Τρίτη 3 Μαΐου 2022

Ανεμώνη η χαρίης

 

H ανεμώνη η χαρίης ή χαρίεσσα (επιστ. ονομ. Anemone apennina subsp. blanda) με κοινή ονομασία "ανεμώνη του βουνού" ανήκει στην οικογένεια Βατραχιοειδή (Ranunculaceae) και αποτελεί είδος της ΝΑ Ευρώπης. Κατανέμεται σ’όλη την Ελλάδα, εκτός από τις Κυκλάδες και την Κρήτη. Προτιμά τα ξέφωτα των ορεινών δασών και διακρίνεται από τα υπόλοιπα είδη του γένους Ανεμώνη (Anemone), επειδή φέρει φύλλα βλαστού έμμισχα, διηρημένα, παρόμοια με της βάσης. Τα σέπαλα είναι συνήθως 10-14 και το χρώμα τους φωτεινό κυανό. Το ρίζωμα του είναι κονδυλώδες. Ανθίζει από τον Φεβρουάριο μέχρι και τα μέσα Ιουνίου, ανάλογα με το υψόμετρο.  βικιπαίδεια

-------------------------

Η Anemone apennina subsp. blanda είναι φυτό που φύεται σχεδόν σ’ ολόκληρη την χώρα εκτός των Κυκλάδων και της Κρήτης-Καρπάθου. Απαντάται σε υψόμετρο από το επίπεδο της θάλασσας ως τα 2100 μέτρα, φυτρώνει σε σε υγρές τοποθεσίες, θαμνώνες, ελαιώνες, χέρσα χωράφια, σε ξέφωτα δασών αλλά και σε ελατοδάση. Πρόκειται για την Ορεία ανεμώνη του Θεόφραστου.

Επιστημονική ονομασία: Anemone apennina subsp. blanda (Schott & Kotschy) Nyman 1878

Συνώνυμα: Anemone blanda Schott & Kotschy

Ελληνική ονομασία: Ανεμώνη η χαρίεσσα, Ανεμώνη η χαρίης

Κοινή ονομασία: Ανεμώνη, Ανεμώνα, Ανεμώνη του βουνού, Ανεμώνη η γοητευτική, Grecian wildflower, W inter windflower, Windflower, Balkan anemone, Wood anemone


https://www.agriamanitaria.gr/anemone-apennina-subsp-blanda/

Περιγραφή   

Η Anemone blanda είναι πολυετές, ποώδες φυτό της οικογένειας Ranunculaceae, με βλαστό όρθιο πορφυρό, ελαφρά τριχωτός, ύψους έως 15 εκατοστά, με ρίζα κονδυλώδη που παραμένει ζωντανός κατά την ξερή περίοδο.

Τα φύλλα του βλαστού είναι έμμισχα, ουδέποτε συμφυή, όμοια με τα παράρριζα που είναι μακρόμισχα, τρίλοβα, οδοντωτά.

Τα ερμαφρόδιτα άνθη που μοιάζουν με τις μαργαρίτας, φύονται στην κορυφή του ανθοφόρου βλαστού, δεν έχουν πέταλα και την θέση των πετάλων έχουν πάρει 10-14 επιμήκη-γραμμοειδή σέπαλα, είναι μεγάλα κυανοϊώδη. Στήμονες πολυάριθμοι, ανθήρες κίτρινου χρώματος. Περίοδος ανθοφορίας από τον Ιανουάριο έως και το Ιούνιο.

Ο καρπός μικρό αχαίνιο, χνουδωτό, με ράμφος κυρτό.

Φαρμακευτικές χρήσεις:

Οι βοτανολόγοι στον Μεσαίωνα χρησιμοποίησαν την ανεμώνη, για την θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας και για την θεραπεία από τους πονοκεφάλους. Λόγω όμως της τοξικότητας της, οι ανεμώνη δεν χρησιμοποιούνται πλέον.

Τοξικότητα:

Ηανεμώνη θεωρείται ότι είναι δηλητηριώδες φυτό. Εάν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες προκαλεί πόνο και ερεθισμό στο στόμα. Ο φλοιός, τα λουλούδια, ο καρπός, τα φύλλα, οι ρίζες και τα στελέχη μπορεί να προκαλέσουν δερματίτιδα. Άλλα συμπτώματα από της δηλητηρίασεις από το φυτό είναι η φλεγμονή, οι φουσκάλες από την επαφή με φρέσκο χυμό, έμετος και διάρροια.

Μελισσοκομικό φυτό:

Η Anemone blanda ανθίζει από τον Ιανουάριο έως και το Ιούνιο , ανάλογα με την περιοχή και το υψόμετρο και δίνει νέκταρ και γύρη.

Πηγή: www.greekflora.gr, plant-hunters.blogspot.com, savvastryfonosplants.com/anemone-blanda, en.wikipedia.org/wiki


Field-of-various-color-kalanit02.jpg

Η ανεμώνη ή ανεμώνα είναι αγγειόσπερμο, δικοτυλήδονο φυτό, ανήκει δε στην οικογένεια των Βατραχιοειδών ή Ρανουγκουλίδων της τάξης των Βατραχιωδών.

Από τα αυτοφυή είδη αρκετά είναι δηλητηριώδη. Η ανεμώνη, όμως τρώγεται εάν βραστεί στους 100 βαθμούς ή εάν τσιγαριστεί μαζί με μισό κιλό κρεμμύδι. Επίσης είναι γέμιση για παραδοσιακή πίτα του Ουζμπεκιστάν.


Είδη

Στην Ελλάδα αυτοφυή απαντούν τα παρακάτω έξι είδη ανεμώνης: Ανεμώνη η στεφανωματική (Anemone coronaria). Το φυτό ανθίζει το χειμώνα και το καλοκαίρι ξεραίνονται οι βλαστοί του ενώ πολλαπλασιάζεται με κονδύλους. Η λίπανση θεωρείται απαραίτητη για την καλή παραγωγή ανθέων, ενώ η νυχτερινή θερμοκρασία πρέπει να είναι γύρω στους 5-6 βαθμούς με αρκετή υγρασία. Τα άνθη της ανεμώνης αυτής είναι δύο ειδών, είτε διπλά, είτε πολλαπλά όπως τα χρυσάνθεμα. Από τα καλλιεργούμενα καλλωπιστικά είδη είναι το πιο γνωστό.
Ανεμώνη η ταόμορφος (Anemone pavonina). Πολύ κοινή στην Ελλάδα, φύεται σε λιβάδια και χωράφια. Πολυετές, ποώδες φυτό με ρίζα κονδυλώδη, ανθίζει την άνοιξη και τα άνθη της έχουν έντονο κόκκινο χρώμα.
Ανεμώνη η χαρίης (Anemone apennina subsp. blanda). Φέρει φύλλα βλαστού έμμισχα, και σέπαλα συνήθως 10-14 με φωτεινό κυανό χρώμα.
Ανεμώνη η δασόφιλος (Anemone nemorosa ). Πολυετές, ποώδες φυτό με ισχυρό ρίζωμα που έρπει. Τα άνθη της έχουν λευκό χρώμα και βγαίνουν από το Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο. Φύεται σε δάση και χαράδρες της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Ανεμώνη η κηπαία (Anemone hortensis). Χνουδωτό, ποώδες φυτό έχει κονδυλώδες ρίζωμα. Τα φύλλα της ανεμώνης αυτής είναι παλαμοειδή και φέρουν 3 λοβούς. Καλλιεργείται ως καλλωπιστικό σε πάρκα και κήπους. Τα άνθη της έχουν χρώμα γαλάζιο, κόκκινο ή λευκό. Κάποιοι θεωρούν ότι είναι η άγρια ανεμώνη της αρχαίας Ελλάδας.
(Anemone ranunculoides)

Επίσης, στο γένος Ανεμώνη υπήρχε παλαιότερα η Ανεμώνη η πουλσατίλη (Anemone pulsatilla - Pulsatilla vulgaris), σήμερα Πουλσατίλλη του Χάλλερ (Pulsatilla halleri subsp. rhodopaea). Ονομάζεται και ανεμώνη της Λαμπρής. Έχει τριχωτούς και μεταξωτούς βλαστούς και βρίσκεται σε περιοχές της κεντρικής Ευρώπης. Έχει πολυάριθμα μικρά φυλλαράκια σχισμένα σε ταινίες και μεγαλύτερα φτερωτά φύλλα. Καλλιεργείται και ως καλλωπιστικό σε διάφορες χρωματικές παραλλαγές.

Τέλος, αλλά είδη ανεμώνης είναι:

Ανεμώνη η μαλακή. Βρίσκεται σε διάφορες περιοχές της Ασίας και κυρίως στην Ιαπωνία. Τρώγεται και σαν σαλατικό, καλλιεργείται σαν καλλωπιστικό σε γλάστρες.
Ανεμώνη η ιαπωνική (Anemone japonica) - (Anemone hupehensis). Με καταγωγή από την Κίνα και την Ιαπωνία είναι πολύ διαδεδομένο καλλωπιστικό στις περιοχές αυτές.

 https://wp-el.wikideck.com/%CE%91%CE%BD%CE%B5%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B7

Σήμερα 3 Μαϊου Αγίας Μαύρας μάρτυρος, Αγίου Ροδοπιανού

Γραμματόσημο απο τη σειρά ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ των ΕΛΤΑ
Γραμματόσημο απο τη σειρά ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ των ΕΛΤΑ σχεδ. Β. Κωνσταντινέα

Σήμερα 3 Μαϊου Αγίας Μαύρας μάρτυρος, Αγίου Ροδοπιανού

Χρόνια Πολλά!

Μαύρος, Μαύρα,

Ροδόπη, Ροδώπη

Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας

Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος

για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό

Ἡ Ἁγία Ξενία ἡ Μεγαλομάρτυς

Ἡ Ἁγία Μεγαλομάρτυς Ξενία γεννήθηκε στὴν Καλαμάτα τὸ 291 μ.Χ. ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ φιλόθεους, τὸ Νικόλαο καὶ τὴ  Δέσποινα, ποὺ κατάγονταν ἀπὸ τὰ ἀνατολικὰ μέρη τῆς Ἰταλίας. Ἐξαιτίας τῶν διωγμῶν κατὰ τῶν Χριστιανῶν κατὰ τοὺς χρόνους ἐκείνους κατέφυγαν στὴν Καλαμάτα καὶ ἐγκαταστάθηκαν σὲ κάποιο ἀγρόκτημα ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη, διότι ὁ πατέρας της ἦταν γεωργός.Ἀπὸ μικρὴ ἡλικία ἡ Ξενία στόλιζε τὴν ψυχή της μὲ νηστεῖες, ἐγκράτεια, σιωπή, ἀδιάλειπτη προσευχή, δάκρυα καὶ ἀγρυπνίες, φιλανθρωπία κα ...
περισσότερα...

Οἱ Ἅγιοι Τιμόθεος καὶ Μαύρα οἱ Μάρτυρες


Ὁ Ἅγιος Τιμόθεος καὶ ἡ σύζυγός του Ἁγία Μαύρα ἦταν μία ἁγιασμένη οἰκογένεια, ποὺ ζοῦσε σὲ κάποιο μικρὸ χωριὸ τῆς Θηβαΐδος, στὴν Αἴγυπτο, κατὰ τὸ δεύτερο ἥμισυ τοῦ 3ου αἰῶνος μ.Χ. Ὁ Ἅγιος Τιμόθεος ξεχώριζε ἀπὸ τοὺς ἄλλους συμπολίτες του γιὰ τὴν μεγάλη εὐσέβειά του καὶ τὴν ἐπίδοση ποὺ εἶχε στὰ ἱερὰ γράμματα. Τοὺς τὰ διάβαζε στὸ σπίτι του ἢ στὴν ἐκκλησία καὶ ξεδιψοῦσε τὶς ψυχές τους μὲ τὸ ἀθάνατο νερὸ τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἐπιβραβεύοντας αὐτὸ τὸ ζῆλο του, ὁ Ἐπίσκοπος τῆς Θηβαΐδος τὸν χειροθέτησε ...
περισσότερα...

Οἱ Ἅγιοι Διόδωρος καὶ Ροδοπιανὸς οἱ Μάρτυρες


Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Διόδωρος καὶ ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Ροδοπιανός, ὁ ὁποῖος ἦταν διάκονος, ἄθλησαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) στὴν Ἀφροδισία τῆς Καρίας, ἀπὸ ὅπου κατάγονταν. Ἐπειδὴ ἦταν Χριστιανοί, κακοποιήθηκαν καὶ μαστιγώθηκαν ἀπὸ τοὺς συμπολίτες τους Ἐθνικοὺς καί, ἀφοῦ λιθοβολήθηκαν στὸ μέσῳ τῆς ἀγορᾶς, τελειώθηκαν.
περισσότερα...




Ὁ Ἅγιος Πέτρος Ἐπίσκοπος Ἄργους


Ὁ Ἅγιος Πέτρος κατάγονταν ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ γεννήθηκε περὶ τὰ μέσα τοῦ 9ου αἰῶνος μ.Χ. Οἱ γονεῖς του διακρίνονταν ὄχι μόνο κατὰ τὸν ἐπίγειο πλοῦτο τους, ἀλλὰ καὶ στὴν εὐσέβεια καὶ στὴ φιλανθρωπία. Τὰ ὀνόματά τους δὲν εἶναι γνωστά. Γνωρίζουμε μόνο ὅτι σὲ ἀτμόσφαιρα ἀρετῆς καὶ σωφροσύνης, ἀγάπης καὶ ἐλεημοσύνης, εὐλάβειας καὶ εὐσέβειας, ἐξέθρεψαν μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου τὰ πέντε τέκνα τους: Παῦλο, Διονύσιο, Πέτρο, Πλάτωνα καὶ τὴ θυγατέρα τους. Γονεῖς καὶ τέκνα μὲ ἔνθεο ζῆλο ἐ ...
περισσότερα...

Ἀνακομιδὴ Τιμίων Λειψάνων Ὁσίου Λουκᾶ τοῦ ἐν Στειρίῳ


Ἡ μνήμη τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ τιμᾶται στὶς 7 Φεβρουαρίου, ὅπου καὶ ὁ βίος του.Ἡ ἀνακομιδὴ τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ ἔγινε ἀπὸ τὸν ἱερομόναχο Φιλόθεο, ἡγούμενο τῆς ὁμωνύμου μονῆς, ἀπὸ ὑπόγειο τάφο, σκαμμένο στὸ χῶμα. Τὸ περιώνυμο γιὰ τὶς θαυματουργίες του ἱερὸ λείψανο τοῦ Ὁσίου μεταφέρθηκε καὶ ἐναποτέθηκε σὲ λάρνακα, τοποθετημένη στὸ νεόκτιστο, φερώνυμό του ναό. Ἡ Ἀκολουθία τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἱερῶν λειψάνων προσδιορίζει τὸ γεγονὸς στὶς 3 Μαΐου, ἑορτὴ τῆς Ἀναλήψεως, ἑπομένως ἡμέρα Πέμπτη. Ὁ ...
περισσότερα...

Ὁ Ἅγιος Οἰκουμένιος Ἐπίσκοπος Τρίκκης


Ὁ Ἅγιος Οἰκουμένιος ἔζησε περὶ τὰ τέλη τοῦ 10ου αἰῶνος μ.Χ. καὶ ἦταν Ἐπίσκοπος Τρίκκης. Διακρίθηκε γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του, τὴν φιλανθρωπία του καὶ συνέγραψε ὑπομνήματα στὶς Πράξεις, στὶς Ἐπιστολὲς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καὶ τὶς Καθολικὲς Ἐπιστολές. Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη καὶ ἐνταφιάσθηκε στὸ ναὸ τῶν Ἀρχαγγέλων στὰ Τρίκαλα.Τὸ πρόβλημα τοῦ βίου καὶ τοῦ χρόνου δράσεως τοῦ Ἁγίου Οἰκουμενίου ἀπασχόλησε πολὺ τοὺς ἐρευνητὲς καὶ διατυπώθηκαν πολλὲς καὶ ἀλληλοσυγκρουόμενες γνῶμες.Πολλοὶ θεωροῦν ὅτι ...
περισσότερα...

Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος καθηγούμενος τῆς Λαύρας τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου


Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος γεννήθηκε στὴν πόλη Βασίλιεφ τῆς περιοχῆς τοῦ Κιέβου, τὸ 1092 μ.Χ., ἀπὸ εὔπορους γονεῖς. Κατὰ τὴν ὥρα τῆς βαπτίσεώς του, ὁ ἱερέας ποὺ τὸν βάπτιζε, εἶδε ὅτι τὸ βρέφος αὐτὸ θὰ ἀφιέρωνε ἀργότερα τὴν ζωή του στὸν Θεό, γι’ αὐτὸ καὶ τοῦ ἔδωσε τὸ ὄνομα Θεοδόσιος. Δὲν πέρασε πολὺς καιρὸς καὶ οἱ γονεῖς του ἀναγκάσθηκαν, μὲ διαταγὴ τοῦ ἡγεμόνα, νὰ μετοικήσουν μακριὰ σὲ ἄλλη πόλη, στὸ Κούρκ, στὴν ὁποία γεννήθηκε ὁ Ὅσιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ. Αὐτὸ ἦταν οἰκονομία Θεοῦ, γιὰ νά λάμψει ἐκεῖ ...
περισσότερα...

Δευτέρα 2 Μαΐου 2022

Μυρτιά - Μύρτος ο κοινός

 

Η Μυρτιά ή Μύρτος η κοινή (Myrtus communis L.) ανήκει σε εκείνη την πολύτιμη κατηγορία φυτών που συντρόφευσαν τον άνθρωπο άν όχι από την στιγμή που κατέβηκε από τα δέντρα τουλάχιστον από το τροφοσυλλεκτικό στάδιο, εφοδιάζοντάς τον με γευστικούς και θρεπτικούς καρπούς και αργότερα με φάρμακα και αρώματα.

Στην σύγχρονη πολυτάραχη και περίπλοκη εποχή, η Μυρτιά βρήκε και ένα άλλο μονοπάτι για να εισέλθει στον πολιτισμένο πλέον κόσμο του πρώην πηθίκου, απλώς επιδεικνύοντας τα άφθονα καλλωπιστικά προσόντα της.

Μετά μεγίστης υπερηφάνειας, οι απόγονοι εκείνου του προπάτορα πίθηκου που απαρτίζουν την συντακτική ομάδα της «Καλλιέργειας», δηλώνουν στο διψασμένο για γνώσεις και φιλομαθές κοινό του παρόντος ιστοτόπου, πως σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούν κυρίως με την ανάδειξη των καλλωπιστικών στοιχείων της Μυρτιάς, που αυτοδικαίως την αναγορεύουν σε ένα από τα πλέον πολύτιμα φυτά της κηποτεχνίας και της αρχιτεκτονικής του τοπίου.

Με τον προπάτορα πίθηκο, θα ασχοληθούν μιαν άλλη φορά, μιας και έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς.

Οικογένεια: Myrtaceae (Μυρτίδες)

Γένος: Myrtus L. (Μύρτος)

Βοτανική ονομασία: Myrtus communis L. (Μύρτος ο κοινός)

Κοινή ονομασία: Μυρτιά, Μυρσίνη, Μυρσινιά, Σμυρτιά

Γενικά Χαρακτηριστικά

Διατήρηση Φυλλώματος

Αειθαλές

Μορφή

Θάμνος ή μικρό Δέντρο

Υφή Φυλλώματος

Λεπτή

Φύτευση

Έδαφος: Άριστης αποστράγγισης, ασβεστώδες, αμμώδες, πηλώδες, αργιλώδες

Εδαφικό pH: 6,1-8,3

Πότισμα: Μέτριο

Έκθεση: Ήλιος, Ημισκιά

Αντοχή στις Χαμηλές Θερμοκρασίες: -12 °C (USDA Hardiness Zone 8)

Χρήσεις

Φράχτες, ανεμοφράχτες, κήποι, αποκαταστάσεις τοπίου, θεραπευτικές, φαρμακευτικές, καρποί εδώδιμοι, αρωματοποιία 

Ετυμολογία του Ονόματος του Γένους

H ετυμολόγηση του ονόματος του γένους Myrtus πρέπει να αναζητηθεί κατ’ αρχάς στην Αρχαία Ελληνική λέξη «μύρτος», η οποία μέσω της Λατινικής «myrtus» πέρασε σχεδόν αυτούσια σε πλήθος Ευρωπαϊκές και μη-Ευρωπαϊκές γλώσσες,

Η λέξη μύρτος με την σειρά της προέρχεται από την Αρχαία Ελληνική «μύρον» (myron), που σημαίνει «βάλσαμο, χρίσμα, ή/και αλοιφή» και φαίνεται πως είναι δάνειο από την Σημιτική καθώς σχετίζεται:

  • Mε την Εβραϊκή λέξη «mōr»(מֹר) που σημαίνει «πικρός, πικρίλα, πικράδα», και αναφέρεται στο «κοκκινωπό-καφέ ρητινώδες υλικό», δηλαδή στο κόμμι  – τον ξηρό οπό ορισμένων δέντρων, αλλά κυρίως εκείνον του φυτού Commiphora myrrha
  • Mε την Αραβική «murr»(مُرّ‎‎), η οποία σημαίνει και αυτή «πικρός»

Ετυμολογία του Ονόματος του Είδους

Το όνομα του είδους communis, ασφαλώς στερείται πρωτοτυπίας μιας και έχει δοθεί σε ευάριθμα φυτά, ωστόσο ότι χάνει σε πρωτοτυπία, το κερδίζει σε σαφήνεια αφού σημαίνει απλώς «κοινός».

Προέρχεται από την Παλαιά Λατινική λέξη co(m)moinis, που και αυτή με την σειρά της προκύπτει από την Πρωτο-Ινδοευρωπαϊκή λέξη *ḱom-moy-ni-, και την ρίζα *mey- που σημαίνει «αλλάζω, αντικαθιστώ, μεταβάλλω».

Καταγωγή

Η Μυρτιά εκτιμάται πως έχει ως λίκνο της το Ιράν και το Αφγανιστάν. Ωστόσο ιθαγενείς πληθυσμοί της απαντώνται και σε άλλες περιοχές, καταλαμβάνοντας μιαν εκτεταμένη ζώνη που ξεκινά από το Δυτικό τμήμα της Ινδικής Υποηπείρου και το Πακιστάν, περιλαμβάνει την Δυτική Ασία, την Αραβική Χερσόνησο και την Μεσογειακή Λεκάνη (όπου είναι και το μοναδικό ιθαγενές μέλος της οικογένειας Myrtaceae), και φτάνει Δυτικά μέχρι τον Ατλαντικό και την Μακαρονησία.

Ενδιαιτήματα

Η Μυρτιά αναπτύσσει τους φυσικούς πληθυσμούς της σε υψόμετρο που αρχίζει από το επίπεδο σχεδόν της θάλασσας και εκτείνεται μέχρι τα 600 έως 800 m.

Καταλαμβάνει παράκτιες περιοχές με λόχμες και σταθεροποιημένες θίνες, εκτάσεις με Μακία βλάστηση και θαμνότοπους, ενώ στο ανώτερο υψομετρικά όριο εξάπλωσης συνορεύει με δασικά συστήματα Δρυός και άλλων δασικών δέντρων, όπου η ατμοσφαιρική υγρασία είναι ανεκτή.  

Προσδόκιμο Ζωής

Η Μυρτιά, όσο κι αν ενδεχομένως με την πρώτη ματιά δεν της φαίνεται, ζει από 50 έως 150 χρόνια – μιαν ομολογουμένως αξιοθαύμαστη επίδοση. 

Η Μυρτιά είναι πολυετής, αειθαλής, αρωματικός, πολύκλαδος θάμνος ή μικρό δέντρο, με αργό προς μέσο ρυθμό ανάπτυξης, ο οποίος δεν διαθέτει αγκάθια και επιφανειακές ρίζες.

Έχει όρθια, και συμπαγή εμφάνιση και σχήμα σφαιρικό – ωοειδές. Η κόμη είναι συμμετρική, μέσης πυκνότητας, μάλλον κανονικού περιγράμματος, και η οποία χαρακτηρίζεται ως λεπτής υφής.

Το φυτό μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 3 m στα πρώτα 5 με 10 χρόνια της ζωής του και σε λιγότερα από 20, εάν οι συνθήκες το ευνοήσουν, θα φτάσει έως τα 5 m.


Επικονίαση

Η Μυρτιά έχει αυτογόνιμα άνθη, τα οποία επικονιάζονται από τα έντομα (εντομόφιλο είδος).

Καρπός

Ο καρπός είναι στιλπνή ράγα μήκους 1,2 έως 1,4 cm και πλάτους 0,7 έως 1 cm. Έχει στρογγυλεμένο σχήμα όμοιο με αγγείου, όπου το κεντρικό τμήμα είναι διογκωμένο και στην κορυφή είναι εμφανή τα απομεινάρια του παραμένοντος 5μερούς κάλυκα.

Ο καρπός αρχικά έχει ανοιχτό πράσινο χρώμα, στη συνέχεια γίνεται σκούρος κόκκινος και τελικά στην πλήρη ωρίμανση αποκτά σκούρα ιώδη απόχρωση.

Σπόροι

Οι σπόροι, μήκους 2,5-3 mm, έχουν σκληρό σπερματικό περίβλημα, νεφροειδές σχήμα και υποκίτρινο χρώμα.

Οι Μυρτιές ξεδπλώνουν εξειδικευμένη στρατηγική διασποράς των σπόρων τους από τα πουλιά, τα θηλαστικά, και τα μυρμήγκια.

Δεν περνούν από την φάση του ληθάργου και κατά συνέπεια, η βλάστηση μπορεί να συμβεί αμέσως μετά τη διασπορά, ενώ η στρατηγική ταχείας εγκατάστασής τους μπορεί να επιτρέψει στα φυτά να επωφεληθούν από τις βροχές του φθινοπώρου και του χειμώνα κατά τη διάρκεια των κρίσιμων πρώτων σταδίων ανάπτυξης.

Θερμοκρασία

Η Μυρτιά έχει δείξει εξαιρετική προσαρμοστικότητα σε ένα μεγάλο θερμοκρασιακό εύρος. Ως προς τις κατώτατες θερμοκρασίες το φυτό αντεπεξέρχεται μέχρι και τους – 5 με -9 °C, και εφόσον έχει εγκατασταθεί καλά μέχρι και τους -12 °C – όμως σε αυτήν την περίπτωση ενδεχομένως να παρατηρηθούν ζημιές στο φύλλωμα.

Σε σχέση με τις μέγιστες δεν αντιμετωπίζει προβλήματα ακόμα και σε εκείνες τις περιοχές όπου αυτές αγγίζουν τους 40+ °C.

Έδαφος και pH

Η Μυρτιά αναπτύσσεται σε μεγάλη γκάμα εδαφών εκτός από τα βαριά αργιλώδη. Αντέχει και στα φτωχά και χαλικώδη εδάφη, όπως και στα αλατούχα, ενώ ευδοκιμεί μάλλον στα μέσης γονιμότητας αμμώδη ή αμμοπηλώδη, τα οποία παρουσιάζουν άριστη αποστράγγιση.

Ως προς το pH θα μπορούσε να λεχθεί πως προτιμά τα ουδέτερα ή αλκαλικά εδάφη, εκείνα δηλαδή που λαμβάνουν τιμές μεταξύ του 7 και 8,3.    

Έκθεση

Οι Μυρτιές επιζητούν θέσεις προσήλιες, αν και στις πολύ θερμές περιοχές αναπτύσσονται και σε μερική σκιά.

Τοξικότητα

Η Μυρτιά παρουσιάζει μικρή τοξικότητα. Η κατάποση διαφόρων φυτικών μερών της μπορεί να επιφέρει έμετο ή διάρροια. Το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (University of California) την έχει τοποθετήσει στην 2η κατηγορία τοξικότητας (Ελάχιστα Τοξικό).

Αλλεργιογόνος Δράση

Το φυτό είναι εντομόφιλο και δεν προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις.

Η Μυρτιά δεν αξιοποιείται μόνο στον κήπο και στο τοπίο, αλλά και σε πάμπολλους άλλους τομείς.

Ποτοποιία

Στην Σαρδηνία, όπου το φυτό είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο με πολλούς φυσικούς πληθυσμούς, χρησιμοποιούνται οι καρποί της Μυρτιάς για την παρασκευή του φημισμένου λικέρ «Mirto».

Μαγειρική

Οι ώριμοι καρποί είναι εδώδιμοι, με γεύση γλυκιά. Το ίδιο και τα άνθη, τα οποία στην Ιταλία είτε τα τρώνε ωμά, είτε τα χρησιμοποιούν στις σαλάτες.

Τα φύλλα, φρέσκα καθώς και αποξηραμένα, χρησιμοποιούνται στη μεσογειακή και ανατολίτικη κουζίνα ενώ το ξύλο αξιοποιείται για να προσδώσει άρωμα, μέσω του καπνίσματος, σε πολλές τοπικές μεσογειακές σπεσιαλιτέ, ιδίως στην Ιταλία αλλά και στις χώρες της Μέσης Ανατολής.

Βιομηχανική & Βιοτεχνική

Το αιθέριο έλαιο από το φυτό χρησιμοποείται στην βιομηχανία τροφίμων, στην αρωματοποία και στην κοσμετική.

Το ξύλο, το οποίο είναι καλής ποιότητας, σκληρό, συμπαγές και λεπτόκοκκο, χρησιμοποιείται για την κατασκευή εργαλείων, ραβδιών και επίπλων.

Ακόμα χρησιμοποιείται ως καυσόξυλο, ενώ από αυτό παράγεται και υψηλής ποιότητας ξυλάνθρακας.

Θεραπευτική & Φαρμακευτική

Τα φύλλα και οι καρποί της Μυρτιάς έχουν στυπτικές, αντισηπτικές, αποχρεμπτικές, αντιβακτηριακές αντιοξειδωτικές, αντιγονοτοξικές και υπογλυκαιμικές ιδιότητες.

Περιέχουν τανίνες (14%) και αιθέριο έλαιο (0,3-06%), οι οποίες σχηματίζονται κυρίως από μυρτιλόλη, κινόλη, άλφα-Πινένιο, οξικό μυρτενύλιο και γερανιόλη.

Αλλά περισσότερα για την θεραπευτική και φαρμακευτική χρήση της Μυρτιάς, ο ακαταπόνητος αναγνώστης της «Καλλιέργειας», μπορεί να αναμένει στο ειδικό αφιέρωμα που σκοπεύουμε να κάνουμε λίαν προσεχώς.

Εθνοβοτανική

Για την εθνοβοτανική χρήση των φυτικών μερών της Μυρτιάς, ο οπτιμιστής αναγνώστης της «Καλλιέργειας», ας περιμένει και εδώ το ειδικό αφιέρωμα που σκοπεύουμε να κάνουμε λίαν προσεχώς μα και συντόμως […].

Χρήση στον Κήπο και στο Τοπίο

Σε περιοχές κατάλληλες για την ανάπτυξή της, η Μυρτιά μπορεί να φυτευθεί τόσο στο έδαφος του κήπου, σε πάρκα και πλατείες, όσο και σε γλάστρες και ζαρντινιέρες μεγάλου μεγέθους.

Εξειδικεύοντας, θα μπορούσε να ειπωθεί γενικότερα πως η Μυρτιά αξιοποιείται:

  • Φυτευόμενη μόνη της ως φυτό ιδιαίτερου κάλους
  • Σε φυτεύσεις για την δημιουργία πυκνών φραχτών, κλαδευόμενων ή ελεύθερης ανάπτυξης
  • Σε ομαδικές φυτεύσεις κήπων ή πάρκων για την δημιουργία συθάμνων
  • Σε συνδυασμό με άλλα φυτά, όπως για παράδειγμα με Κίστους ή Λαδανιές (Cistus creticus), Αστραντίες (Astrantia major ‘Lars’), Φασκομηλιές (Salvia officinalis) και Κυπαρίσσια (Cupressus sempervirens)
  • πηγή  https://www.kalliergeia.com/myrtia-myrtos-o-koinos-myrtus-communis-l/

Σήμερα 2 Μαϊου Αγίου Έσπερου μάρτυρος,

Γραμματόσημο απο την σειρά ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ των ΕΛΤΑ
Γραμματόσημο απο την σειρά ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ των ΕΛΤΑ σχεδ. Β. Κωνσταντινέα

Σήμερα 2 Μαϊου 

Αγίου Έσπερου μάρτυρος, Οσίας Ματρώνης εκ Ρωσίας

Χρόνια Πολλά!

Έσπερος,  Εσπερία

Ματρώνα,

Παγκόσμια Ημέρα Γέλιου

για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό

2 ΜΑΪΟΥ


Ἀνακομιδὴ Τιμίων Λειψάνων Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Μεγάλου

Ἡ μνήμη τοῦ Ἁγίου Ἀθανασίου τοῦ Μεγάλου, Πατριάρχου Ἀλεξανδρείας τιμᾶται ἀπὸ τὴν Ἐκκλησία στὶς 18 Ἰανουαρίου, ὅπου καὶ ὁ Βίος του.Δὲν ἔχουμε λεπτομέρειες γιὰ τὸ γεγονὸς τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ Ἁγίου.
περισσότερα

Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος ὁ Πατελλάριος

Ὁ Ἅγιος Ἀθανάσιος Γ’, ὁ Πατελλάριος, Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως, καταγόταν ἀπὸ τὸ Ρέθυμνο τῆς Κρήτης. Ἐξελέγη Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης καὶ ἀργότερα, ὅταν ὁ Πατριάρχης Κύριλλος ὁ Λούκαρις ἐξορίστηκε στὴν Τένεδο, ὁ Ἀθανάσιος ἀνῆλθε στὸν Πατριαρχικὸ θρόνο τῆς Κωνσταντινουπόλεως τὸ Μάρτιο τοῦ 1634. Μετὰ ὅμως σαράντα ἡμέρες ἐκδιώχθηκε καὶ στὸν θρόνο ἐπανῆλθε ὁ Κύριλλος ὁ Λούκαρις. Ὁ Ἀθανάσιος ἔγινε καὶ πάλι Πατριάρχης τὸ 1651, ἀλλὰ μόνο γιὰ δεκαπέντε ἡμέρες ὅταν, ὑποκύπτοντας στὴν ἀντίδραση τῶ ...
περισσότερα...

Ὁ Ἅγιος Βόρις – Μιχαὴλ ὁ Ἱσαπόστολος ὁ πρίγκιπας καὶ Φωτιστῆς τοῦ Βουλγαρικοῦ λαοῦ


Ὁ Ἅγιος Ἰσαπόστολος τσάρος Βόρις, ὁ μετονομασθεῖς Μιχαήλ, ἦταν βασιλέας τῆς Βουλγαρίας καὶ γιὰ τὸ ἱεραποστολικό του ἔργο εἶχε προφητεύσει ὁ θεῖος του Ἅγιος Μποϋάν († 28 Μαρτίου). Μόλις ἀνῆλθε στὸ θρόνο, διαδεχόμενος κατὰ πᾶσα πιθανότητα τὸν Πρεσσιάμ, ἔδειξε ὅτι εἶχε συνείδηση τῶν σκοπῶν του καὶ τῶν μέσων τῆς ἐπιτεύξεώς τους. Ὅμως τὰ πρῶτα χρόνια τῆς βασιλείας τοῦ Βόριδος, σημαδεύτηκαν ἀπὸ ἀνεπιτυχεῖς ἐκστρατεῖες κατὰ τῶν Κροατῶν καὶ τῶν Σέρβων. Κατόπιν ὅμως διὰ πολιτικῶν ἐνεργειῶν καὶ πολεμι ...
περισσότερα...




Οἱ Ἅγιοι Ἕσπερος καὶ Ζωὴ οἱ Μάρτυρες καὶ τὰ τέκνα αὐτῶν Κυριάκος καὶ Θεόδουλος


Κατὰ τὶς ἡμέρες τοῦ βασιλέως Ἀδριανοῦ (117 – 138 μ.Χ.) ἄρχισε καὶ πάλι ἡ δίωξη τῶν Χριστιανῶν. Ἐκείνη τὴν περίοδο μαρτύρησε καὶ ἡ Ἁγία Ζωὴ μὲ τὸν ἄνδρα της Ἕσπερο καὶ τὰ παιδιά της Κυριάκο καὶ Θεόδουλο, ποὺ κατάγονταν ἀπὸ τὴν Πισιδία. Οἱ Ἅγιοι εἶχαν ἀγορασθεῖ ὡς δοῦλοι ἀπὸ τὸν Ρωμαῖο συγκλητικὸ Κάτλο καὶ τὴν γυναῖκα του Τετραδία, ποὺ κατοικοῦσαν στὴν Ἀττάλεια τῆς Παμφυλίας. Βλέποντας οἱ ἄρχοντες τὶς θυσίες τῶν ἀρχόντων στὰ εἴδωλα παρατηροῦσαν τὴν μάταιη λατρεία αὐτῶν καὶ πρόσεχαν πολὺ μήπως ...
περισσότερα...

Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Χρυσαφιτίσσης

Ἡ Ὑπεραγία Θεοτόκος ἡ Χρυσαφίτισσα ἐξαίρετον χάριν καὶ ἴασιν παρέχει εἰς τοὺς πάσχοντας ἐκ νευρολογικῶν καὶ ψυχολογικῶν προβλημάτων καὶ θλίψεων. Αὕτης τῆς Ἱερᾶς Εἰκόνος ἡ Σύναξις ἑορτάζεται τὴν Δευτέραν τοῦ Θωμᾶ. Ἡ χάρις καὶ ἡ σκέπη καὶ βοήθειά Της μετὰ πάντων τῶν ἐπικαλουμένων τὴν ἀντίληψίν της.
περισσότερα



Κυριακή 1 Μαΐου 2022

Κιχώριον (Cichorium)

Άγριο αντίδι, Κιχώριον το εντενές (Cichorium pumilum).

Κιχώριον (Cichorium) είναι το γένος των φυτών στη φυλή δανδελίων (dandelion tribe) εντός της οικογενείας του ηλίανθου. 

Το γένος συμπεριλαμβάνει δυο καλλιεργητικά είδη κοινώς γνωστά ως ραδίκια ή αντίδια, συν αρκετά άγρια είδη.
Το κοινό ραδίκι Κιχώριον το εντετμημένον (Cichorium intybus), είναι θαμνώδες πολυετές (perennial) βότανο με μπλε ή στο χρώμα της λεβάντας (ή σπανίως, λευκά ή ροζ) άνθη. Φυτρώνει ως άγριο φυτό στις άκρες των δρόμων στην πατρίδα του την Ευρώπη και τη Βόρεια Αμερική, όπου και έχει εγκλιματιστεί. Φύεται για τα φύλλα του, όπου είναι γνωστό ως φύλλα ραδικιού, αντίδι, ιταλικό ραδίκι (radicchio), βελγικό αντίδι, γαλλικό αντίδι ή λευκόφυλλο ραδίκι (witloof). Άλλες καλλιεργούμενες ποικιλίες, καλλιεργούνται για τις ρίζες τους, οι οποίες χρησιμοποιούνται ως υποκατάστατο του καφέ, παρόμοιο με τον καφέ πικραλίδας (ταραξάκο).

Το γνήσιο αντίδι (Cichorium endivia) είναι είδος το οποίο φύεται και χρησιμοποιείται ως πράσινη σαλάτα. Έχει μια ελαφρώς πικρή γεύση και του έχουν αποδοθεί με βοτανικές ιδιότητες. Τα κατσαρά αντίδια και τα πλατύφυλλα εσκαρόλ (escarole) είναι τα γνήσια αντίδια.

Το Κιχώριον (Cichorium), χρησιμεύει ως τροφή των φυτών από τις προνύμφες μερικών ειδών Λεπιδόπτερων συμπεριλαμβανομένων του Εβραϊκού Τριχώδους Χαρακτήρα (Setaceous Hebrew Character), Σκώρο Γογγύλι (Turnip Moth) και το σκώρο χόρτου (grass moth - Diasemia reticularis). συνέχεια https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9A%CE%B9%CF%87%CF%8E%CF%81%CE%B9%CE%BF%CE%BD
 
Cichorium is the genus of plants in the dandelion tribe within the sunflower family. 
The genus includes two cultivated species commonly known as radishes or endives, plus several wild species.
 The common chicory (Cichorium intybus) is a bushy perennial herb with blue or lavender (or rarely, white or pink) flowers. It grows as a wild plant on roadsides in its native Europe and North America, where it has acclimatized. It is grown for its leaves, where it is known as radish leaves, endive, Italian radicchio, Belgian endive, French endive or witloof. Other cultivated varieties are grown for their roots, which are used as a coffee substitute, similar to dandelion coffee. 
The genuine endive (Cichorium endivia) is a species that grows and is used as a green salad. It has a slightly bitter taste and has been attributed with botanical properties. Curly endives and escarole are the real endives. 
Cichorium serves as plant food for the larvae of some species of Lepidoptera including the Setaceous Hebrew Character, Turnip Moth and the grass moth - Diasemia reticularis. Continuity

Ταράξακος ο φαρμακευτικός



Το Ταράξακος ο φαρμακευτικός (Taraxacum officinale), ο κοινός δανδελίων (συνήθως αποκαλείται απλά "δανδελίων" [dandelion] ή πικραλίδα), είναι ανθοφόρο ποώδες πολυετές φυτό της οικογένειας των Αστερίδων ή Συνθέτων (Asteraceae ή Compositae).

Μπορεί να βρεθεί να αναπτύσσεται στις εύκρατες περιοχές του κόσμου, στους χλοοτάπητες, τις παρυφές των δρόμων, τις διαταραγμένες όχθες, στις ακτές των υδάτινων δρόμων και άλλες περιοχές με υγρά εδάφη. Το T. officinale θεωρείται αγριόχορτο, ιδίως σε χλοοτάπητες και κατά μήκος των δρόμων, αλλά μερικές φορές χρησιμοποιείται ως ιατρικό βότανο και στην προετοιμασία τροφίμων. Το ταραξάκο, είναι γνωστό για τις κίτρινες κεφαλές του, με άνθη που μετατρέπονται σε στρογγυλά μπαλάκια από ασημί χρώματος θυσανωτούς καρπούς, οι οποίοι διασκορπίζονται στον άνεμο και που ονομάζονται τόσο στα Βρετανικά όσο και στα Αμερικανικά, "blowballs" ή "clocks".

Επιπρόσθετες ονομασίες

Άλλες ονομασίες του στην Ελλάδα είναι: ταραξάκο, ταράξακος, πικραλίδα, ραδίκι του βουνού, αγριοράδικο, μαρουλίδα, αγριομάρουλο, πικραφάνα ή πικραφάκη.

Στα αγγλικά το Taraxacum officinale, έχει πολλές κοινές ονομασίες (εκ των οποίων, ορισμένες δεν είναι πλέον σε χρήση), όπως blowball, lion's-tooth (δόντι-λιονταριού), cankerwort, milk-witch, yellow-gowan, Irish daisy, monks-head, priest's-crown και puff-ball· άλλες κοινές ονομασίες περιλαμβάνουν, faceclock, pee-a-bed, wet-a-bed, swine's snout, white endive (λευκό αντίδι) και wild endive (άγριο αντίδι).

Ετυμολογία

Φύλλο πικραλίδας (Taraxacum officinale).

Το 1753 ο Κάρολος Λινναίος, ονόμασε το είδος «Leontodon taraxacum». Το όνομα του γένους Taraxacum, πιθανώς προέρχεται από την αραβική λέξη Tharakhchakon, το οποίο αναφέρει και ο Πέρσης μουσουλμάνος ιατροφιλόσοφος του 11ου αιώνα Αβικέννας ή από την ελληνική λέξη «Ταρράξος» (Tarraxos), όπου και ήταν γνωστό κατά την αρχαιότητα.

Η ειδική ονομασία officinalis, αναφέρεται στην αξία του ως φαρμακευτικό φυτό και προέρχεται από τη λέξη opificina, αργότερα officina, που σημαίνει «εργαστήρι» ή «φαρμακείο».

Η κοινή ονομασία «δανδελίων» (dandelion), προέρχεται από τη γαλλική φράση dent de lion που σημαίνει «δόντι λιονταριού», το οποίο με τη σειρά του έχει την αφετηρία του στο λατινικό leontodon («λεοντόδους»), αναφορικά με το πριονωτού σχήματος φύλλωμα.

Το φυτό αναφέρεται επίσης και στο διάσημο βιβλίο βοτάνων Shennong pen Ts’ao (2700 π.Χ.), όπως και στο Tang Materia Medica, καθώς οι Κινέζοι χρησιμοποιούσαν το ταραξάκο τόσο ως τροφή όσο και ως φαρμακευτικό βότανο. 

Περιγραφή

Κεφαλή σε πλήρη άνθιση.

Το ταραξάκον το φαρμακευτικόν (Taraxacum officinale), φύεται από γενικά μη διακλαδισμένες κεντρικές ρίζες και παράγει ένα έως πάνω από δέκα μίσχους, οι οποίοι συνήθως είναι ύψους 5–40 εκ., αλλά ορισμένες φορές έως και 70 εκ. υψηλοί. Οι μίσχοι μπορεί να χρωματιστούν μωβ, είναι σε όρθια θέση ή χαλαροί και παράγουν κεφαλές ανθέων, που κατέχονται ως υψηλοί ή υψηλότεροι από το φύλλωμα. Το φύλλωμα, μπορεί να αυξάνεται σε όρθια θέση ή να εξαπλούται οριζοντίως· τα φύλλα έχουν μίσχους οι οποίοι είναι είτε αφτέρωτοι είτε στενο-φτέρωτοι. Οι μίσχοι, μπορεί να είναι λείοι ή αραιά καλυμμένοι με κοντές τρίχες. Τα φυτά έχουν γαλακτώδες λατέξ και τα φύλλα, είναι όλα βασικά· κάθε ανθοφόρο στέλεχος, στερείται βρακτίων και έχει μια ενιαία κεφαλή άνθους. Οι κίτρινες κεφαλές των ανθέων, στερούνται δοχείου βρακτίων και όλα τα άνθη, τα οποία ονομάζονται ανθύλλια, είναι ταινιόστενα και αμφιφυλόφιλα. Σε πολλές γενεαλογίες, οι καρποί παράγονται κυρίως από απόμιξη, παρά το γεγονός, ότι τα άνθη του τα επισκέπτονται πολλά είδη εντόμων.

Τα φύλλα έχουν μήκος 5-45 εκ. και πλάτος 1-10 εκ. και λογχοειδή στη βάση, επιμήκη ή αντωοειδούς σχήματος, με τις βάσεις σταδιακά να στενεύουν προς τον μίσχο. Τα περιθώρια των φύλλων είναι συνήθως αβαθή λοβοειδή έως βαθιά λοβοειδή και συχνά σκισμένα ή οδοντωτά με αιχμηρά ή αμβλύς οδόντες.

Οι επικάλυκες (calyculi) (βράκτια δομής, σχήματος κυαθίου [κυπέλλου], τα οποία συγκρατούν τα ανθύλλια), αποτελούνται από 12 έως 18 τμήματα: κάθε τμήμα είναι αντανακλώμενο και ενίοτε γλαυκά. Τα λογχοειδούς σχήματος βράκτια είναι σε δύο σειρές, με τις κορυφές σε σχήμα να στενεύουν σε ένα σημείο (acuminate). Τα πλάτους 14-25 χιλιοστά involucres (ένα σπονδύλωμα ή ρόδακας των βρακτίων που περιβάλλουν μια ταξιανθία (ειδικά ένα capitulum) ή στη βάση του σκιάδιου), είναι πράσινα σε σκούρο πράσινα ή καφέ-πράσινα, με τις άκρες σκούρες γκρι ή μωβ. Τα ανθύλλια αριθμούν 40 έως πάνω από 100 ανά κεφαλή, που έχουν στεφάνες άνθους που είναι κίτρινες ή πορτοκαλί-κίτρινου χρώματος.

Οι καρποί καλούνται κυψέλαι, κυμαίνονται στο χρώμα από πράσινο λαδί ή καφέ λαδί έως κιτρινωπό έως γκριζωπό, είναι λογχοειδούς σχήματος στη βάση και μήκους 2-3 χιλ. με λεπτές μύτες. Οι καρποί έχουν 4 έως 12 νευρώσεις οι οποίες έχουν αιχμηρές ακμές. Το μεταξένιο χνούδι φυτών, που σχηματίζει τα αλεξίπτωτα, είναι λευκά έως ασημί-λευκού χρώματος και πλάτους γύρω στα 6 χιλ. Τα φυτά έχουν συνήθως 24 ή 40 ζεύγη χρωμοσωμάτων, αλλά ορισμένα φυτά έχουν 16 ή 32 χρωμοσώματα. 

Ταξινομική

Ώριμος καρπός.   

Πικραλίδες της Βόρειας Αμερικής

Η ταξινομική του γένους Taraxacum, είναι περίπλοκη λόγω απομικτών και πολυπλοειδών γενεαλογιών, όπου η ταξινομία και ονοματολογική κατάσταση του Ταραξάκου του φαρμακευτικού (Taraxacum officinale), δεν έχει ακόμη επιλυθεί πλήρως. Η ταξινομική του γένους αυτού, έχει περιπλακεί από την αναγνώριση των πολυάριθμων ειδών, υποειδών και μικροειδών. Π.χ. Η χλωρίδα της Γερμανίας του Rothmaler, αναγνωρίζει περίπου 70 μικροείδη. Τα φυτά που εισήχθησαν στη Βόρεια Αμερική, είναι τριπλοειδή τα οποία αναπαράγονται με υποχρεωτική γαμετοφυτική απόμιξη. Ορισμένες αρχές, αναγνωρίζουν τρία υποείδη, του Ταραξάκου του φαρμακευτικού (Taraxacum officinale) συμπεριλαμβανομένου: Taraxacum officinale υποείδος ceratophorum (Ledeb.) Schinz πρώην Thellung, το οποίο συνήθως αποκαλείται «κοινή πικραλίδα» (common dandelion), «σαρκώδης πικραλίδα» (fleshy dandelion), «κερατώδης πικραλίδα» (horned dandelion) ή «τραχιά πικραλίδα» (rough dandelion). Είναι εγγενές στον Καναδά και τις δυτικές ΗΠΑ. Ορισμένες πηγές το κατατάσσουν ως το είδος, Taraxacum ceratophorum.
Taraxacum officinale υποείδος officinale, το οποίο συνήθως αποκαλείται «κοινή πικραλίδα» (common dandelion) ή «περιπλανώμενη πικραλίδα» (wandering dandelion).
Taraxacum officinale υποείδος vulgare (Lam.) Schinz & R. Keller, το οποίο συνήθως αποκαλείται «κοινή πικραλίδα» (common dandelion).

Τα δύο από αυτά, έχουν εισαχθεί και καθιερωθεί στην Αλάσκα και το τρίτο (υποείδος ceratophorum) είναι ιθαγενές εκεί. 

Ευρωπαϊκές πικραλίδες

Διασπορά δια του ανέμου, των σπόρων της πικραλίδας.

Η πικραλίδα (Taraxacum officinale, (dandelion)) είναι ένα δυναμικό ζιζάνιο στην Ευρώπη, με διπλοειδείς σεξουαλικούς πληθυσμούς στις νότιες περιοχές και μερικώς επικαλυπτόμενους πληθυσμούς διπλοειδών φύλων και τριπλοειδών ή τετραπλοειδών απομικτών στις κεντρικές και βόρειες περιοχές. Αυτές οι Ευρωπαϊκές πικραλίδες, μπορούν να χωριστούν σε δύο ομάδες. Η πρώτη ομάδα αναπαράγεται σεξουαλικά, όπως κάνουν τα περισσότερα σπορόφυτα. Αυτή η ομάδα αποτελείται από πικραλίδες, οι οποίες έχουν διπλοειδές σύνολο χρωμοσωμάτων και είναι σεξουαλικά αυτο-ασυμβίβαστες. Η σεξουαλική αναπαραγωγή, συνεπάγεται μείωση του αριθμού σωματικών χρωμοσωμάτων, με μειωτική διαδικασία ακολουθούμενη από μια αποκατάσταση του σωματικού αριθμού των χρωμοσωμάτων με τη γονιμοποίηση. Οι διπλοειδείς πικραλίδες, έχουν οκτώ ζεύγη χρωμοσωμάτων και η μειωτική διαδικασία είναι τακτική, με το φυσιολογικό ζευγάρωμα των ομόλογων χρωμοσωμάτων κατά το στάδιο μετάφασης Ι, της μειωτικής διαδικασίας.

Η δεύτερη ομάδα αποτελείται από πολυπλοειδείς (ως επί το πλείστον τριπλοειδείς) απομίκτες, πράγμα που σημαίνει ότι αμφότερα ένα βιώσιμο έμβρυο, καθώς και ένα λειτουργικό ενδοσπέρμιο, σχηματίζονται χωρίς προηγούμενη γονιμοποίηση. Σε αντίθεση με τα σεξουαλικά διπλοειδή, η αντιστοίχιση των χρωματοσωμάτων στη μετάφαση Ι σε τριπλοειδείς απομίκτες, είναι έντονα μειωμένος. Ωστόσο, η αντιστοίχιση εξακολουθεί να είναι επαρκής, ώστε να επιτρέπει κάποιο ανασυνδυασμό μεταξύ ομόλογων χρωμοσωμάτων. 

Οικολογία

Αγρός με πικραλίδες (Βαυαρία).

Το Taraxacum officinale είναι ιθαγενές στην Ευρώπη και την Ασία και αρχικά είχε εισαχθεί στην Αμερική ως καλλιεργούμενη τροφή. Έχει πλέον εγκλιματιστεί σε όλη τη Βόρεια Αμερική, Νότια Αφρική, Νότια Αμερική, Νέα Ζηλανδία, Αυστραλία και την Ινδία. Εμφανίζεται και στις 50 πολιτείες των ΗΠΑ όπως και στις περισσότερες επαρχίες του Καναδά. Σε ορισμένες περιοχές, όπως π.χ. στη Νότια Αφρική θεωρείται βλαβερό ζιζάνιο, και στη Βόρεια Αμερική, θεωρείται ότι είναι ενοχλητικό τόσο στα γκαζόν όπου υπάρχουν κατοικίες, όσο και στα γκαζόν τα οποία χρησιμοποιούνται για ψυχαγωγικούς λόγους. Είναι επίσης ένα σημαντικό ζιζάνιο στη γεωργία και προκαλεί σημαντική οικονομική ζημία λόγω της μόλυνσής του σε πολλές καλλιέργειες σε παγκόσμια κλίμακα.

Η πικραλίδα είναι ένας κοινός αποικιστής των διαταραγμένων οικοτόπων, τόσο από τους άνεμο-εμφυσούμενους σπόρους και βλάστηση των σπόρων από την τράπεζα σπόρων. Οι σπόροι παραμένουν ζωντανοί στην τράπεζα σπόρων για πολλά έτη, με μια μελέτη να δείχνει τη βλάστηση ύστερα από εννέα χρόνια. Αυτό το είδος, είναι ένας κάπως εύκαρπος παραγωγός σπόρων, με 54 έως 172 σπόρους να παράγονται ανά κεφαλή και μόνο ένα φυτό, μπορεί να παράγει περισσότερους από 5.000 σπόρους ανά έτος. Εκτιμάται ότι περισσότεροι από 97.000.000 σπόροι/εκτάριο θα μπορούσαν να παράγονται ετησίως από ένα πυκνό βάθρο πικραλίδων. Όταν απελευθερώνονται, οι σπόροι μπορεί να εξαπλωθούν από τον άνεμο έως και αρκετές εκατοντάδες μέτρα μακριά από την πηγή τους. Οι σπόροι είναι επίσης ένας κοινός μολυντής στους σπόρους σοδειάς και κτηνοτροφικής. Τα φυτά προσαρμόζονται στα περισσότερα εδάφη και οι σπόροι, δεν εξαρτώνται από τις χαμηλές θερμοκρασίες πριν βλαστήσουν, αλλά δεν θα πρέπει να είναι σε βάθος μεγαλύτερο των 2,5 εκ. εντός του εδάφους.

Αν δεν είναι στην άνθιση, το είδος αυτό ενίοτε συγχέεται με άλλα, όπως τη Chondrilla juncea, η οποία έχει παρόμοιους βασικούς ρόδακες φυλλωμάτων. Ένα άλλο φυτό, το οποίο μερικές φορές αναφέρεται ως πικραλίδα φθινοπώρου (fall dandelion - Scorzoneroides autumnalis), είναι πολύ παρόμοιο με την πικραλίδα, αλλά, αργότερα παράγει «κίτρινους αγρούς».

Το T. officinale, έχει ένα αρχείο απολιθωμάτων το οποίο στην Ευρώπη, μας πηγαίνει πίσω στην εποχή των παγετώνων και τη μεσοπαγετωνική εποχή.

 Χρήσεις

Ενώ η πικραλίδα θεωρείται από πολλούς κηπουρούς και ιδιοκτήτες γκαζόν, ως ένα αγριόχορτο, το φυτό έχει πολλές μαγειρικές και φαρμακευτικές χρήσεις. Τα άνθη του χρησιμοποιούνται για να φτιάξουν κρασί πικραλίδας, τα χόρτα χρησιμοποιούνται στις σαλάτες, οι ρίζες έχουν χρησιμοποιηθεί για να κάνουν ένα υποκατάστατο του καφέ (όταν ψήνονται και αλέθονται σε σκόνη) και το φυτό χρησιμοποιήθηκε από τους ιθαγενείς Αμερικανούς ως τροφή και φάρμακο. 

Μαγειρική

Πιάτο από σοταρισμένα χόρτα πικραλίδας, με ρύζι Wehani.

Οι πικραλίδες συλλέγονται είτε άγριες είτε καλλιεργούνται σε μικρή κλίμακα, ως φυλλώδες λαχανικό. Τα φύλλα, μπορούν να καταναλωθούν είτε μαγειρεμένα είτε ωμά σε διάφορες μορφές, όπως σε σούπα ή σαλάτα. Είναι ίσως πιο κοντά σε χαρακτήρα, με τα πράσινα της μουστάρδας. Συνήθως τα νεαρά φύλλα και οι ανθοφόροι οφθαλμοί (τα μπουμπούκια) τρώγονται ωμά σε σαλάτες, ενώ τα μεγαλύτερης ηλικίας φύλλα μαγειρεύονται. Τα ακατέργαστα φύλλα έχουν μια ελαφρώς πικρή γεύση. Η σαλάτα πικραλίδας, συχνά συνοδεύεται με βραστά αυγά. Τα φύλλα είναι πλούσια σε βήτα-καροτένιο, βιταμίνη C και σίδηρο, περιέχοντας περισσότερο σίδηρο και ασβέστιο απ'ότι το σπανάκι.

Τα άνθη πικραλίδας, μπορούν να χρησιμοποιηθούν για να παρασκευάσουν κρασί πικραλίδας, για το οποίο υπάρχουν πολλές συνταγές. Τα περισσότερα από αυτά περιγράφονται με μεγαλύτερη ακρίβεια ως «πικραλιδαρωματισμένος οίνος», όπως κάποιο άλλο είδος χυμού ή εκχυλίσματος το οποίο χρησιμεύει ως το κύριο συστατικό. Επίσης, έχει χρησιμοποιηθεί σε ένα εποχικό είδος μπύρας η οποία ονομάζεται Pissenlit (η Γαλλική λέξη για την πικραλίδα, που κυριολεκτικά σημαίνει «βρέξε το κρεβάτι») και η οποία παρασκευάζεται από την «Brasserie Fantôme» στο Βέλγιο. Το «Dandelion and burdock» («Πικραλίδα και τρίβολος») είναι ένα ανθρακούχο αναψυκτικό, το οποίο είναι από καιρό δημοφιλές στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Άλλη μια συνταγή χρήσης του φυτού, είναι η μαρμελάδα από άνθη πικραλίδας. Στη Σιλεσία καθώς επίσης και σε άλλα μέρη της Πολωνίας και του κόσμου. Επίσης, τα άνθη πικραλίδας, χρησιμοποιούνται για να κάνουν ένα σιρόπι υποκατάστατο του μελιού, με την προσθήκη λεμονιού (αποκαλούμενο Μαϊό-μελο (May-honey)). Η ρίζα της φρυγμένης (ψημένης) και αλεσμένης πικραλίδας, μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως ένα μη καφεϊνούχο υποκατάστατο του καφέ.

 Βοτανική ιατρική

Όταν εκριζωθεί η πικραλίδα, η ρίζα της μπορεί να παραμείνει στο έδαφος και έτσι να δημιουργηθεί ένα νέο φυτό.

Ιστορικά, η πικραλίδα ήταν περιζήτητη για μια ποικιλία από φαρμακευτικές ιδιότητες, καθώς περιέχει ένα μεγάλο αριθμό φαρμακολογικά δραστικών ενώσεων. Η πικραλίδα περιέχει φλαβονοειδή όπως λουτεολίνη, απιγενίνη και isoquercitrin (μια σαν την κουερσετίνη ένωση), καθώς επίσης καφεϊκό και χλωρογενικό οξύ. Η πικραλίδα περιέχει επίσης τερπενοειδή, τριτερπένια και σεσκιτερπένια. Η πικραλίδα έχει χρησιμοποιηθεί ως βοτανική θεραπεία στην Ευρώπη, τη Βόρεια Αμερική και την Κίνα. «Εμπειρική παραδοσιακή εφαρμογή της πικραλίδας σε ανθρώπους, ιδίως για τη θεραπεία πεπτικών διαταραχών, υποστηρίζεται από φαρμακολογικές έρευνες. Ορισμένα αποτελέσματα π.χ. σχετικά με πιθανή διουρητική δράση, είναι ακόμη αντιφατικά και απαιτούν ενδελεχή επανέρευνα».

Έχει χρησιμοποιηθεί στη βοτανική ιατρική για τη θεραπεία λοιμώξεων, προβλημάτων χολής (ως χολαγωγό) καθώς διεγείρει τις εκκρίσεις της χολής και κρατά τη χοληστερίνη σε χαμηλά επίπεδα.Τονώνει τις λειτουργίες του ήπατος, καθώς και ως ευστόμαχο τονωτικό.Το ταραξάκο έχει δύο ιδιαίτερα σημαντικές χρήσεις: να προάγει το σχηματισμό της χολής και να απομακρύνει από το σώμα το περίσσειο ύδωρ, σε οιδηματώδεις συνθήκες που προκύπτουν από προβλήματα στο ήπαρ.Ειδικότερα η ρίζα, επηρεάζει όλες τις μορφές των εκκρίσεων από το σώμα. Ενεργώντας στην αφαίρεση των δηλητηρίων από το σώμα, δρα ως τονωτικό καθώς επίσης και ως διεγερτικό.

Η ρίζα της πικραλίδας είναι ένα καταχωρημένο φάρμακο στον Καναδά, πωλούμενο κυρίως ως διουρητικό. Η πικραλίδα χρησιμοποιείται στη βοτανική ιατρική, ως ένα ήπιο καθαρτικό για την αύξηση της όρεξης και ως ένα πικρό φυτό για τη βελτίωση της πέψης. Το γαλακτώδες λατέξ του έχει χρησιμοποιηθεί ως κουνουπο-απωθητικό και ως λαϊκό φάρμακο, για τη θεραπεία των κρεατοελιών.

Με πολλή χαμηλή ή και καθόλου τοξικότητα, το T. officinale μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε καθημερινή βάση, ως αφέψημα όπως το τσάι.

Σαν αφέψημα, το ταραξάκο καταπολεμά τη δυσκοιλιότητα, είναι εξαιρετικό τονωτικό για το συκώτι και το βοηθά να απομακρύνει τις κάθε προέλευσης τοξίνες.

Γι'αυτό το λόγο το ταραξάκο βοηθάει αποτελεσματικά, ενώ συντελεί δραστικά και στην καύση των λιπών. Πρόκειται για φυτό με διουρητικές ιδιότητες που όμως δεν δημιουργεί απώλειες καλίου, όπως συμβαίνει με κάποια διουρητικά, καθώς περιέχει άφθονη ποσότητα και όσο το καταναλώνουμε, άλλο τόσο τροφοδοτεί τον οργανισμό μας.

 Προετοιμασία - δοσολογία

Χρησιμοποιείται ολόκληρο το φυτό, πριν την ανθοφορία του, τα φύλλα κατά την ανθοφορία και η ρίζα μόνη της, το φθινόπωρο.

 Έγχυση: Σε ένα φλιτζάνι βραστό νερό, εμβρέχονται 2 κτγ. από το φυτό ή τη ρίζα και πίνονται ημερησίως ½ έως 1 χλιαρό ή κρύο φλιτζάνι.
 

Αφέψημα: Λαμβάνονται 4 oz (113 γραμ.) και 2 pt. (1.140 ml)· σιγοβράζουν έως ότου μείνουν 570 ml και σουρώνονται. Λαμβάνονται 3 κτσ. έξη φορές ημερησίως. 

Κρύο εκχύλισμα: Λαμβάνονται 2 κτγ. από το φυτό με 1 φλιτζάνι νερό· και αφήνονται για 8 ώρες. 

Χυμός: Ως εαρινό τονωτικό, 1 κτγ. πιεσμένο χυμό από τα γαλακτοφόρα φύλλα. Μια έως τρεις φορές ημερησίως.

Θεραπεία ταραξάκο: Χρησιμοποιούνται 2 κτγ. φρέσκια ρίζα και φύλλα με ½ φλιτζάνι νερό· βράζονται σύντομα και κατόπιν σουρώνονται για 15 λεπτά. Λαμβάνεται ½ φλιτζάνι, πρωί και βράδυ. Επιπλέον, λαμβάνονται 1 έως 2 ποτήρια με νερό με 3 κτσ. (πιεσμένα από τη ρίζα και τα φύλλα) ανά ποτήρι. Τα φύλλα χρησιμοποιούνται για σαλάτα. 

Λοιπά

Από τα άνθη, μπορούν να ληφθούν κίτρινα ή πράσινα χρώματα βαφής, αλλά, από τις ρίζες του φυτού, μπορεί να ληφθεί λίγο χρώμα.

Το T. officinale είναι τροφή για τις κάμπιες αρκετών λεπιδοπτέρων (πεταλούδες και νυχτοπεταλούδες), όπως η tortrix moth Celypha rufana.

Στη λαϊκή δεισιδαιμονία, λέγεται ότι αν κάποιος δει ταραξάκον στον ύπνο του, θα έχει κακοτυχία. 

Τοξικότητα

Το Ταραξάκον το φαρμακευτικόν (Taraxacum officinale), έχει συνδεθεί με κρούσματα της ασθένειας των ίππων. 

«Dandelion Root Project»

Το «Dandelion Root Project» ξεκίνησε το 2009, σε μια προσπάθεια να διερευνηθεί η αντικαρκινική δράση του εκχυλίσματος της ρίζας της πικραλίδας κατά των καρκινικών κυττάρων στο εργαστήριο (σε κύτταρα και σε ζωικά μοντέλα).  https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%A4%CE%B1%CF%81%CE%AC