεκριμένο στόχο για να φτάσει.

Αν λοιπόν υποθέσουμε ότι υπάρχει μια νομοτέλεια σε αυτήν την πορεία , δηλαδή το Σύμπαν θα ολοκληρώσει «επιτυχώς» το «σχέδιό» του, τότε και η ανθρωπότητα ακολουθώντας ή συμμετέχοντας σε αυτό το Υπερβατικό σχέδιο, θα ολοκληρώσει το δικό της Σχέδιο εξέλιξης για να φτάσει στο επίπεδο που πρέπει. Ανεξάρτητα επομένως από τις διάφορες τάσεις και μικροκατευθυνσεις που παρατηρούνται στην Ιστορία, η συνολική ανθρωπότητα εξελίσσεται όχι τυχαία και τυφλά, αλλά καθοδηγούμενη από ένα συγκεκριμένο Νόμο (ή Θεό, αν προτιμάτε). Αυτή η συγκεκριμένη κατεύθυνση η οποία τελικά θα τελεσφορήσει (σύμφωνα με τις Εσωτερικές παραδόσεις), ονομάζεται Υπερβατική Ιστορία.

Έτσι η υπερβατική Ιστορία έχει ήδη «γραφτεί» και προκαθοριστεί από την δημιουργία της ανθρωπότητας. Έχει καθοριστεί βέβαια όχι με λεπτομέρεια αλλά σαν γενικό σχέδιο και κατεύθυνση .

Αυτό που συμβαίνει στην πράξη , δηλαδή η πραγματοποίηση της Ιστορίας, είναι η λεγόμενη Αισθητή Ιστορία. Η Αισθητή Ιστορία, μπορεί να παρεκκλίνει λίγο από την Υπερβατική, όχι όμως και να αλλάξει εντελώς κατεύθυνση. Ουσιαστικά η Αισθητή Ιστορία είναι μια αντανάκλαση ή το αποτύπωμα ή η σκιά της Υπερβατικής. Σαν σκιά δεν μπορεί παρά να ακολουθεί πάντα την πορεία του όντος που τη δημιουργεί, δηλαδή την Υπερβατική Ιστορία. Μπορεί επίσης , όπως ακριβώς και οι σκιές να παρουσιάζεται ακαθόριστη και διαφοροποιημένη από το σώμα που την παράγει. Πάντα όμως θα έχει το σχήμα αλλά και την γενικότερη μορφή του αντικειμένου-πηγή.

Ο Εσωτερισμός τόσο της Ανατολής όσο και της Δύσης έχει πολλές αναφορές στο γενικό σχεδιασμό που θα ακολουθήσει η Ανθρωπότητα σε όλη την πορεία της πάνω στη Γη. Αναφορές που μιλούν τόσο για το παρελθόν όσο και για το μέλλον.

Στα ιερά κείμενα των Μάγια , της Ινδίας και άλλων πολιτισμών βρίσκουμε «προφητείες» , που μιλούν για τις επερχόμενες εποχές του άμεσου ή του μακρινού μέλλοντος.

Σύμφωνα με την Ινδική Φιλοσοφία αλλά και τον Δυτικό Εσωτερισμό, η ανθρωπότητα ήδη έχει περάσει μέσα από 5 στάδια εξέλιξης. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι ήδη έχουν υπάρξει 5 «ανθρωπότητες», όπου σε κάθε μια περίοδο αναπτύχθηκαν κάποια συγκεκριμένα χαρακτηριστικά, βιολογικά, συναισθηματικά και νοητικά για τους ανθρώπους.

Σήμερα βρισκόμαστε στην 5η «ανθρωπότητα» και πρόκειται να εμφανιστούν άλλες 2 στο απώτερο μέλλον . Στις μελλοντικές αυτές ανθρωπότητες θα αναπτυχθούν κάποια επιπλέον χαρακτηριστικά και η συνείδηση των ανθρώπων θα διευρυνθεί σε μεγάλο βαθμό, πριν ολοκληρωθεί η εξελικτική μας φάση πάνω στη Γη.

Αν θα ήμασταν ως άνθρωποι ικανοί να ξεφύγουμε από την ψευδαίσθηση του χρόνου, τότε ίσως να μπορούσαμε να αντιληφθούμε την Ιστορία με την υπερβατική της μορφή. Τότε το πεπρωμένο της Ανθρωπότητας να παρουσιαζόταν μπρος στα μάτια μας και θα αποκάλυπτε αυτό που νομίζουμε ως μη γενόμενο.

Υπάρχουν κάποια κείμενα από την αρχαία Αίγυπτο που μας μιλούν για το μέλλον σαν να έχει ήδη γίνει. Αλλά αν είναι έτσι, προκύπτει η εύλογη ερώτηση: «Για ποιο λόγο να μπούμε ως ανθρωπότητα σε αυτήν την μακραίωνη δοκιμασία , εάν τα πράγματα είναι ήδη προκαθορισμένα;» Η απάντηση είναι πράγματι πολύ δύσκολη. Ίσως το μόνο που μπορεί να ρίξει λίγο «φως» στο σκοτάδι είναι η φράση που «Προφήτης» λέει στον «Εκλεκτό» στην περιβόητη Ταινία «The Matrix»: «Δεν είσαι εδώ για να επιλέξεις γιατί το έχεις ήδη κάνει. Είσαι εδώ για να μάθεις το Γιατί αυτής της επιλογής»……

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

- Ar. Toynbee, Study of History, εκδ. OxfordUniversity Press

- Μιρσέα Ελιάντ- Κόσμος και Ιστορία , ΕΚΔ. ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΓΡΑΜΜΑΤΑ

- Ε.Π.Μπ.- Το μυστήριο των κύκλων, ΕΚΔ. ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ

- Μαξ Χαίντελ - Ροδοσταυρική Κοσμοθεωρία, ΕΚΔ. ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ

- C. JINARAHADASA, Η απόκρυφος εξέλιξη της Ανθρωπότητας, ΕΚΔ. ΙΑΜΒΛΙΧΟΣ