Η Ναυμαχία της Σάμου

 

Η Ναυμαχία της Σάμου ήταν μια ιστορική ναυμαχία που έλαβε χώρα στη θαλάσσια περιοχή της Σάμου εξ ου και η ονομασία της, μεταξύ των δύο συνασπισμένων στόλων των ελληνικών νήσων Ύδρας και Σπετσών, κατά του Οθωμανικού στόλου στις 5 Αυγούστου του 1824, κατά την Ελληνική Επανάσταση του 1821, με περιφανή νίκη του τότε Ελληνικού Ναυτικού.
Μετά την καταστροφή των Ψαρών ο οθωμανικός στόλος υπό τον Χοσρέφ Πασά είχε αποσυρθεί στην Μυτιλήνη και διέμεινε περίπου ένα μήνα. Τότε ο Χοσρεφ Πασάς ειδοποίησε τους Σαμίους με κάποιον Άγγλο υπήκοο πλοίαρχο του στόλου του να δηλώσουν υποταγή και δεν θα έχουν να φοβηθούν τίποτα. Οι Σάμιοι στη συνέλευσή τους απέκρουσαν την πρόταση του Χοσρέφ έτσι ο φόβος των Ελλήνων ήταν μεγάλος, ότι μετά από αυτό και η Σάμος θα κινδύνευε. Την ίδια εκείνη εποχή οι Σάμιοι άρχισαν να αποκρούουν με επιτυχία διάφορες αποβατικές επιχειρήσεις των Τούρκων στη περιοχή του Καρλοβασίου και στο ακρωτήριο Κότσικα κοντά στο Βαθύ. Ακολούθως ο Ελληνικός στόλος παίρνοντας δάνειο περί τις 90 χιλιάδες δίστηλα ετοιμάστηκε η μεν πρώτη μοίρα υπό τον Γ. Σαχτούρη με είκοσι επτά Υδραίικα και οκτώ Πετζώτικα πλοία, υπό τον Γ. Ανδρούτζο, η δε δεύτερη μοίρα υπό τον Α. Μιαούλη.

Στις 28 Ιουλίου του 1824 ξεκινάει ο Χοσρέφ Πασάς με σχεδόν ολόκληρο τον οθωμανικό στόλο αποτελούμενο από 300 πλοία και πλοιάρια κατά της Σάμου. Ο δε ανασυγκροτηθείς ελληνικός στόλος άρχισε να πλέει προς την περιοχή όπου η πρώτη μοίρα εντοπίζοντας σαράντα μικρά πλοία, αναμεταξύ τους και είκοσι σακολέβες με Τουρκική σημαία, πλέοντας προς την Σάμο και φέροντας δύο χιλιάδες στρατιώτες προς απόβαση ξημερώθηκε στις 30 Ιουλίου στην Ικαρία. Η Ελληνική μοίρα κατεδίωξε τα καράβια αυτά, και τα ανάγκασε να φύγουν μακρυά ή να πέσουν στην ξηρά. Φτάνοντας στην Μυκάλη είδαν πλήθος στρατευμάτων έτοιμα προς αποβίβαση σε δύο βρίκια και πλήθος μικρών πλοίων. Τα βρίκια κόψανε τις άγκυρες και έφυγαν. Ο Οθωμανικός στόλος βρίσκονταν ελλιμενισμένος πίσω από το ερημονήσι Μαρίνα. Εκεί ο Ελληνικός στόλος τους ανακάλυψε, και αφού έριξε μια κανονιά άραξε και έκανε την μεταγωγή του οθωμανικού στρατού αδύνατη. Τέσσερις ώρες μετά την ανατολή του ήλιου δεκαοκτώ πλοία της πρώτης γραμμής κατέπλευσαν κατά των Ελληνικών. Ο Σαχτούρης έδωσε τότε διαταγή να ναυμαχήσουν, χωρίς όμως αποτέλεσμα. Το απόγευμα όρμησαν κατά των εχθρών δύο πυρπολικά του Ρομπότση και του Τζάπελα. Οι Τούρκοι φοβήθηκαν και απομακρύνθηκαν. Το ίδιο συνέβη και την επόμενη μέρα. Στις 4 Αυγούστου κατέπλευσε ο Οθωμανικός στόλος κατά του Ελληνικού. 17 πλοία με τον αντιναύαρχο και τον Κανάρη με το πυρπολικό του όρμησαν πάνω στον εχθρό και ναυμάχησαν επί πέντε ώρες, μέχρι που ανάγκασαν τον εχθρό να απομακρυνθεί. Ο Οθωμανικός στόλος μάταια αποπειράθηκε να κινηθεί και τις επόμενες μέρες. Η αγκυροβολια των Ελλήνων συνεχίστηκε για πέντε εβδομάδων χωρίς αποτέλεσμα, και μετά αποχώρησαν. 

Samos Muharebesi, Yunan adaları Hydra ve Spetses'in iki müttefik filosu arasında, 5 Ağustos 1824'te Osmanlı donanmasına karşı Samos'un deniz bölgesinde meydana gelen tarihi bir deniz savaşıdır. 1821 Yunan Devrimi, o zamanki Yunan Donanmasının gururlu bir zaferiyle. Psari'nin yıkılmasından sonra Hüsrev Paşa komutasındaki Osmanlı donanması Midilli'ye çekilmiş ve yaklaşık bir ay burada kalmıştır. Bunun üzerine Khosref Paşa, donanmasının İngiliz uyruklu bir kaptanıyla Samoslulara boyun eğmelerini bildirdi ve korkacak hiçbir şeyleri kalmayacaktı. Samoslular meclislerindeki Khosref'in önerisini reddettiler, bu yüzden Yunanlıların korkusu büyüktü, bundan sonra Samos da tehlikede olacaktı. Aynı zamanda, Sami, Türklerin Karlovasi bölgesindeki ve Vathi yakınlarındaki Kotsika Burnu'ndaki çeşitli çıkarma operasyonlarını başarıyla püskürtmeye başladı. Daha sonra, yaklaşık 90 bin iki direkli gemi kredisi alan Yunan filosu hazırlandı, ilk filo G. Shaktouri altında yirmi yedi Hydra ve sekiz Pezot gemisi ile G. Androutzos altında ve ikinci filo A. Miaoulis. 28 Temmuz 1824'te Hoşref Paşa, 300 gemi ve mavnadan oluşan Osmanlı donanmasının neredeyse tamamıyla Samos'a doğru yola çıkar. Yeniden yapılandırılan Yunan donanması, 30 Temmuz günü İkarya'da, Samos'a doğru ilerleyen ve karaya iki bin asker getiren ilk filonun aralarında Türk bayraklı yirmi çuval bulunan kırk küçük gemiyi gördüğü bölgeye doğru yola çıktı. Yunan filosu bu gemileri takip etti ve onları uzaklara kaçmaya ya da karaya çıkmaya zorladı. Mykali'ye vardıklarında, iki brik ve birkaç küçük gemide karaya çıkmaya hazır bir dizi asker gördüler. Brigler çapalarını kesti ve gitti. Osmanlı donanması ıssız Marina'nın arkasına demirledi. Orada Yunan filosu onları keşfetti ve bir top ateşledikten sonra imha etti ve Osmanlı ordusunun geçişini imkansız hale getirdi. Güneş doğduktan dört saat sonra ilk hattan on sekiz gemi Yunanlılara karşı yelken açtı. Shaktouris daha sonra savaş emri verdi, ama boşuna. Öğleden sonra, Robotsis ve Tzapelas'ın iki ateşli silahı düşmana saldırdı. Türkler korktular ve kaçtılar. Ertesi gün de aynı şey oldu. 4 Ağustos'ta Osmanlı donanması Hellinikon'a doğru yola çıktı. Amiral yardımcısı ile 17 gemi ve topuyla Kanarya düşmana saldırdı ve düşmanı geri çekilmeye zorlayana kadar beş saat savaştı. Sonraki günlerde Osmanlı donanması boş yere hareket etmeye çalıştı. Yunanlıların demirlemeleri beş hafta boyunca sonuçsuz devam etti ve sonra geri çekildiler.