Τετάρτη 4 Μαΐου 2022

Η ΚΥΝΟΡΟΔΗ, ΑΓΡΙΟΡΟΔΗ, ΑΓΡΙΟΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΙΑ ...


Σήμερα θα μιλήσουμε για ένα εκπληκτικό βότανο το οποίο χρειαζόμαστε ειδικά το χειμώνα λόγω των θεραπευτικών του ιδιοτήτων.

Είναι αγκαθωτός θάμνος, με τοξωτά κλαδιά που μπορούν να φτάσουν τα 4 μέτρα μήκος. ΄Εχει φύλλα πτερόλοβα, με 3-7 οδοντωτά, οξύκορφα φυλλάρια. Τα άνθη του είναι μονήρη ή σε μπουκέτα, ρόδινα και βρίσκονται στην άκρη των βλαστών της και των διακλαδώσεών τους. Ο καρπός τους είναι σαρκώδης ωοειδής, το κυνόροδο, με πολλά πετρώδη σπέρματα και μεταξωτές ίνες.

Το ποιο χρήσιμο μέρος του φυτού είναι ο καρπός του γνωστό και ως κυνόροδο (rose hip).

Ίσως είναι ή ποιο πλούσια φυσική πηγή βιταμίνης C. Τα 100 γρ. περιέχουν περίπου 3000 μονάδες βιταμίνης, να τονίσουμε εδώ ότι ο ανθρώπινος οργανισμός χρησιμοποιεί 400 μονάδες περίπου βιταμίνης C για τις καθημερινές ανάγκες. Μία θεραπευτική δόση βιταμίνης C υπολογίζεται περίπου 1000-2000 μονάδες την ημέρα. Σημειώνουμε ότι το κάπνισμα έχει αποδειχθεί ότι καταστρέφει την βιταμίνη C στον οργανισμό άρα το συγκεκριμένο βότανο βοηθά τους καπνιστές να αναπληρώσουν την βιταμίνη που χρειάζεται ο οργανισμός τους. Τα κυνόροδα περιέχουν ακόμη καροτίνη, βιταμίνη Β2, Κ, και Ρ, σάκχαρα, φλαβονοειδείς, γλυκοζίτες, αιθέριο λάδι και οργανικά οξέα, λιπαρό λάδι και βιταμίνη Ε. Τα κυνόροδα τα μαζεύουμε το φθινόπωρο , τα ξηραίνουμε στην σκιά και διατηρούν την βιταμίνη C για τουλάχιστο ένα χρόνο. Εδώ να τονίσω ότι ή φύση φροντίζει για μας και μας χαρίζει ένα βότανο γεμάτο με βιταμίνη C τέλος του φθινοπώρου για να έχουμε τον χειμώνα τα εφόδια που χρειάζεται ο οργανισμός.

Πως ετοιμάζουμε το ρόφημα μας με τα κυνόροδα: είναι σημαντικό όταν ετοιμάζουμε το ρόφημα να είμαστε προσεκτικοί να μην καταστρέψουμε την βιταμίνη C που όπως γνωρίζουμε είναι αρκετά ευάλωτη.

Πρώτο κόβουμε τα ξηρά κυνόροδα στα δύο, αφαιρούμε τα πετρώδη σποράκια που υπάρχουν στο κέντρο του καρπού. Εδώ να πούμε ότι τα σποράκια μπορούμε να τα φυλάξουμε και όταν παραστεί ανάγκη να τα σπάσουμε και να τα χρησιμοποιήσουμε για προβλήματα του προστάτη.

Δεύτερο βάζουμε τα κομμένα κυνόροδα μέσα σε μια τσαγιέρα και τα καλύπτουμε με ΧΛΙΑΡΟ νερό είναι σημαντικό να μην βάλουμε καυτό νερό για να μην καταστρέψουμε την βιταμίνη C . Αφήνουμε το βότανο να μουλιάσει για 35-40 λεπτά μετά πίνουμε το ρόφημα και τρώμε τα κυνόροδα τα οποία θα έχουν μαλακώσει. Οι μεταξένιες κλωστές των κυνόροδων σκοτώνουν τα σκουλήκια στα έντερα με μηχανικό τρόπο χωρίς να προκαλούν καμιά ενόχληση ή βλάβη στο βλεννογόνο των εντέρων. Επίσης από το κυνόροδο μπορούμε να κάνουμε και μαρμελάδα.

Ας εκμεταλλευτούμε τα δώρα της φύσης και να ενισχύσουμε το οργανισμό μας, τα παιδιά μας και τα εγγόνια μας με κυνόδορο.

Γιώργος Έλληνας
Βοτανολόγος
Αποκλειστικά για τα Βοτανολογικά
 
--------------------------------------------------------

Κυνόροδα, οι θεραπευτικοί καρποί της αγριοτριανταφυλλιάς

Η αγριοτριανταφυλλιά είναι πολυετής θάμνος πολύκλαδος και αγκαθωτός, που φθάνει σε ύψος από 1 ως 3 μέτρα, και ανήκει στην οικογένεια των Ροδανθών – Rosaceae. Η λατινική ονομασία του βοτάνου είναι Rosa canina – Ροδή η κυνοροδή. Στη χώρα μας συναντούμε το φυτό με τις ονομασίες ροδαριά, κυνοροδή, αγριοτριανταφυλλιά.

Αυτή η ομάδα φυτών βρίσκεται στις εύκρατες περιοχές και στα δύο ημισφαίρια, και υπάρχουν πάνω από 100 είδη της. Η Rosa canina έχει άνθη ρόδινα ή λευκά, με λίγα φύλλα και πολύ άρωμα. Οι καρποί είναι ωοειδείς, λείοι με χρώμα πορτοκαλί και κόκκινοι όταν ωριμάσουν. Ανθίζει την άνοιξη και χρησιμοποιούμενα μέρη είναι τα άνθη και οι καρποί. Υπάρχουν πολλές ποικιλίες του φυτού. Τα αυτοφυή είδη στη χώρα μας υπολογίζονται σε 25.

Ιστορικά στοιχεία

Στην αρχαιότητα τα κυνόροδα χρησιμοποιούνταν για ιατρικές χρήσεις. Σύμφωνα με τη μυθολογία το ρόδον ήταν στην αρχή λευκό. Βάφτηκε με το αίμα της Αφροδίτης κόκκινο, όταν πήγε με γυμνά πόδια να σώσει τον Άδωνι από τα χέρια του Άρη και πάτησε την ακανθοφόρο ροδή την οποία έβαψε με αίμα.
Το όνομα του οφείλεται στο γεγονός ότι κατά την Ρωμαϊκή εποχή συνιστούσαν το βότανο για τα δαγκώματα των λυσσασμένων σκύλων. Η ρίζα του ενεργούσε κατά της υδροφοβίας που προκαλείτο από τον ιό της λύσσας και έτσι επέφερε τη θεραπεία.

Το 77 μ.Χ. ο ρωμαίος φιλόσοφος Πλίνιος συνιστούσε στους ασθενείς του την χρήση του κυνόροδο ως καθαρτικό και διουρητικό. Μπορούσε αποδεδειγμένα να αντιμετωπίσει αποτελεσματικά πάνω από 30 ασθένειες με το λάδι της αγριοτριανταφυλλιάς.

Στον Μεσαίωνα τα κυνόροδα χρησιμοποιήθηκαν για καρδιαγγειακές παθήσεις και στη θεραπεία της αρθρίτιδας. Πολλά μεσαιωνικά κείμενα γράφουν για τις αναζωογονητικές ιδιότητες του κυνόροδου.

Οι Ινδιάνοι Ομάχα της Αμερικής το χρησιμοποιούσαν για να ενισχύσουν το ανοσοποιητικό σύστημα και το ουροποιητικό σύστημα. Για να θεραπεύσουν τις λοιμώξεις, το κρυολόγημα, τον πυρετό, τα στομαχικά προβλήματα και την διάρροια. Επίσης, συνήθιζαν να πλένουν τα μάτια τους με τσάι από κυνόροδα για την θεραπεία των φλεγμονών στα μάτια.

Κατά τη διάρκεια της βουβωνικής πανώλης στη Γαλλία ο Νοστράδαμος χορήγησε ένα φάρμακο από κυνόροδα. Κατά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στη Μεγάλη Βρετανία οι στρατιώτες κατανάλωναν σιρόπι από κυνόροδα που τους είχε διανεμηθεί από το Υπουργείο Υγείας γιατί ήταν η μοναδική διαθέσιμη πηγή βιταμίνης C.

Θρεπτικά συστατικά

– Είναι πλούσια σε βιταμίνη C. Περιέχουν 5 φορές περισσότερη βιταμίνη C από τα λεμόνια, αλληλεπιδρούν μαζί με τις άλλες βιταμίνες ευνοώντας την αφομοίωση των μετάλλων – κυρίως του σιδήρου.

– Είναι άριστη πηγή βιταμινών Α, Κ, Ε, Β – Β2, Β3, και D.

– Βοηθάνε στην καλή κατάσταση των ματιών, των μαλλιών, του δέρματος και του ήπατος μια και περιέχουν βιοφλαβονοειδής ενώσεις με αντιφλεγμονώδεις και αντιμικροβιακές ιδιότητες και ριβοφλαβίνη.

– Είναι πλούσια πηγή ασβεστίου, καλίου πηκτίνης, πολυφαινολών, κιτρικού οξέως, τανίνων, καροτενοειδών, μαγνησίου και μαγγανίου.

Τα οφέλη του κυνόροδου


– Επιταχύνουν την αναρρωτική διαδικασία σε λοιμώξεις του θώρακα – κρυολογήματα βήχα – γρίπη.

– Βοηθάνε την άμυνα του οργανισμού στις λοιμώξεις και ιδιαίτερα σε κρυολογήματα.

– Μειώνουν τις εκκρίσεις των βλεννογόνων και των υγρών από το σώμα.

– Διουρητικά – αυξάνουν τον όγκο και τη ροή των ούρων και καθαρίζουν το ουροποιητικό σύστημα.

– Εμποδίζουν την κατακράτηση υγρών. Όταν υπάρχει τάση για πέτρες ή άμμο στα νεφρά μπορεί να γίνεται και προληπτική χρήση.

– Είναι ένα ήπιο διεγερτικό. Βοηθάνε σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας.

– Εξισορροπούν την ανώμαλη θερμότητα του σώματος, και ανακουφίζουν από τη δίψα.

– Τονώνουν, ενισχύουν και ενδυναμώνουν τα όργανα και ολόκληρο τον οργανισμό δίνοντας ένα αίσθημα ευεξίας .

– Συντελούν στην αποκατάσταση και θεραπεία της πνευμονικής λειτουργίας ή σε άλλες ασθένειες των πνευμόνων και του στήθους.

– Αποβάλλουν τις συσσωρεύσεις του ουρικού οξέως, βοηθάνε στην ουρική αρθρίτιδα και σε ρευματικούς πόνους.

– Βοηθάνε στην αποκατάσταση της διαταραγμένης ορμονικής ισορροπίας, και στην ακανόνιστη περίοδο, στην υπερβολική εμμηνόρροια, σε συσπάσεις και πόνους της μήτρας.

– Κατάλληλα για τις εξάψεις που προκαλούνται από ορμονικές αλλαγές από την εμμηνόπαυση συμπεριλαμβανομένης και της μείωσης των επιπέδων των οιστρογόνων που μπορούν να οδηγήσουν σε μεταβολές της θερμοκρασίας του σώματος. Αν και δεν είναι επικίνδυνες για την υγεία οι εξάψεις μπορούν να είναι δυσάρεστες και να προκαλέσουν νυχτερινές εφιδρώσεις διαταράσσοντας τον ύπνο.

– Είναι ένα φυσικό αντικαταθλιπτικό και αφροδισιακό.

– Αποτελεσματικό αντισηπτικό για μολύνσεις και ερεθισμούς των βλεφάρων και των οφθαλμών.

– Κατάλληλα για έλκη του στόματος,

– Καταπολεμούν την εξασθενημένη μνήμη.

Εγκυμοσύνη: Το τσάι από κυνόροδα παρέχει τα απαραίτητα θρεπτικά συστατικά για εσάς και το μωρό σας.

*** Το λάδι από κυνόροδα δεν πρέπει να χρησιμοποιείται κατά τη διάρκεια των πρώτων τεσσάρων εβδομάδων της εγκυμοσύνης. Ρωτάμε τον γιατρό μας πριν από την κατανάλωση για οτιδήποτε δεν είμαστε σίγουρες ότι είναι ασφαλές για μας και το μωρό μας.

Τρόποι χρήσεις

Τα κυνόροδα δεν τρώγονται ωμά. Δεν είναι τοξικός καρπός όμως κάτω από το σαρκώδες περίβλημα βρίσκονται οι σκληρές τρίχες και οι σπόροι που είναι ερεθιστικές για το πεπτικό σύστημα, και είναι ουδέτερης γεύσης σαν άγουρα φρούτα.

Εσωτερική χρήση:


Έγχυμα: Σε βραστό νερό ρίχνουμε το βότανο -1-3 κουταλάκια του γλυκού για κάθε φλιτζάνι νερό. Το αφήνουμε για 10-20 λεπτά, σουρώνουμε και το πίνουμε.

Προσοχή: Αν βράσουμε τα κυνόροδα η περισσότερη βιταμίνη C θα καταστραφεί. Γι’αυτό το λόγο μουλιάζουμε τα σπέρματα ή τα ροδοπέταλα σε ζεστό νερό και πίνουμε μέχρι δύο φλιτζάνια την ημέρα. Το ρόφημα δεν έχει κάποια ιδιαίτερη γεύση, έτσι μπορούμε να βάλουμε λεμόνι, ή να το αρωματίσουμε με κάποιο άλλο μπαχαρικό που βρίσκεται στην κουζίνα μας.

Αφέψημα: Παίρνουμε το θεραπευτικό μέρος του φυτού και το βράζουμε με νερό. Συνήθως βράζουμε τα σκληρά τμήματα του φυτού ρίζες, φλούδες, κοτσάνια, σπόροι. Αν είναι ψιλοκομμένα χρειάζονται βράσιμο μόνο 5 λεπτά, αλλιώς 5-15 λεπτά. Τρεις κουταλιές σε δύο φλιτζάνια νερού και το καταναλώνουμε μέσα σε 12 ώρες.

Χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία του κρυολογήματος και μπορούν να συνδυαστούν με άλλα βότανα και λουλούδια, όπως το χαμομήλι, η μέντα και Ο ιβίσκος.

Εξωτερική χρήση:

Ροδέλαιο
Το ροδέλαιο φτιάχνεται κυρίως από τις ποικιλίες Damasks και Gallicas και είναι πανάκριβο. Θεωρείται πολύ αγνό και ασφαλές για χρήση αλλά συχνά κυκλοφορεί νοθευμένο από ήμερες ποικιλίες.

Αντιγήρανση
: Το ροδέλαιο περιέχει βιταμίνη Ε, C, Α, Β και λιπαρά οξέα. Χρησιμοποιείται για την περιποίηση του δέρματος του προσώπου. Βοηθάει στην αντιγήρανση λόγω των αντιοξειδωτικών στοιχείων που περιέχει διεγείροντας την παραγωγή του κολλαγόνου. Βοηθάει στη μείωση των λεπτών γραμμών και ρυτίδων. Το έλαιο μπορεί να διεισδύσει στην επιδερμίδα λόγω της βιταμίνης Α, η οποία έχει αρκετά μικρά μόρια και μπορεί να πάει βαθύτερα στο δέρμα. Η βιταμίνη Α βελτιώνει τα επίπεδα υγρασίας του δέρματος και μειώνει τις ρυτίδες και τις λεπτές γραμμές.

Πληγές στο δέρμα: Τα απαραίτητα λιπαρά οξέα του ροδέλαιου βοηθούν στη θεραπεία των ουλών-πληγών καθώς προάγουν την αναγέννηση του δέρματος. Για αυτό τον λόγο μπορεί να χρησιμοποιηθεί και για την θεραπεία της φλεβίτιδας, για τις λοιμώξεις του δέρματος και τις βλάβες στον ιστό του δέρματος που προκαλούνται από εγκαύματα.

Ακμή: Το ροδέλαιο μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία της ακμής σκοτώνοντας τα βακτήρια που την προκαλούν. Θα αποτρέψει επίσης την ξηρότητα χωρίς να το κάνει λιπαρό.

Ξηρά και ταλαιπωρημένα μαλλιά: Μικρές ποσότητες ροδέλαιου μπορούν να εφαρμοστούν απευθείας στις άκρες των ξηρών και ταλαιπωρημένων μαλλιών. Αφήνουμε το ροδέλαιο στα μαλλιά μας για 1 ώρα για καλύτερα αποτελέσματα. Το ροδέλαιο μπορεί να χρησιμοποιηθεί δυο φορές την εβδομάδα. Μπορούμε να κάνουμε μασάζ στο τριχωτό της κεφαλής και να το αφήσουμε να απορροφηθεί για 10 λεπτά και στη συνέχεια λούζουμε τα μαλλιά μας.

Ροδόνερο
Είναι στυπτικό και τονωτικό του δέρματος, κατάλληλο για λιπαρές επιδερμίδες.

Αιθέριο έλαιο
Το αιθέριο έλαιο του άγριου τριαντάφυλλου έχει γλυκό και αισθησιακό άρωμα. Μπορεί και δημιουργεί καλή διάθεση, και διώχνει το στρες. Έχει αντισηπτική και τονωτική δράση, βοηθά τις ξηρές και αφυδατωμένες επιδερμίδες με προβλήματα ραγάδων και σπασμένων αγγείων. Η χρήση του την ημέρα θα πρέπει να ακολουθείται από αντηλιακή προστασία γιατί αυξάνει την ευαισθησία του δέρματος στην ηλιακή ακτινοβολία.

Στη μαγειρική:

Τα άνθη και οι καρποί της αγριοτριανταφυλλιάς χρησιμοποιούνται για γλυκά του κουταλιού, μαρμελάδες, σιρόπια και ζεστά ροφήματα με έξοχη γεύση.

Οι καρποί της αγριοτριανταφυλλιάς χρησιμοποιούνται σε διάφορα αρτοσκευάσματα, στο κρασί και στο υδρόμελο.

Συγκομιδή

Το φυτό ανθίζει τον Ιούνιο και Ιούλιο. Οι καρποί συλλέγονται από τον Αύγουστο μέχρι τον Οκτώβριο και οι σπόροι Οκτώβριο και Νοέμβριο.

Πως τα αποξηραίνουμε

Πλένουμε τα κυνόροδα και τα βάζουμε σε καθαρή πετσέτα να στεγνώσουν. Κόβουμε το πάνω και το κάτω μαύρο κοτσανάκι και τα βάζουμε σε αντικολλητικό χαρτί στον ήλιο σκεπασμένα με ένα τούλι για να αποξηρανθούν για 4 εβδομάδες περίπου.

Το βράδυ αν έχει υγρασία τα βάζουμε στο εσωτερικό του σπιτιού και τα ξαναβάζουμε το πρωί στον ήλιο. Όταν αποξηρανθούν τα αποθηκεύουμε σε σακούλες ή σε βάζα που κλείνουν αεροστεγώς σε σκοτεινό και δροσερό μέρος. Επίσης, μπορούμε να τα πολτοποιήσουμε στο μπλέντερ και να αποθηκεύσουμε τη σκόνη τους.

Πως θα φτιάξουμε Ροδέλαιο

Σε καθαρό γυάλινο σκεύος βάζουμε μιάμιση κούπα παρθένο ελαιόλαδο. Προσθέτουμε φρεσκομαζεμένα ροδοπέταλα έτσι ώστε να καλύπτουν το λάδι. Τα αφήνουμε να σταθούν για 24 ώρες.

Στραγγίζουμε το λάδι σε άλλο δοχείο με τουλουπάνι, πιέζοντας τα ροδοπέταλα. Τα πετάμε και προσθέτουμε στο λάδι άλλα φρέσκα. Επαναλαμβάνουμε τη διαδικασία μέχρι να πάρουμε την ένταση του αρώματος που επιθυμούμε.


Μικρά μυστικά:


– Οι καρποί και τα ροδοπέταλα διατηρούνται σε σκοτεινό μέρος, μακριά από υγρασία ή οσμές. Είναι καλύτερο να τους έχουμε σε χάρτινη ή πάνινη σακούλα.

– Αποφεύγουμε να πίνουμε μεγάλες ποσότητες κυνόροδων κατά τη διάρκεια της ημέρας το πολύ 2-3 φλιτζάνια και όχι το βράδυ εξ αιτίας των πολλών βιταμινών που περιέχει γιατί μπορεί να προκαλέσει υπερδιέγερση και να μη μπορέσουμε να κοιμηθούμε με ευκολία.

– Μπορεί να χορηγηθεί σε οποιαδήποτε ηλικία, και δεν περιορίζεται η χρήση τους από υπάρχοντα νοσήματα. Φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις: δεν έχουν αναφερθεί.

– Δεν έχει παρενέργειες και μπορεί να δίνεται στα παιδιά.

– Μπορεί να χρησιμοποιηθεί ως εναλλακτική λύση στα φάρμακα σε μητέρες που θηλάζουν μειώνοντας τις επιπτώσεις στο παιδί. Πάντα, βέβαια, με τη σύμφωνη γνώμη του γιατρού.

– Είναι πολύ ωφέλιμος καρπός για τους καπνιστές.

– Είναι μια ασφαλής εναλλακτική λύση για όσους δεν μπορούν να πάρουν φάρμακα για το κρυολόγημα λόγω της υψηλής πίεσης του αίματος.


Επιμέλεια – Επεξεργασία: Βεατρίκη Βίνος https://ingolden.gr/in/%CE%BA%CF%85%CE%BD%CF%8C%CF%81%CE%BF%CE
-------------------------------------------------
 
ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ

Το κυνοροδο (Rosa canina) ονομάζεται επίσης αγριοτριανταφυλλιά ,ροδαριά, κυνοροδή. Είναι φυτό γνωστό από την αρχαιότητα και υπάρχουν διάφοροι θρύλοι και παραδόσεις σε κάθε λαό γύρω από το όνομά του. Σύμφωνα με την Ελληνική μυθολογία το ρόδο ήταν στην αρχή λευκό. Βάφτηκε με το αίμα της Αφροδίτης κόκκινο, όταν πήγε με γυμνά πόδια να σώσει τον Άδωνι από τα χέρια του Άρη και πάτησε την ακανθοφόρο ροδή την οποία έβαψε με αίμα. Οι Τούρκοι ισχυρίζονται ότι το γέννησε ο ιδρώτας του Μωάμεθ και οι Ρωμαίου το συνιστούσαν ως αντιλυσσικό εξού και κυνό-ροδο.Το κυνόροδο λειτουργεί ως δυναμωτικό σε περίπτωση εξάντλησης και έλλειψης βιταμινών, καθώς και διουρητικό. Η αγριοτριανταφυλλιά περιέχει μεγάλη ποσότητα βιταμίνης C (3 καρποί του φυτού αντιστοιχούν με τη βιταμίνη που μας προσφέρει ένα πορτοκάλι) και βιταμίνες Α, Β και Κ, γαλλικό οξύ, αντιβιοτικά στοιχεία,τανίνη και φλαβονοειδείς χρωστικές (βιταμίνη Ρ), καροτινοειδή (προβιταμίνη Α), πηκτίνη, φυτικά οξέα και αιθέριο έλαιο. Είναι πολύ καλό βότανο για το δέρμα και βοηθά στην αποκατάσταση της διαταραγμένης ορμονικής ισορροπίας καθώς και στην ακανόνιστη περίοδο. Οι καρποί του είναι θρεπτικοί και δρουν ως ήπιο υπακτικό, ήπιο διουρητικό και ήπιο στυπτικό. Μας βοηθά να αντιμετωπίσουμε λοιμώξεις και ιδιαίτερα τα κρυολογήματα βελτιώνοντας την άμυνα του οργανισμού μας. Μας βοηθά σε περιπτώσεις δυσκοιλιότητας και ήπιων προβλημάτων της χοληδόχου κύστης καθώς επίσης και σε παθήσεις νεφρών και ουροδόχου κύστης.Τα κυνόροδα παρασκευάζονται ως αφέψημα που βοηθά σε προβλήματα κολικών, μετεωρισμό και σαν αντιδιαρροϊκό στη δυσεντερία. Ρίχνουμε 15γρ κομμένους καρπούς σε ένα φλιτζάνι νερό. Μόλις το νερό αρχίσει να βράζει χαμηλώνουμε τη φωτιά και το σιγοβράζουμε για 10 λεπτά. Σουρώνουμε και πίνουμε 1-2 φορές την ημέρα. Υπό μορφή βάμματος το λαμβάνουμε ως στυπτικό για την ανακούφιση των κολικών. Δοσολογία 2-4 ml τρεις φορές την ημέρα. Η χρήση της αγριοτριανταφυλλιάς αντενδείκνυται στην θρομβοφλεβίτιδα ή αν έχουμε προδιάθεση προς αυτή την ασθένεια. https://www.iamata-shop.gr/product/kunorodo-karpos-50gr

Σήμερα 4 Μαϊου Αγίας Πελαγίας μάρτυρος, Ιλάριος ο θαυματουργός,

Γραμματόσημο από τη σειρά ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ των ΕΛΤΑ
Γραμματόσημο από τη σειρά ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ των ΕΛΤΑ σχεδ. Β. Κωνσταντινέα

Σήμερα 4 Μαϊου Αγίας Πελαγίας μάρτυρος, Ιλάριος ο θαυματουργός, Μελδά μάρτυρος

Χρόνια Πολλά!!!

Πελαγής, Πελάγιος, Πελαγία,

Ιλάριος , Μέλιος,Μέλια,

για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό

Ἡ Ἁγία Πελαγία ἡ Μάρτυς


Ἡ Ἁγία Πελαγία γεννήθηκε στὴν πόλη Ταρσὸ τῆς Κιλικίας καὶ ἔζησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.). Μεγάλωσε σὲ εἰδωλολατρικὸ περιβάλλον. Ὅμως, σὲ νεαρὴ ἡλικία, εἶδε σέ ὅραμα τὸν Ἐπίσκοπο τῆς πόλεως Λίνο, ὁ ὁποῖος βάπτιζε καὶ ἐπέστρεφε πολλοὺς ἀπὸ τοὺς ἐθνικοὺς στὴν πίστη τοῦ Χριστοῦ. Ἔτσι ἐπιθύμησε νὰ τὸν δεῖ καὶ ἀφοῦ ζήτησε ἄδεια ἀπὸ τὴν μητέρα της μὲ τὸ πρόσχημα ὅτι θὰ μεταβεῖ στὴν τροφό της, ποὺ ζοῦσε σὲ ἄλλη πόλη, προσῆλθε στὸν Ἐπίσκοπο καὶ βαπτίσθηκε. Ἀφοῦ ...
περισσότερα


Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς «Παλαιᾶς» ἐν Ρωσίᾳ


Ἡ ἱερὰ εἰκόνα τῆς Ὑπεραγίας Θετόκου τῆς «Παλαιᾶς» ἐμφανίσθηκε τὸ 1570 στὴν περιοχὴ τοῦ Νόβγκοροντ. Ἡ εἰκόνα παρέμεινε στὴν πόλη Τιχβὶν μέχρι τὸ 1888 καὶ στὶς 18 Σεπτεμβρίου τοῦ ἰδίου ἔτους ἀποδόθηκε στὴν πόλη Στάργια Ρούσα. Ἡ παλαιορωσικὴ εἰκόνα τῆς Θεοτόκου ὀνομάσθηκε ἔτσι ἐπειδὴ γιὰ ἀρκετὸ χρονικὸ διάστημα ἦταν στὴν Παλαιὰ Ρωσία, ὅπου τὴν εἶχαν φέρει Ἕλληνες ἀπὸ τὴν Ὀλβία κατὰ τὴν πρώτη περίοδο τοῦ Χριστιανισμοῦ στὴ Ρωσία.
περισσότερα...


Ἀνακομιδὴ Τιμίων Λειψάνων Ἁγίου καὶ Δικαίου Λαζάρου καὶ τῆς Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς τῆς Μυροφόρου


Κατὰ τὴν ἡμέρα αὐτή, σύμφωνα μὲ τὰ ὑπομνήματα τῶν Συναξαριστῶν, Ἑορτολογίων καὶ Τυπικῶν, ἄγονται δύο περιστατικά: ἡ ἀνάμνηση τῆς ἀνακομιδῆς τῶν τιμίων λειψάνων τοῦ Ἁγίου καὶ Δικαίου Λαζάρου καὶ τὰ ἐγκαίνια τοῦ αὐτοῦ ναοῦ τοῦ Ἁγίου Λαζάρου. Στὰ διάφορα ὑπομνήματα γίνεται μνεία καὶ στὴν ἀνάμνηση τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἱερῶν λειψάνων τῆς Ἁγίας Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς. Τὰ ἱερὰ λείψανα τῆς Ἁγίας Μαρίας τῆς Μαγδαληνῆς μετέφερε στὴν Κωνσταντινούπολη ἀπὸ τὴν Ἔφεσο ὁ βασιλέας Λέων ὁ Σοφὸς (886 – 912 μ.Χ.) ...
περισσότερα...

Τρίτη 3 Μαΐου 2022

Ανεμώνη η χαρίης

 

H ανεμώνη η χαρίης ή χαρίεσσα (επιστ. ονομ. Anemone apennina subsp. blanda) με κοινή ονομασία "ανεμώνη του βουνού" ανήκει στην οικογένεια Βατραχιοειδή (Ranunculaceae) και αποτελεί είδος της ΝΑ Ευρώπης. Κατανέμεται σ’όλη την Ελλάδα, εκτός από τις Κυκλάδες και την Κρήτη. Προτιμά τα ξέφωτα των ορεινών δασών και διακρίνεται από τα υπόλοιπα είδη του γένους Ανεμώνη (Anemone), επειδή φέρει φύλλα βλαστού έμμισχα, διηρημένα, παρόμοια με της βάσης. Τα σέπαλα είναι συνήθως 10-14 και το χρώμα τους φωτεινό κυανό. Το ρίζωμα του είναι κονδυλώδες. Ανθίζει από τον Φεβρουάριο μέχρι και τα μέσα Ιουνίου, ανάλογα με το υψόμετρο.  βικιπαίδεια

-------------------------

Η Anemone apennina subsp. blanda είναι φυτό που φύεται σχεδόν σ’ ολόκληρη την χώρα εκτός των Κυκλάδων και της Κρήτης-Καρπάθου. Απαντάται σε υψόμετρο από το επίπεδο της θάλασσας ως τα 2100 μέτρα, φυτρώνει σε σε υγρές τοποθεσίες, θαμνώνες, ελαιώνες, χέρσα χωράφια, σε ξέφωτα δασών αλλά και σε ελατοδάση. Πρόκειται για την Ορεία ανεμώνη του Θεόφραστου.

Επιστημονική ονομασία: Anemone apennina subsp. blanda (Schott & Kotschy) Nyman 1878

Συνώνυμα: Anemone blanda Schott & Kotschy

Ελληνική ονομασία: Ανεμώνη η χαρίεσσα, Ανεμώνη η χαρίης

Κοινή ονομασία: Ανεμώνη, Ανεμώνα, Ανεμώνη του βουνού, Ανεμώνη η γοητευτική, Grecian wildflower, W inter windflower, Windflower, Balkan anemone, Wood anemone


https://www.agriamanitaria.gr/anemone-apennina-subsp-blanda/

Περιγραφή   

Η Anemone blanda είναι πολυετές, ποώδες φυτό της οικογένειας Ranunculaceae, με βλαστό όρθιο πορφυρό, ελαφρά τριχωτός, ύψους έως 15 εκατοστά, με ρίζα κονδυλώδη που παραμένει ζωντανός κατά την ξερή περίοδο.

Τα φύλλα του βλαστού είναι έμμισχα, ουδέποτε συμφυή, όμοια με τα παράρριζα που είναι μακρόμισχα, τρίλοβα, οδοντωτά.

Τα ερμαφρόδιτα άνθη που μοιάζουν με τις μαργαρίτας, φύονται στην κορυφή του ανθοφόρου βλαστού, δεν έχουν πέταλα και την θέση των πετάλων έχουν πάρει 10-14 επιμήκη-γραμμοειδή σέπαλα, είναι μεγάλα κυανοϊώδη. Στήμονες πολυάριθμοι, ανθήρες κίτρινου χρώματος. Περίοδος ανθοφορίας από τον Ιανουάριο έως και το Ιούνιο.

Ο καρπός μικρό αχαίνιο, χνουδωτό, με ράμφος κυρτό.

Φαρμακευτικές χρήσεις:

Οι βοτανολόγοι στον Μεσαίωνα χρησιμοποίησαν την ανεμώνη, για την θεραπεία της ουρικής αρθρίτιδας και για την θεραπεία από τους πονοκεφάλους. Λόγω όμως της τοξικότητας της, οι ανεμώνη δεν χρησιμοποιούνται πλέον.

Τοξικότητα:

Ηανεμώνη θεωρείται ότι είναι δηλητηριώδες φυτό. Εάν καταναλωθεί σε μεγάλες ποσότητες προκαλεί πόνο και ερεθισμό στο στόμα. Ο φλοιός, τα λουλούδια, ο καρπός, τα φύλλα, οι ρίζες και τα στελέχη μπορεί να προκαλέσουν δερματίτιδα. Άλλα συμπτώματα από της δηλητηρίασεις από το φυτό είναι η φλεγμονή, οι φουσκάλες από την επαφή με φρέσκο χυμό, έμετος και διάρροια.

Μελισσοκομικό φυτό:

Η Anemone blanda ανθίζει από τον Ιανουάριο έως και το Ιούνιο , ανάλογα με την περιοχή και το υψόμετρο και δίνει νέκταρ και γύρη.

Πηγή: www.greekflora.gr, plant-hunters.blogspot.com, savvastryfonosplants.com/anemone-blanda, en.wikipedia.org/wiki


Field-of-various-color-kalanit02.jpg

Η ανεμώνη ή ανεμώνα είναι αγγειόσπερμο, δικοτυλήδονο φυτό, ανήκει δε στην οικογένεια των Βατραχιοειδών ή Ρανουγκουλίδων της τάξης των Βατραχιωδών.

Από τα αυτοφυή είδη αρκετά είναι δηλητηριώδη. Η ανεμώνη, όμως τρώγεται εάν βραστεί στους 100 βαθμούς ή εάν τσιγαριστεί μαζί με μισό κιλό κρεμμύδι. Επίσης είναι γέμιση για παραδοσιακή πίτα του Ουζμπεκιστάν.


Είδη

Στην Ελλάδα αυτοφυή απαντούν τα παρακάτω έξι είδη ανεμώνης: Ανεμώνη η στεφανωματική (Anemone coronaria). Το φυτό ανθίζει το χειμώνα και το καλοκαίρι ξεραίνονται οι βλαστοί του ενώ πολλαπλασιάζεται με κονδύλους. Η λίπανση θεωρείται απαραίτητη για την καλή παραγωγή ανθέων, ενώ η νυχτερινή θερμοκρασία πρέπει να είναι γύρω στους 5-6 βαθμούς με αρκετή υγρασία. Τα άνθη της ανεμώνης αυτής είναι δύο ειδών, είτε διπλά, είτε πολλαπλά όπως τα χρυσάνθεμα. Από τα καλλιεργούμενα καλλωπιστικά είδη είναι το πιο γνωστό.
Ανεμώνη η ταόμορφος (Anemone pavonina). Πολύ κοινή στην Ελλάδα, φύεται σε λιβάδια και χωράφια. Πολυετές, ποώδες φυτό με ρίζα κονδυλώδη, ανθίζει την άνοιξη και τα άνθη της έχουν έντονο κόκκινο χρώμα.
Ανεμώνη η χαρίης (Anemone apennina subsp. blanda). Φέρει φύλλα βλαστού έμμισχα, και σέπαλα συνήθως 10-14 με φωτεινό κυανό χρώμα.
Ανεμώνη η δασόφιλος (Anemone nemorosa ). Πολυετές, ποώδες φυτό με ισχυρό ρίζωμα που έρπει. Τα άνθη της έχουν λευκό χρώμα και βγαίνουν από το Φεβρουάριο μέχρι τον Απρίλιο. Φύεται σε δάση και χαράδρες της ηπειρωτικής Ελλάδας.
Ανεμώνη η κηπαία (Anemone hortensis). Χνουδωτό, ποώδες φυτό έχει κονδυλώδες ρίζωμα. Τα φύλλα της ανεμώνης αυτής είναι παλαμοειδή και φέρουν 3 λοβούς. Καλλιεργείται ως καλλωπιστικό σε πάρκα και κήπους. Τα άνθη της έχουν χρώμα γαλάζιο, κόκκινο ή λευκό. Κάποιοι θεωρούν ότι είναι η άγρια ανεμώνη της αρχαίας Ελλάδας.
(Anemone ranunculoides)

Επίσης, στο γένος Ανεμώνη υπήρχε παλαιότερα η Ανεμώνη η πουλσατίλη (Anemone pulsatilla - Pulsatilla vulgaris), σήμερα Πουλσατίλλη του Χάλλερ (Pulsatilla halleri subsp. rhodopaea). Ονομάζεται και ανεμώνη της Λαμπρής. Έχει τριχωτούς και μεταξωτούς βλαστούς και βρίσκεται σε περιοχές της κεντρικής Ευρώπης. Έχει πολυάριθμα μικρά φυλλαράκια σχισμένα σε ταινίες και μεγαλύτερα φτερωτά φύλλα. Καλλιεργείται και ως καλλωπιστικό σε διάφορες χρωματικές παραλλαγές.

Τέλος, αλλά είδη ανεμώνης είναι:

Ανεμώνη η μαλακή. Βρίσκεται σε διάφορες περιοχές της Ασίας και κυρίως στην Ιαπωνία. Τρώγεται και σαν σαλατικό, καλλιεργείται σαν καλλωπιστικό σε γλάστρες.
Ανεμώνη η ιαπωνική (Anemone japonica) - (Anemone hupehensis). Με καταγωγή από την Κίνα και την Ιαπωνία είναι πολύ διαδεδομένο καλλωπιστικό στις περιοχές αυτές.

 https://wp-el.wikideck.com/%CE%91%CE%BD%CE%B5%CE%BC%CF%8E%CE%BD%CE%B7

Σήμερα 3 Μαϊου Αγίας Μαύρας μάρτυρος, Αγίου Ροδοπιανού

Γραμματόσημο απο τη σειρά ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ των ΕΛΤΑ
Γραμματόσημο απο τη σειρά ΑΓΡΙΟΛΟΥΛΟΥΔΑ των ΕΛΤΑ σχεδ. Β. Κωνσταντινέα

Σήμερα 3 Μαϊου Αγίας Μαύρας μάρτυρος, Αγίου Ροδοπιανού

Χρόνια Πολλά!

Μαύρος, Μαύρα,

Ροδόπη, Ροδώπη

Παγκόσμια Ημέρα Ελευθεροτυπίας

Παγκόσμια Ημέρα Άσθματος

για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό

Ἡ Ἁγία Ξενία ἡ Μεγαλομάρτυς

Ἡ Ἁγία Μεγαλομάρτυς Ξενία γεννήθηκε στὴν Καλαμάτα τὸ 291 μ.Χ. ἀπὸ γονεῖς εὐσεβεῖς καὶ φιλόθεους, τὸ Νικόλαο καὶ τὴ  Δέσποινα, ποὺ κατάγονταν ἀπὸ τὰ ἀνατολικὰ μέρη τῆς Ἰταλίας. Ἐξαιτίας τῶν διωγμῶν κατὰ τῶν Χριστιανῶν κατὰ τοὺς χρόνους ἐκείνους κατέφυγαν στὴν Καλαμάτα καὶ ἐγκαταστάθηκαν σὲ κάποιο ἀγρόκτημα ἔξω ἀπὸ τὴν πόλη, διότι ὁ πατέρας της ἦταν γεωργός.Ἀπὸ μικρὴ ἡλικία ἡ Ξενία στόλιζε τὴν ψυχή της μὲ νηστεῖες, ἐγκράτεια, σιωπή, ἀδιάλειπτη προσευχή, δάκρυα καὶ ἀγρυπνίες, φιλανθρωπία κα ...
περισσότερα...

Οἱ Ἅγιοι Τιμόθεος καὶ Μαύρα οἱ Μάρτυρες


Ὁ Ἅγιος Τιμόθεος καὶ ἡ σύζυγός του Ἁγία Μαύρα ἦταν μία ἁγιασμένη οἰκογένεια, ποὺ ζοῦσε σὲ κάποιο μικρὸ χωριὸ τῆς Θηβαΐδος, στὴν Αἴγυπτο, κατὰ τὸ δεύτερο ἥμισυ τοῦ 3ου αἰῶνος μ.Χ. Ὁ Ἅγιος Τιμόθεος ξεχώριζε ἀπὸ τοὺς ἄλλους συμπολίτες του γιὰ τὴν μεγάλη εὐσέβειά του καὶ τὴν ἐπίδοση ποὺ εἶχε στὰ ἱερὰ γράμματα. Τοὺς τὰ διάβαζε στὸ σπίτι του ἢ στὴν ἐκκλησία καὶ ξεδιψοῦσε τὶς ψυχές τους μὲ τὸ ἀθάνατο νερὸ τοῦ λόγου τοῦ Θεοῦ. Ἐπιβραβεύοντας αὐτὸ τὸ ζῆλο του, ὁ Ἐπίσκοπος τῆς Θηβαΐδος τὸν χειροθέτησε ...
περισσότερα...

Οἱ Ἅγιοι Διόδωρος καὶ Ροδοπιανὸς οἱ Μάρτυρες


Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Διόδωρος καὶ ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Ροδοπιανός, ὁ ὁποῖος ἦταν διάκονος, ἄθλησαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) στὴν Ἀφροδισία τῆς Καρίας, ἀπὸ ὅπου κατάγονταν. Ἐπειδὴ ἦταν Χριστιανοί, κακοποιήθηκαν καὶ μαστιγώθηκαν ἀπὸ τοὺς συμπολίτες τους Ἐθνικοὺς καί, ἀφοῦ λιθοβολήθηκαν στὸ μέσῳ τῆς ἀγορᾶς, τελειώθηκαν.
περισσότερα...




Ὁ Ἅγιος Πέτρος Ἐπίσκοπος Ἄργους


Ὁ Ἅγιος Πέτρος κατάγονταν ἀπὸ τὴν Κωνσταντινούπολη καὶ γεννήθηκε περὶ τὰ μέσα τοῦ 9ου αἰῶνος μ.Χ. Οἱ γονεῖς του διακρίνονταν ὄχι μόνο κατὰ τὸν ἐπίγειο πλοῦτο τους, ἀλλὰ καὶ στὴν εὐσέβεια καὶ στὴ φιλανθρωπία. Τὰ ὀνόματά τους δὲν εἶναι γνωστά. Γνωρίζουμε μόνο ὅτι σὲ ἀτμόσφαιρα ἀρετῆς καὶ σωφροσύνης, ἀγάπης καὶ ἐλεημοσύνης, εὐλάβειας καὶ εὐσέβειας, ἐξέθρεψαν μὲ παιδεία καὶ νουθεσία Κυρίου τὰ πέντε τέκνα τους: Παῦλο, Διονύσιο, Πέτρο, Πλάτωνα καὶ τὴ θυγατέρα τους. Γονεῖς καὶ τέκνα μὲ ἔνθεο ζῆλο ἐ ...
περισσότερα...

Ἀνακομιδὴ Τιμίων Λειψάνων Ὁσίου Λουκᾶ τοῦ ἐν Στειρίῳ


Ἡ μνήμη τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ τιμᾶται στὶς 7 Φεβρουαρίου, ὅπου καὶ ὁ βίος του.Ἡ ἀνακομιδὴ τῶν ἱερῶν λειψάνων τοῦ Ὁσίου Λουκᾶ ἔγινε ἀπὸ τὸν ἱερομόναχο Φιλόθεο, ἡγούμενο τῆς ὁμωνύμου μονῆς, ἀπὸ ὑπόγειο τάφο, σκαμμένο στὸ χῶμα. Τὸ περιώνυμο γιὰ τὶς θαυματουργίες του ἱερὸ λείψανο τοῦ Ὁσίου μεταφέρθηκε καὶ ἐναποτέθηκε σὲ λάρνακα, τοποθετημένη στὸ νεόκτιστο, φερώνυμό του ναό. Ἡ Ἀκολουθία τῆς ἀνακομιδῆς τῶν ἱερῶν λειψάνων προσδιορίζει τὸ γεγονὸς στὶς 3 Μαΐου, ἑορτὴ τῆς Ἀναλήψεως, ἑπομένως ἡμέρα Πέμπτη. Ὁ ...
περισσότερα...

Ὁ Ἅγιος Οἰκουμένιος Ἐπίσκοπος Τρίκκης


Ὁ Ἅγιος Οἰκουμένιος ἔζησε περὶ τὰ τέλη τοῦ 10ου αἰῶνος μ.Χ. καὶ ἦταν Ἐπίσκοπος Τρίκκης. Διακρίθηκε γιὰ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του, τὴν φιλανθρωπία του καὶ συνέγραψε ὑπομνήματα στὶς Πράξεις, στὶς Ἐπιστολὲς τοῦ Ἀποστόλου Παύλου καὶ τὶς Καθολικὲς Ἐπιστολές. Κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη καὶ ἐνταφιάσθηκε στὸ ναὸ τῶν Ἀρχαγγέλων στὰ Τρίκαλα.Τὸ πρόβλημα τοῦ βίου καὶ τοῦ χρόνου δράσεως τοῦ Ἁγίου Οἰκουμενίου ἀπασχόλησε πολὺ τοὺς ἐρευνητὲς καὶ διατυπώθηκαν πολλὲς καὶ ἀλληλοσυγκρουόμενες γνῶμες.Πολλοὶ θεωροῦν ὅτι ...
περισσότερα...

Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος καθηγούμενος τῆς Λαύρας τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου


Ὁ Ὅσιος Θεοδόσιος γεννήθηκε στὴν πόλη Βασίλιεφ τῆς περιοχῆς τοῦ Κιέβου, τὸ 1092 μ.Χ., ἀπὸ εὔπορους γονεῖς. Κατὰ τὴν ὥρα τῆς βαπτίσεώς του, ὁ ἱερέας ποὺ τὸν βάπτιζε, εἶδε ὅτι τὸ βρέφος αὐτὸ θὰ ἀφιέρωνε ἀργότερα τὴν ζωή του στὸν Θεό, γι’ αὐτὸ καὶ τοῦ ἔδωσε τὸ ὄνομα Θεοδόσιος. Δὲν πέρασε πολὺς καιρὸς καὶ οἱ γονεῖς του ἀναγκάσθηκαν, μὲ διαταγὴ τοῦ ἡγεμόνα, νὰ μετοικήσουν μακριὰ σὲ ἄλλη πόλη, στὸ Κούρκ, στὴν ὁποία γεννήθηκε ὁ Ὅσιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ. Αὐτὸ ἦταν οἰκονομία Θεοῦ, γιὰ νά λάμψει ἐκεῖ ...
περισσότερα...

Δευτέρα 2 Μαΐου 2022

Μυρτιά - Μύρτος ο κοινός

 

Η Μυρτιά ή Μύρτος η κοινή (Myrtus communis L.) ανήκει σε εκείνη την πολύτιμη κατηγορία φυτών που συντρόφευσαν τον άνθρωπο άν όχι από την στιγμή που κατέβηκε από τα δέντρα τουλάχιστον από το τροφοσυλλεκτικό στάδιο, εφοδιάζοντάς τον με γευστικούς και θρεπτικούς καρπούς και αργότερα με φάρμακα και αρώματα.

Στην σύγχρονη πολυτάραχη και περίπλοκη εποχή, η Μυρτιά βρήκε και ένα άλλο μονοπάτι για να εισέλθει στον πολιτισμένο πλέον κόσμο του πρώην πηθίκου, απλώς επιδεικνύοντας τα άφθονα καλλωπιστικά προσόντα της.

Μετά μεγίστης υπερηφάνειας, οι απόγονοι εκείνου του προπάτορα πίθηκου που απαρτίζουν την συντακτική ομάδα της «Καλλιέργειας», δηλώνουν στο διψασμένο για γνώσεις και φιλομαθές κοινό του παρόντος ιστοτόπου, πως σε αυτό το άρθρο θα ασχοληθούν κυρίως με την ανάδειξη των καλλωπιστικών στοιχείων της Μυρτιάς, που αυτοδικαίως την αναγορεύουν σε ένα από τα πλέον πολύτιμα φυτά της κηποτεχνίας και της αρχιτεκτονικής του τοπίου.

Με τον προπάτορα πίθηκο, θα ασχοληθούν μιαν άλλη φορά, μιας και έχουν ανοιχτούς λογαριασμούς.

Οικογένεια: Myrtaceae (Μυρτίδες)

Γένος: Myrtus L. (Μύρτος)

Βοτανική ονομασία: Myrtus communis L. (Μύρτος ο κοινός)

Κοινή ονομασία: Μυρτιά, Μυρσίνη, Μυρσινιά, Σμυρτιά

Γενικά Χαρακτηριστικά

Διατήρηση Φυλλώματος

Αειθαλές

Μορφή

Θάμνος ή μικρό Δέντρο

Υφή Φυλλώματος

Λεπτή

Φύτευση

Έδαφος: Άριστης αποστράγγισης, ασβεστώδες, αμμώδες, πηλώδες, αργιλώδες

Εδαφικό pH: 6,1-8,3

Πότισμα: Μέτριο

Έκθεση: Ήλιος, Ημισκιά

Αντοχή στις Χαμηλές Θερμοκρασίες: -12 °C (USDA Hardiness Zone 8)

Χρήσεις

Φράχτες, ανεμοφράχτες, κήποι, αποκαταστάσεις τοπίου, θεραπευτικές, φαρμακευτικές, καρποί εδώδιμοι, αρωματοποιία 

Ετυμολογία του Ονόματος του Γένους

H ετυμολόγηση του ονόματος του γένους Myrtus πρέπει να αναζητηθεί κατ’ αρχάς στην Αρχαία Ελληνική λέξη «μύρτος», η οποία μέσω της Λατινικής «myrtus» πέρασε σχεδόν αυτούσια σε πλήθος Ευρωπαϊκές και μη-Ευρωπαϊκές γλώσσες,

Η λέξη μύρτος με την σειρά της προέρχεται από την Αρχαία Ελληνική «μύρον» (myron), που σημαίνει «βάλσαμο, χρίσμα, ή/και αλοιφή» και φαίνεται πως είναι δάνειο από την Σημιτική καθώς σχετίζεται:

  • Mε την Εβραϊκή λέξη «mōr»(מֹר) που σημαίνει «πικρός, πικρίλα, πικράδα», και αναφέρεται στο «κοκκινωπό-καφέ ρητινώδες υλικό», δηλαδή στο κόμμι  – τον ξηρό οπό ορισμένων δέντρων, αλλά κυρίως εκείνον του φυτού Commiphora myrrha
  • Mε την Αραβική «murr»(مُرّ‎‎), η οποία σημαίνει και αυτή «πικρός»

Ετυμολογία του Ονόματος του Είδους

Το όνομα του είδους communis, ασφαλώς στερείται πρωτοτυπίας μιας και έχει δοθεί σε ευάριθμα φυτά, ωστόσο ότι χάνει σε πρωτοτυπία, το κερδίζει σε σαφήνεια αφού σημαίνει απλώς «κοινός».

Προέρχεται από την Παλαιά Λατινική λέξη co(m)moinis, που και αυτή με την σειρά της προκύπτει από την Πρωτο-Ινδοευρωπαϊκή λέξη *ḱom-moy-ni-, και την ρίζα *mey- που σημαίνει «αλλάζω, αντικαθιστώ, μεταβάλλω».

Καταγωγή

Η Μυρτιά εκτιμάται πως έχει ως λίκνο της το Ιράν και το Αφγανιστάν. Ωστόσο ιθαγενείς πληθυσμοί της απαντώνται και σε άλλες περιοχές, καταλαμβάνοντας μιαν εκτεταμένη ζώνη που ξεκινά από το Δυτικό τμήμα της Ινδικής Υποηπείρου και το Πακιστάν, περιλαμβάνει την Δυτική Ασία, την Αραβική Χερσόνησο και την Μεσογειακή Λεκάνη (όπου είναι και το μοναδικό ιθαγενές μέλος της οικογένειας Myrtaceae), και φτάνει Δυτικά μέχρι τον Ατλαντικό και την Μακαρονησία.

Ενδιαιτήματα

Η Μυρτιά αναπτύσσει τους φυσικούς πληθυσμούς της σε υψόμετρο που αρχίζει από το επίπεδο σχεδόν της θάλασσας και εκτείνεται μέχρι τα 600 έως 800 m.

Καταλαμβάνει παράκτιες περιοχές με λόχμες και σταθεροποιημένες θίνες, εκτάσεις με Μακία βλάστηση και θαμνότοπους, ενώ στο ανώτερο υψομετρικά όριο εξάπλωσης συνορεύει με δασικά συστήματα Δρυός και άλλων δασικών δέντρων, όπου η ατμοσφαιρική υγρασία είναι ανεκτή.  

Προσδόκιμο Ζωής

Η Μυρτιά, όσο κι αν ενδεχομένως με την πρώτη ματιά δεν της φαίνεται, ζει από 50 έως 150 χρόνια – μιαν ομολογουμένως αξιοθαύμαστη επίδοση. 

Η Μυρτιά είναι πολυετής, αειθαλής, αρωματικός, πολύκλαδος θάμνος ή μικρό δέντρο, με αργό προς μέσο ρυθμό ανάπτυξης, ο οποίος δεν διαθέτει αγκάθια και επιφανειακές ρίζες.

Έχει όρθια, και συμπαγή εμφάνιση και σχήμα σφαιρικό – ωοειδές. Η κόμη είναι συμμετρική, μέσης πυκνότητας, μάλλον κανονικού περιγράμματος, και η οποία χαρακτηρίζεται ως λεπτής υφής.

Το φυτό μπορεί να φτάσει σε ύψος τα 3 m στα πρώτα 5 με 10 χρόνια της ζωής του και σε λιγότερα από 20, εάν οι συνθήκες το ευνοήσουν, θα φτάσει έως τα 5 m.


Επικονίαση

Η Μυρτιά έχει αυτογόνιμα άνθη, τα οποία επικονιάζονται από τα έντομα (εντομόφιλο είδος).

Καρπός

Ο καρπός είναι στιλπνή ράγα μήκους 1,2 έως 1,4 cm και πλάτους 0,7 έως 1 cm. Έχει στρογγυλεμένο σχήμα όμοιο με αγγείου, όπου το κεντρικό τμήμα είναι διογκωμένο και στην κορυφή είναι εμφανή τα απομεινάρια του παραμένοντος 5μερούς κάλυκα.

Ο καρπός αρχικά έχει ανοιχτό πράσινο χρώμα, στη συνέχεια γίνεται σκούρος κόκκινος και τελικά στην πλήρη ωρίμανση αποκτά σκούρα ιώδη απόχρωση.

Σπόροι

Οι σπόροι, μήκους 2,5-3 mm, έχουν σκληρό σπερματικό περίβλημα, νεφροειδές σχήμα και υποκίτρινο χρώμα.

Οι Μυρτιές ξεδπλώνουν εξειδικευμένη στρατηγική διασποράς των σπόρων τους από τα πουλιά, τα θηλαστικά, και τα μυρμήγκια.

Δεν περνούν από την φάση του ληθάργου και κατά συνέπεια, η βλάστηση μπορεί να συμβεί αμέσως μετά τη διασπορά, ενώ η στρατηγική ταχείας εγκατάστασής τους μπορεί να επιτρέψει στα φυτά να επωφεληθούν από τις βροχές του φθινοπώρου και του χειμώνα κατά τη διάρκεια των κρίσιμων πρώτων σταδίων ανάπτυξης.

Θερμοκρασία

Η Μυρτιά έχει δείξει εξαιρετική προσαρμοστικότητα σε ένα μεγάλο θερμοκρασιακό εύρος. Ως προς τις κατώτατες θερμοκρασίες το φυτό αντεπεξέρχεται μέχρι και τους – 5 με -9 °C, και εφόσον έχει εγκατασταθεί καλά μέχρι και τους -12 °C – όμως σε αυτήν την περίπτωση ενδεχομένως να παρατηρηθούν ζημιές στο φύλλωμα.

Σε σχέση με τις μέγιστες δεν αντιμετωπίζει προβλήματα ακόμα και σε εκείνες τις περιοχές όπου αυτές αγγίζουν τους 40+ °C.

Έδαφος και pH

Η Μυρτιά αναπτύσσεται σε μεγάλη γκάμα εδαφών εκτός από τα βαριά αργιλώδη. Αντέχει και στα φτωχά και χαλικώδη εδάφη, όπως και στα αλατούχα, ενώ ευδοκιμεί μάλλον στα μέσης γονιμότητας αμμώδη ή αμμοπηλώδη, τα οποία παρουσιάζουν άριστη αποστράγγιση.

Ως προς το pH θα μπορούσε να λεχθεί πως προτιμά τα ουδέτερα ή αλκαλικά εδάφη, εκείνα δηλαδή που λαμβάνουν τιμές μεταξύ του 7 και 8,3.    

Έκθεση

Οι Μυρτιές επιζητούν θέσεις προσήλιες, αν και στις πολύ θερμές περιοχές αναπτύσσονται και σε μερική σκιά.

Τοξικότητα

Η Μυρτιά παρουσιάζει μικρή τοξικότητα. Η κατάποση διαφόρων φυτικών μερών της μπορεί να επιφέρει έμετο ή διάρροια. Το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια (University of California) την έχει τοποθετήσει στην 2η κατηγορία τοξικότητας (Ελάχιστα Τοξικό).

Αλλεργιογόνος Δράση

Το φυτό είναι εντομόφιλο και δεν προκαλεί αλλεργικές αντιδράσεις.

Η Μυρτιά δεν αξιοποιείται μόνο στον κήπο και στο τοπίο, αλλά και σε πάμπολλους άλλους τομείς.

Ποτοποιία

Στην Σαρδηνία, όπου το φυτό είναι ιδιαίτερα διαδεδομένο με πολλούς φυσικούς πληθυσμούς, χρησιμοποιούνται οι καρποί της Μυρτιάς για την παρασκευή του φημισμένου λικέρ «Mirto».

Μαγειρική

Οι ώριμοι καρποί είναι εδώδιμοι, με γεύση γλυκιά. Το ίδιο και τα άνθη, τα οποία στην Ιταλία είτε τα τρώνε ωμά, είτε τα χρησιμοποιούν στις σαλάτες.

Τα φύλλα, φρέσκα καθώς και αποξηραμένα, χρησιμοποιούνται στη μεσογειακή και ανατολίτικη κουζίνα ενώ το ξύλο αξιοποιείται για να προσδώσει άρωμα, μέσω του καπνίσματος, σε πολλές τοπικές μεσογειακές σπεσιαλιτέ, ιδίως στην Ιταλία αλλά και στις χώρες της Μέσης Ανατολής.

Βιομηχανική & Βιοτεχνική

Το αιθέριο έλαιο από το φυτό χρησιμοποείται στην βιομηχανία τροφίμων, στην αρωματοποία και στην κοσμετική.

Το ξύλο, το οποίο είναι καλής ποιότητας, σκληρό, συμπαγές και λεπτόκοκκο, χρησιμοποιείται για την κατασκευή εργαλείων, ραβδιών και επίπλων.

Ακόμα χρησιμοποιείται ως καυσόξυλο, ενώ από αυτό παράγεται και υψηλής ποιότητας ξυλάνθρακας.

Θεραπευτική & Φαρμακευτική

Τα φύλλα και οι καρποί της Μυρτιάς έχουν στυπτικές, αντισηπτικές, αποχρεμπτικές, αντιβακτηριακές αντιοξειδωτικές, αντιγονοτοξικές και υπογλυκαιμικές ιδιότητες.

Περιέχουν τανίνες (14%) και αιθέριο έλαιο (0,3-06%), οι οποίες σχηματίζονται κυρίως από μυρτιλόλη, κινόλη, άλφα-Πινένιο, οξικό μυρτενύλιο και γερανιόλη.

Αλλά περισσότερα για την θεραπευτική και φαρμακευτική χρήση της Μυρτιάς, ο ακαταπόνητος αναγνώστης της «Καλλιέργειας», μπορεί να αναμένει στο ειδικό αφιέρωμα που σκοπεύουμε να κάνουμε λίαν προσεχώς.

Εθνοβοτανική

Για την εθνοβοτανική χρήση των φυτικών μερών της Μυρτιάς, ο οπτιμιστής αναγνώστης της «Καλλιέργειας», ας περιμένει και εδώ το ειδικό αφιέρωμα που σκοπεύουμε να κάνουμε λίαν προσεχώς μα και συντόμως […].

Χρήση στον Κήπο και στο Τοπίο

Σε περιοχές κατάλληλες για την ανάπτυξή της, η Μυρτιά μπορεί να φυτευθεί τόσο στο έδαφος του κήπου, σε πάρκα και πλατείες, όσο και σε γλάστρες και ζαρντινιέρες μεγάλου μεγέθους.

Εξειδικεύοντας, θα μπορούσε να ειπωθεί γενικότερα πως η Μυρτιά αξιοποιείται:

  • Φυτευόμενη μόνη της ως φυτό ιδιαίτερου κάλους
  • Σε φυτεύσεις για την δημιουργία πυκνών φραχτών, κλαδευόμενων ή ελεύθερης ανάπτυξης
  • Σε ομαδικές φυτεύσεις κήπων ή πάρκων για την δημιουργία συθάμνων
  • Σε συνδυασμό με άλλα φυτά, όπως για παράδειγμα με Κίστους ή Λαδανιές (Cistus creticus), Αστραντίες (Astrantia major ‘Lars’), Φασκομηλιές (Salvia officinalis) και Κυπαρίσσια (Cupressus sempervirens)
  • πηγή  https://www.kalliergeia.com/myrtia-myrtos-o-koinos-myrtus-communis-l/