Τρίτη 4 Απριλίου 2023

Ζοζέφ Ζερόμ Λεφρανσουά ντε Λαλάντ

 

Jérôme Lalande.jpg

Ο Ζοζέφ Ζερόμ Λεφρανσουά ντε Λαλάντ (Joseph Jérôme Lefrançois de Lalande, 11 Ιουλίου 1732 – 4 Απριλίου 1807) ήταν Γάλλος αστρονόμος και συγγραφέας.

Ο Λαλάντ γεννήθηκε στο Μπουργκ-αν-Μπρες (Bourg-en-Bresse) (σήμερα στον νομό Αιν). Οι γονείς του τον έστειλαν στο Παρίσι να σπουδάσει νομική, αλλά καθώς κατέλυσε στο Hôtel Cluny, όπου ο Ντελίλ είχε το αστεροσκοπείο του, προσελκύσθηκε στην Αστρονομία και έγινε ο πιο ένθερμος μαθητής των Ντελίλ και Πιερ Λεμονιέ. Ολοκλήρωσε όμως και τις σπουδές του στη νομική, οπότε θα επέστρεφε στη γενέτειρά του ως δικηγόρος, όταν ο Λεμονιέ πήρε άδεια να τον στείλει στο Βερολίνο για παρατηρήσεις της σεληνιακής παραλλάξεως σε συγχρονισμό με εκείνες του Νικολά Λουί ντε Λακάιγ στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.

Η επιτυχής επιτέλεση αυτών των παρατηρήσεων προκάλεσε την εκλογή του σε ηλικία 21 ετών στην Ακαδημία του Βερολίνου και στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών. Τότε αφοσιώθηκε στη βελτίωση της πλανητικής θεωρίας, δημοσιεύοντας το 1759 διορθωμένη έκδοση των πινάκων του Χάλεϊ με μια ιστορία των εμφανίσεων του ομώνυμου κομήτη. Το 1762 ο Ντελίλ παραιτήθηκε από την έδρα της Αστρονομίας στο Collège de France για να την αναλάβει ο Λαλάντ. Το σπίτι του Λαλάντ ήταν ένα είδος σεμιναρίου Αστρονομίας και ανάμεσα στους μαθητές του ήταν και οι Ντελάμπρ, Τζιουζέπε Πιάτσι, Πιερ Μεσαίν και ο ίδιος ο ανεψιός του, ο Μισέλ Λαλάντ (Michel Lalande). Κέρδισε μεγάλη φήμη με τις δημοσιεύσεις του για τη διάβαση της Αφροδίτης το 1769.

Ως καλός ομιλητής και συγγραφέας, ο Λαλάντ βοήθησε στην εκλαΐκευση της Αστρονομίας. Οι πλανητικοί του πίνακες, στους οποίους ενσωμάτωνε διορθώσεις για τις βαρυτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των πλανητών, ήταν οι καλύτεροι που υπήρχαν ως το 1800, ενώ το ετήσιο Βραβείο Λαλάντ που θέσπισε το 1802 για αστρονομικές μελέτες αποτελεί μια απόδειξη του ενθουσιασμού του για την αγαπημένη του ενασχόληση.

Ο κατάλογος αστέρων που συνέταξε το 1801 (ίσως και ο ίδιος ο αστρονόμος) είναι σήμερα γνωστός κυρίως για ένα μέλος του, τον αστέρα Λαλάντ 21185 , από τους κοντινότερους στη Γη.

  • Ο κρατήρας Lalande στη Σελήνη πήρε το όνομά του.

Τζον Βεν

 John Venn 2.jpg

4 Αυγούστου 1834  γεννήθηκε: Τζον Βενν Άγγλος μαθηματικός

Ο Τζον Βεν (Αγγλικά:John Venn, 4 Αυγούστου 1834 – 4 Απριλίου 1923) ήταν Άγγλος λογικολόγος και φιλόσοφος. Είναι γνωστός για τη σύλληψη του διαγράμματος Βεν, που χρησιμοποιείται σε πολλά επιστημονικά πεδία, περιλαμβανομένης της θεωρίας συνόλων, της θεωρίας πιθανοτήτων, της λογικής, της στατιστικής και της πληροφορικής.

Κτίριο Βεν στο Πανεπιστήμιο του Χαλ
Βιτρό στο Κολέγιο Γκόνβιλ και Κίζ του Κέμπριτζ προς τιμήν του Βεν και του διαγράμματος Βεν

  Ο Βεν γεννήθηκε στις 4 Αυγούστου του 1834 στο Κίνγκστον απόν Χαλ του Γιορκσάιρ, γιος της Μάρθα Σάικς και του Χένρι Βεν, εφημέριου στην ενορία του Ντράιπουλ. Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν τριών Στο οικογενειακό δένδρο του Βεν υπήρχαν πολλοί Ευαγγελικοί ιερείς και ακολούθησε την οικογενειακή παράδοση γινόμενος Αγγλικανός ιερέας. Χειροτονήθηκε το 1859 και υπηρέτησε αρχικά στην εκκλησία του Τσέσνατ στο Χερντφορντσάιρ και αργότερα στο Μορτλέικ του Σάρεϊ Η εκπαίδευση του έγινε με ιδιαίτερα μαθήματα μέχρι το 1853 που πήγε στο Κολέγιο Γκόνβιλ και Κιζ του Κέμπριτζ. Το 1857 πήρε το πτυχίο του στα μαθηματικά και έγινε μέλος του κολεγίου. Το 1862 επέστρεψε στο Κέμπριτζ σαν λέκτορας στην ηθική, ενώ μελέτησε και δίδαξε λογική και θεωρία των πιθανοτήτων.

Το 1868 νυμφεύτηκε τη Σουζάνα Κάρνεγκι Έντμοστόουν, με την οποία απέκτησαν ένα γιο, τον Τζον Άρτσιμπαλντ Βεν.

Το 1883 παραιτήθηκε από τον κλήρο, έχοντας καταλήξει στο συμπέρασμα πως ο Αγγλικανισμός ήταν ασύμβατος με τις φιλοσοφικές του πεποιθήσεις Την ίδια χρονιά έγινε μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας και διδάκτορας στο Κέμπριτζ.

Πέθανε στις 4 Απριλίου του 1923 από άγνωστα αίτια