ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΦΑΡΟΙ

Σε απόκρημνους κάβους, σε θαλασσοδαρμένα ερημονήσια, σε ακτές στην άκρη του πουθενά, στέκονται αγέρωχοι και επιβλητικοί. Το φως τους, πολύτιμος σύμμαχος των ναυτικών, αλλά και σημάδι ζωής. Οι φάροι, από τα πανάρχαια χρόνια μέχρι σήμερα, σε κάθε τους μορφή, είναι άρρηκτα δεμένοι με την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας. Χιλιάδες ανθρώπινες ψυχές, καράβια κι εμπορεύματα έχουν σωθεί χάρη σ’ αυτούς. Και χιλιάδες άλλοι άνθρωποι και πλεούμενα χάθηκαν για πάντα στα σκοτεινά νερά των θαλασσών από την απουσία ή την πλημμελή λειτουργία φάρων.

Οι πυρσοί στη μυθολογία

Οι πρώτοι που χρησιμοποίησαν πυρσούς ως ναυτιλιακά βοηθήματα, πιστεύεται ότι ήταν οι Φοίνικες και οι ναυτικοί της Λιβύης, οι οποίοι είχαν οργανώσει πλήρες φωτιστικό δίκτυο στις όχθες του Νείλου για τις ανάγκες της ποταμοπλοΐας.
Οι κυλινδρικοί πύργοι που χτίζονταν κοντά σε παραλιακές πόλεις ή στις κορυφές λόφων, ονομάζονταν στα λιβυκά Τιθ.

Στα ομηρικά έπη, υπάρχουν αναφορές για τη χρήση πυρσών ως ναυτιλιακών βοηθημάτων. Στην “Ιλιάδα” αναφέρονται προσπάθειες επικοινωνίας των πλοίων με την ξηρά τη νύχτα, με χρήση φωτεινών σημάτων, ενώ στην “Οδύσσεια”υπάρχουν πολλές
“ναυτιλιακές οδηγίες” για τη Μεσόγειο, που πιθανότατα είχαν αντληθεί από παρατηρήσεις Φοινίκων θαλασσοπόρων.

Πυρσοί στην αρχαιότητα
Είναι γνωστές από την αρχαιότητα οι φρυκτωρίες. Ήταν μια μέθοδος επικοινωνίας με ρυκτούς (πυρσούς). Όταν ήθελαν να μεταδώσουν άμεσα κάποιο σημαντικό μήνυμα σε μεγάλη απόσταση, άναβαν φωτιές σε ψηλά σημεία και βουνοκορφές, ώστε τη νύχτα να φαίνεται η φωτιά και τη μέρα ο καπνός.

Όπως γράφει ο Θουκυδίδης, όταν σ’ ένα στρατόπεδο έρχονταν φιλικά στρατεύματα, υψώνονταν απλά οι αναμμένοι πυρσοί (φίλιοι φρύκτοι), ενώ όταν πλησίαζαν εχθροί, οι πυρσοί ανέμιζαν αριστερά – δεξιά (πολέμιοι φρύκτοι). Κατά την παράδοση, με φρυκτωρίες έφτασε μέχρι το παλάτι των Μυκηνών το μήνυμα της άλωσης της Τροίας.
Οι πρόγονοί μας, είχαν προχωρήσει στον φωτισμό των ακτών ανάβοντας φωτιές σε πύργους κάποιου ύψους. Ερείπια από πολύ λίγους τέτοιους πύργους, διασώθηκαν και μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας και έτσι υπάρχουν στοιχεία γι’ αυτούς από κείμενα αρχαίων συγγραφέων, απεικονίσεις σε νομίσματα ή άλλες παραστάσεις. Σύμφωνα με τον Στυλιανό Λυκούδη, στον οποίο θα αναφερθούμε εκτενώς στη συνέχεια, πυρσοί των οποίων η ύπαρξη εξακριβώθηκε από πηγές, βρίσκονταν:

1) Στο ακρωτήριο του Σιγείου στην Τροία, 2) στον λόφο της Τιμαίας στον Θρακικό Βόσπορο, 3) στην ακτή της Χρυσόπολης απέναντι από το Βυζάντιο, 4) πάνω στον πύργο της Ηρούς στην Σηστό, 5)πάνω στον πύργο του Λέανδρου στην Άβυδο, 6)στην ακτή του Πειραιά απέναντι από την Ψυττάλεια, 7) στην άκρη της δυτικής ακτής του Πειραιά απέναντι από την Ψυττάλεια, 8) στο στόμιο του Τουρκολίμανου, 9) στην Κόρινθο, 10)στη Σμύρνη, 11) στην Καισάρεια, 12) στις Αιγαιές της Κιλικίας, 13) στην Πέργη της Παμφυλίας, 14) στην Τύρρα στις εκβολές του Δνείστερου και 15) στη νησίδα Φάρο έξω από την Αλεξάνδρεια.
Παλαιότερος όλων, θεωρείται ο πυρσός του Σιγείου της Τροίας, ενώ υπάρχει η εκδοχή να προϋπήρξαν οι πυρσοί του Πειραιά απέναντι από την Ψυττάλεια (Γήσης Παπαγεωργίου, “ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΠΕΤΡΙΝΟΙ ΦΑΡΟΙ”).
Ο Κολοσσός της Ρόδου, είναι πιθανότατα ο παλαιότερος αναγνωρισμένος πυρσός που συνδυάζει σημείο – μνημείο και φωτιά – καπνό για ημερήσια και νυχτερινή αναγνώριση.
Βέβαια, ο μεγαλύτερος και διασημότερος φάρος της αρχαιότητας, ήταν ο περίφημος Φάρος της Αλεξάνδρειας, πάνω στην ομώνυμη νησίδα (Φάρος). Άρχισε να χτίζεται το 296 π.Χ. επί Πτολεμαίου του Σωτήρος και η κατασκευή του ολοκληρώθηκε το 280 π.Χ., επί Πτολεμαίου του Φιλάδελφου. Ο πύργος του είχε ύψος 156,9 μέτρα και τον αποτελούσαν τρεις όροφοι. Σύμφωνα με τον Πλίνιο τον Πρεσβύτερο, η οικοδόμησή του στοίχισε 800 αργυρά τάλαντα ή 35.000.000 μεταλλικά φράγκα (αξιολόγηση 1918).

Το κτίριο του Φάρου δεινοπαθούσε από τους σφοδρούς βόρειους ανέμους και τα μεγάλα κύματα. Έτσι, συχνά γίνονταν διάφορες επισκευές του.
Οι Άραβες που κατέλαβαν την Αίγυπτο το 641, σεβάστηκαν τον Φάρο και μάλιστα επιδιόρθωσαν κάποιες φθορές του. Το 955, ισχυρός σεισμός κατέστρεψε το πάνω τμήμα του. Οι ζημιές αποκαταστάθηκαν γρήγορα και το 1274, έγινε η τελευταία ανακαίνιση του Φάρου από τον σουλτάνο Μελίκ Ζεχέρ Μπεϊμπάρ. Όμως το 1303 ισχυρότατος σεισμός “…διήνοιξε τούτον παυσάσης έκτοτε εσαεί της λειτουργίας του”. Το 1325 ο Φάρος περιγράφεται με τελείως κατεστραμμένη πρόσοψη και το 1349, ως ερείπια συσσωρευμένα γύρω από τη βάση του. Η δε ομώνυμη νησίδα, είχε μεταβληθεί σε χερσόνησο (Rasel Tin). Το 1479, στη θέση που κατείχε άλλοτε ο Φάρος, ολοκληρώθηκε η ανέγερση του φρουρίου Bourdj-az-Zafar.
Ρωμαϊκοί πυρσοί
Από ερείπια φάρων και από πληροφορίες διαφόρων συγγραφέων, γνωρίζουμε ότι υπήρχε οργανωμένο φωτιστικό δίκτυο στα παράλια της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας. Υπολείμματα ρωμαϊκών φάρων υπάρχουν στο Ντόβερ του Κεντ στη ΝΑ Αγγλία, στις βορειότερες ακτές της Γαλλίας, στα δυτικά, κυρίως, παράλια της Ιταλίας, στις ακτές της Αδριατικής και της Βόρειας Αφρικής. Το σημαντικότερο δείγμα φάρου εκείνης της εποχής, το οποίο είναι το μόνο που σώζεται μέχρι σήμερα, διατηρώντας μάλιστα και την αρχαία ονομασία του, βρίσκεται στις ΒΔ ακτές της Ισπανίας, σε μια βραχώδη χερσόνησο κοντά στη σημερινή LaCoruna(αρχ. Βριγάντιον). Πρόκειται για τον Πύργο του Ηρακλέους (Torre de Hercules), που κατά τον Λυκούδη κατασκευάστηκε από τους Φοίνικες, ενώ σύμφωνα με άλλους, από τον Γάιο Σέβιο Λούπο.
Ο Πύργος του Ηρακλέους, αναφέρεται σε χάρτη του 1285. Το 1682, επαναλειτούργησε από τους Ισπανούς και συνεχίζει να λειτουργεί μέχρι σήμερα!

Βυζαντινοί πυρσοί

Υπάρχουν ακλόνητα ιστορικά στοιχεία για το ενδιαφέρον των Βυζαντινών σχετικά με την ασφάλεια της ναυσιπλοΐας. Επιβεβαιωμένα στοιχεία για την ύπαρξη φάρων στο Βυζάντιο, έχουμε για τα χρόνια της βασιλείας του αυτοκράτορα Αναστάσιου Α’ (491-518). Τότε λειτουργούσαν δύο φάροι. Ο ένας στην ευρωπαϊκή ακτή του στομίου του Βοσπόρου προς τον Εύξεινο Πόντο, απέναντι από τις αρχαίες Συμπληγάδες Πέτρες, περίπου στη σημερινή θέση “Φαναράκι”. Πιθανότατα συμπίπτει με τον υπάρχοντα στις μέρες μας φάρο Rumili. Ο δεύτερος φάρος που λειτουργούσε τότε, βρισκόταν στην Κωνσταντινούπολη, δίπλα στην εκκλησία της Παναγίας του Φάρου. Τα ερείπιά του σώζονται μέχρι σήμερα.
Με την εμφάνιση της πειρατείας στη Μεσόγειο, προείχε πλέον η ασφάλεια των άμαχων κατοίκων των νησιών και των παράκτιων περιοχών. Πόλεις μεταφέρονταν από τις ακτές στην ενδοχώρα, σε ασφαλέστερα και περισσότερο προστατευμένα μέρη. Τα φωτεινά σημεία νυχτερινής αναγνώρισης έπαψαν τότε όχι μόνο να χρησιμοποιούνται, αλλά και να υπάρχουν!
Κάτι ανάλογο έγινε στα δυτικά και βόρεια παράλια της Ευρώπης μετά την πτώση της Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, ξεκινώντας με την εμφάνιση των Βίκινγκς.
Ως τον 12ο αιώνα, υπήρχε μια “σκοτεινή” κατάσταση. Στα αγγλικά παράλια, οι φάροι ήταν άγνωστοι μέχρι, περίπου, το 1600.
Η εξέλιξη του φωτιστικού μηχανισμού των φάρων
Ως το τέλος του 18ου αιώνα οι πυρσοί ανοιχτής φλόγας παρέμεναν τα μόνα “τεχνητά” βοηθήματα των ναυτικών τις νύχτες, καίγοντας ξύλα, κάρβουνα ή ρητίνες στις επίπεδες κορυφές τους.
Τα μειονεκτήματα αυτών των πυρσών, οδήγησαν στη χρήση της λυχνίας με ανακλαστήρα. Η παλαιότερη αναφορά για τέτοια λυχνία, είναι για τον φάρο Landsort της Σουηδίας (μεταξύ 1669 και 1677). Ο τελευταίος φάρος ανοιχτής φλόγας, ήταν ο νορβηγικός του Rundoy που λειτούργησε ως το 1858.

Η ανάγκη δυνατού σήματος φωτός μεγάλης εμβέλειας οδήγησε στην εφεύρεση του λαμπτήρα Argand(1780) και του οπτικού συστήματος των κατόπτρων Fresnel. Η ανάγκη, η σήμανση κάθε φάρου να είναι μοναδική και να ταυτοποιεί τη θέση του στη Γη, απαιτήθηκαν ωρολογιακοί μηχανισμοί, όπως ο περιστροφικός μηχανισμός του Carcel (1800), που ενσωματώθηκαν στο σύστημα φωτισμού.
Ακολούθησε (μετά το 1859), η χρήση του πετρελαίου και ως φωτιστικού καυσίμου των φάρων. Το 1890, εμφανίστηκαν οι αστραπιαίοι φάροι, ενώ οι πλήρης αυτοματοποίηση των φάρων έγινε μετά την επινόηση από τον Σουηδό Gustaf Dallen (Νόμπελ Φυσικής 1912), ιδρυτή της εταιρείας A.G.A., μεθόδου αυτόματης αφής (ανάμματος) των φάρων με ηλιοβαλβίδα ασετιλίνης, μέσω της οποίας άναβαν αυτόματα οι φάροι μετά τη δύση του ήλιου (1905).
Το ελληνικό φαρικό δίκτυο

Ως το 1827, στα ελληνικά παράλια υπήρχε απόλυτη συσκότιση.
Τότε, επί Καποδίστρια, στην πρώτη πρωτεύουσα του ελληνικού κράτους, την Αίγινα, άναψε ο πρώτος πυρσός στη χώρα μας. Λειτούργησε ως φανός λιμένος στην άκρη του βόρειου κυματοθραύστη και ήταν τοποθετημένος πάνω στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.
Το 1831, λειτούργησαν δύο ακόμα φάροι. Ο ένας στο στόμιο του λιμανιού των Σπετσών και ο δεύτερος στην Κέα, στο εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου στην αριστερή πλευρά της εισόδου του λιμανιού.
Την ίδια περίοδο, λειτουργούσαν στον Πειραιά δύο φανοί λιμένος. Ο ένας στη θέση “Τάφος Θεμιστοκλέους” και ο δεύτερος στη θέση “Πυροβολείο”.
Στις 25 Ιανουαρίου 1834 θεμελιώθηκε στη νησίδα Γαϊδουρονήσι, μισό μίλι από το λιμάνι της Σύρου, ο πρώτος “κρατικός” ελληνικός φάρος. Αρχιτέκτονάς του, ήταν ο Γερμανός Johann Erlacher. Το ίδιο έτος εκδηλώθηκε η πρώτη μέριμνα του νέου ελληνικού κράτους για το ζήτημα του φωτισμού των ακτών και των λιμανιών. Τον Ιανουάριο του 1856, λειτούργησε ο δεύτερος “κρατικός”φάρος, αυτός της Ψυττάλειας. Το 1859, στάλθηκε στη Γαλλία ο ανθυπασπιστής του Μηχανικού Κ. Ροκάς “ίνα εκμάθει την λιμενοποιίαν και τα των φάρων”.

Με την ενσωμάτωση των Επτανήσων στην Ελλάδα (1864), οι φάροι που είχαν κατασκευάσει σ’ αυτά οι Άγγλοι, εντάχθηκαν στο ελληνικό φαρικό δίκτυο. Παλαιότερος όλων, ο φάρος της Κέρκυρας (πάνω στο φρούριο της πόλης, στην Κορυφή της Ακρόπολης), που άναψε το 1822. Η παρουσία του Χαρίλαου Τρικούπη στην πολιτική ζωή της Ελλάδας είχε σαν αποτέλεσμα, ανάμεσα στα άλλα, την οργάνωση των θαλάσσιων επικοινωνιών και την αναδιοργάνωση του Πολεμικού Ναυτικού.

Το 1887 ψηφίστηκε ο νόμος “Περί Συστάσεως Ταμείου Φάρων”. Το φαρικό δίκτυο “πέρασε” εξ ολοκλήρου στο Υπουργείο Ναυτικών. Ο τότε Τμηματάρχης της Υπηρεσίας Φάρων Ι. Μαρκόπουλος, είχε μεγάλη συμβολή στην ανάπτυξη της Υπηρεσίας.

Το 1882 το ελληνικό φαρικό δίκτυο είχε 41 φάρους και φανούς, ενώ το 1912 έφτασε τους 149.
Ο Στυλιανός Λυκούδης
Το 1911, τοποθετήθηκε στην Υπηρεσία Φάρων ο τότε Υποπλοίαρχος Στυλιανός Λυκούδης. Ο Λυκούδης αφιέρωσε τη ζωή του στην υπηρεσία των ελληνικών φάρων και την επέκταση του φαρικού δικτύου. Το 1912 εξέδωσε τον πρώτο του φαροδείκτη, ο οποίος επανακυκλοφόρησε εμπλουτισμένος το 1914 περιλαμβάνοντας 208 φάρους και φανούς. Το 1915, με ειδικό νόμο, ο Λυκούδης έγινε μόνιμος διευθυντής της Υπηρεσίας Φάρων.
Ο πρώτος ανεπιτήρητος (χωρίς φαροφύλακα) φάρος στην Ελλάδα, λειτούργησε την 1η Ιανουαρίου 1897 πάνω στον βράχο Τουρλίτη έξω από το λιμάνι της Άνδρου. Τον Ιανουάριο του 1912, ύστερα από εισήγηση του, τότε Υποπλοίαρχου, Σ. Λυκούδη δόθηκε παραγγελία για δοκιμαστική τοποθέτηση και λειτουργία αυτόματου “ανεπιτήρητου” φάρου. Το μηχάνημα τοποθετήθηκε στον Ναύσταθμο της Σαλαμίνας και λειτούργησε δοκιμαστικά από τις 20 Μαρτίου ως τις 3 Αυγούστου 1912. Η λειτουργία του κρίθηκε επιτυχής. Αμέσως δόθηκε παραγγελία για άλλους οχτώ ίδιους μηχανισμούς. Ο πρώτος, τοποθετήθηκε την 1η Νοεμβρίου 1913 στον φάρο που βρίσκεται στη νησίδα Φούντι των Πεταλιών (Νότιος Ευβοϊκός). Πρόκειται για τον πρώτο πραγματικά αυτόματο φάρο της χώρας μας.
Τα επόμενα χρόνια, με την εδαφική επέκταση της Ελλάδας, νέοι φάροι προστέθηκαν στο φαρικό δίκτυο της χώρας μας (Κρήτη, Μακεδονία, Θράκη, νησιά Αιγαίου).
Ο Κουλές, το θαλάσσιο φρούριο του Χάνδακα όπου πρωτοεμφανίζεται και ο πύργος του φάρου του Ηρακλείου, χτίστηκε από το 1523 ως το 1540 (επί ενετοκρατίας). Σήμερα διασώζεται η βάση και ο οκτάγωνος πύργος του. Στα Χανιά, στην άκρη του βόρειου κυματοθραύστη του λιμανιού, ο φάρος βρίσκεται σε βενετσιάνικο κτίσμα, κατασκευασμένο πριν το 1593. Αναφέρεται ως “φανάρι” σε σχεδιάγραμμα κάτοψης της πόλης των Χανίων του V. Coronelli.

Το ελληνικό φαρικό δίκτυο συνέχισε να επεκτείνεται. Το 1938, υπήρχαν 369 φάροι, φανοί και φωτοβόλοι σημαντήρες. Το 1941, ο Στυλιανός Λυκούδης αποστρατεύθηκε. Οι Γερμανοί κατακτητές δεν σεβάστηκαν ούτε τους φάρους. Θεωρούσαν ότι καταστρέφοντάς τους δυσκολεύουν τους πλόες των συμμαχικών πλοίων στις ελληνικές θάλασσες. Παράλληλα, η καταστροφή των φάρων ήταν μια αποστολή εξάσκησης σε βολές κατά σταθερού στόχου, τόσο για τα αεροπλάνα όσο και για τα πολεμικά πλοία. Έτσι, μετά την απελευθέρωση από τους 400 φάρους και φανούς που υπήρχαν πριν τον πόλεμο, είχαν μείνει μόνο 28 (!), από τους οποίους οι 19 επιτηρούμενοι.
Το 1945 ξεκίνησε μια συντονισμένη προσπάθεια αποκατάστασης του κατεστραμμένου φαρικού δικτύου της χώρας. Το 1947, με την προσάρτηση των Δωδεκανήσων, άλλοι 18 φάροι και φανοί προστέθηκαν στο ελληνικό φαρικό δίκτυο.

Το 2015, υπήρχαν στη χώρα μας 1.552 φάροι, φανοί, φωτοσημαντήρες κλπ., οι οποίοι λειτουργούν με ηλεκτρική ενέργεια.
Οι φαροφύλακες
Έργο των φαροφυλάκων είναι η παρακολούθηση της κανονικής λειτουργίας των στελεχωμένων φάρων και η εκτέλεση εργασιών επισκευής των εγκαταστάσεων και μηχανημάτων των φάρων αρμοδιότητας τους ή άλλων πυρσών. Αυτοί, όπως και οι τεχνίτες φάρων, εντάσσονται στο στρατιωτικό προσωπικό του Πολεμικού Ναυτικού. Αμέτρητες οι ιστορίες των φαροφυλάκων. Πολλοί περισσότεροι κατά το παρελθόν, πριν την αυτοματοποίηση της λειτουργίας των φάρων, λιγότεροι σήμερα, αλλά πάντοτε δεμένοι με τους φάρους και αφοσιωμένοι στο καθήκον. Μοναδική τους συντροφιά, τις περισσότερες φορές, τα θαλασσοπούλια. Δυσκολότερη η διαμονή τους στους φάρους τον χειμώνα. Συχνά λόγω των αντίξοων καιρικών συνθηκών είναι υποχρεωμένοι να περιμένουν τους αντικαταστάτες τους για πολλές μέρες.
Μερικοί ξεχωριστοί ελληνικοί φάροι

Καπαρέλλι Κέρκυρας ή Περιστέρες ή Τινιόζο. Ο φάρος κατασκευάστηκε το 1828. Η προσέγγιση γίνεται με καΐκι από την Κασσιόπη. Αμέσως μετά τις Περιστέρες, αρχίζουν τα χωρικά ύδατα της Αλβανίας (για να μαθαίνουν ορισμένοι…).

Λάκκα Παξών. Ο παλαιότερος φάρος, του 1825, καταποντίστηκε, στην κυριολεξία, το 1913, μέρα μεσημέρι. Οι φαροφύλακες έτρωγαν με τις οικογένειές τους στις σκιές κοντινών δέντρων και ευτυχώς δεν τραυματίστηκε κανείς. Η κατασκευή του νέου φάρου, ολοκληρώθηκε το 1919.

Στροφάδες Ζακύνθου. Κατασκευάστηκε το 1829. Εντυπωσιακός φάρος, που “δένει” αρχιτεκτονικά με το περίφημο καστρομονάστηρο των Στροφάδων, στο οποίο μόνασε ο Άγιος Διονύσιος της Ζακύνθου.
Σαπιέντζα (Οινούσσες Ιονίου, γνωστή και ως Σακιότσα). Βρίσκεται απέναντι από τη Μεθώνη. Ο φάρος της, είναι από τους ωραιότερους του ελληνικού φαρικού δικτύου. Χτίστηκε το 1885. Στη Σαπιέντζα, υπογράφτηκε το 1209 η ομώνυμη Συνθήκη, για το μοίρασμα του Μοριά ανάμεσα στη Βενετία και το Πριγκιπάτο της Αχαΐας (σχετικό άρθρο μας στο protothema.gr, στις 28/1/2017).
Βελοπούλα (Μυρτώο Πέλαγος). Ερημονήσι, γνωστό και ως Παραπόλα. Το όνομα αυτό προήλθε από τη φράση των φαροφυλάκων : “Πας στη Βελοπούλα; Παρ’ απ’ όλα”. Ο εντυπωσιακός φάρος του νησιού, χτίστηκε το 1884.
Μεγάλο Έμβολο Θερμαϊκού ή Καραμπουρνού. Ο φάρος που κατασκευάστηκε το 1864, εκπέμπει και ηχητικά σήματα ώστε να συνεργάζεται με τον Ραδιοφάρο Αξιού, απέναντί του.
Ψαθούρα (Βόρειες Σποράδες). Η πρόσβαση στον φάρο που κατασκευάστηκε το 1895, γίνεται με καΐκι από το Πατητήρι Αλοννήσου. Το ταξίδι διαρκεί 4 ώρες!
Τουρλί της Άνδρου. Ο φάρος, που όπως αναφέραμε κατασκευάστηκε το 1897, είναι ο μοναδικός πέτρινος κτισμένος σε βράχο.

Ταίναρο (Κάβο Ματαπάς). Ο φάρος στο νοτιότερο σημείο της ηπειρωτικής Ευρώπης, κατασκευάστηκε το 1887.
Αρμενιστής Μυκόνου. Η κατασκευή του φάρου ξεκίνησε το 1887, μετά το ναυάγιο του αγγλικού ατμόπλοιου Volta, κατά το οποίο πνίγηκαν 11 μέλη του πληρώματος και ολοκληρώθηκε το 1890.
Γαύδος. Ο φάρος της κατασκευάστηκε το 1880 και καταστράφηκε από τους Γερμανούς. Αναστηλώθηκε και επανήλθε στην αρχική του μορφή το 2002.
Παναγιά Οινουσσών (ή Σπαλματόρι). Βρίσκεται στο ανατολικότερο από τα νησιά του συμπλέγματος, στα όρια των ελληνικών χωρικών υδάτων με την Τουρκία. Κατασκευάστηκε το 1863.
Στρογγύλη Δωδεκανήσων. Η πρόσβαση στον φάρο που κατασκευάστηκε το 1910, γίνεται με καΐκι από το Καστελόριζο.
Πηγές: Γήσης Παπαγεωργίου, “ΕΛΛΗΝΙΚΟΙ ΠΕΤΡΙΝΟΙ ΦΑΡΟΙ”, Εκδόσεις ΑΜΜΟΣ 2006
Γιάννης Σκουλάς, “ΦΑΡΟΙ – ΦΩΤΙΖΟΝΤΑΣ ΤΗ ΝΥΧΤΑ”, εκδόσεις Χριστάκη 2008
Υπηρεσία Φάρων – Επίσημη Ιστοσελίδα (απ’ όπου και οι περισσότερες φωτογραφίες).

Μιχάλης Στούκας

22.07.2018, 14:48

Μπλεζ Πασκάλ

19 Αυγούστου 1662 πέθανε: Μπλεζ Πασκάλ Γάλλος μαθηματικός, φυσικός και φιλόσοφος

Ο Μπλεζ Πασκάλ (Blaise Pascal, 19 Ιουνίου 1623 - 19 Αυγούστου 1662) ήταν Γάλλος μαθηματικός, φυσικός, συγγραφέας και φιλόσοφος.

Πίνακας περιεχομένων
1 Βιογραφία
1.1 Τα πρώτα χρόνια
2 Οι εφευρέσεις και ανακαλύψεις
2.1 Θεολογική και φιλοσοφική ενασχόληση
3 Έργα του Μπλεζ Πασκάλ στα Ελληνικά
4 Βιβλιογραφία
5 Εξωτερικοί σύνδεσμοι
6 Παραπομπές
Βιογραφία
Τα πρώτα χρόνια

Γεννήθηκε στο Κλερμόν-Φεράν το 1623. Ο Μπλεζ Πασκάλ ήταν ένα παιδί θαύμα. Η μητέρα του πέθανε όταν ήταν τριών μόλις χρονών, και λίγο αργότερα, ο πατέρας του Πασκάλ, Ετιέν Πασκάλ, ένας πλούσιος φοροεισπράκτορας και παθιασμένος ερασιτέχνης μαθηματικός, μετακόμισε από το Κλερμόν, στο Παρίσι, όπου προσωπικά επέβλεψε την κατ' οίκον εκπαίδευση του υιού του.

Ο Ετιέν είχε κάποιες παράξενες απόψεις. Αποφάσισε πως ο γιος του Μπλεζ, δεν έπρεπε να διδαχτεί μαθηματικά πριν από τα 15 του χρόνια, και γι' αυτό τον λόγο απομάκρυνε κάθε είδους μαθηματικό εγχειρίδιο από το σπίτι στο οποίο διέμεναν. Όμως το μόνο που κατάφερε με όλη αυτή την κίνηση ήταν να εξάψει την περιέργεια του νεαρού Μπλεζ για το απαγορευμένο αντικείμενο. Έτσι ο Πασκάλ άρχισε να μελετά γεωμετρία σε ηλικία δώδεκα ετών. Ανακάλυψε μόνος του ότι το άθροισμα των γωνιών ενός τριγώνου ισούται με δύο ορθές γωνίες και όταν ο πατέρας του, Ετιέν, είδε τα επιτεύγματα του γιου του, εντυπωσιάστηκε τόσο ώστε να αποφασίσει να άρει την απόφασή του, και να επιτρέψει στο γιο τη μελέτη μαθηματικών κειμένων, αρχίζοντας με το κλασσικό έργο "Στοιχεία" του Ευκλείδη. Άρχισε επίσης να πηγαίνει, τον προφανώς χαρισματικό Μπλεζ στις συναντήσεις της Ακαδημίας του Μερσέν, μια από τις πολλές ημιεπίσημες ομάδες μαθηματικών και επιστημόνων στο Παρίσι, οι οποίες οδήγησαν στη ίδρυση της Βασιλικής Ακαδημίας Επιστημών το 1666. Στα 16 του χρόνια ανέπτυξε σε μια πραγματεία περί κωνικών τομών το θεώρημα που φέρει το όνομά του

19 août 1662 décès : Blaise Pascal mathématicien, physicien et philosophe français Blaise Pascal (Blaise Pascal, 19 juin 1623 - 19 août 1662) était un mathématicien, physicien, écrivain et philosophe français. Table des matières 1 Biographie 1.1 Les premières années 2 Inventions et découvertes 2.1 Engagement théologique et philosophique 3 Oeuvres de Blaise Pascal en grec 4 Bibliographie 5 Liens externes 6 Références Biographie Les jeunes années Il est né à Clermont-Ferrand en 1623. Blaise Pascal était un enfant prodige. Sa mère est décédée alors qu'il n'avait que trois ans, et peu de temps après, le père de Pascal, Etienne Pascal, riche collecteur d'impôts et mathématicien amateur passionné, a déménagé de Clermont à Paris, où il a personnellement supervisé l'éducation à domicile de son fils. Etienne avait des vues étranges. Il a décidé que le fils de Blaise ne devrait pas apprendre les mathématiques avant l'âge de 15 ans, et pour cette raison, il a retiré toutes sortes de manuels de mathématiques de la maison dans laquelle ils vivaient. Mais la seule chose qu'il réussit avec tout ce mouvement fut d'éveiller la curiosité du jeune Blaise à propos de l'objet interdit. Pascal a donc commencé à étudier la géométrie à l'âge de douze ans. Il a découvert par lui-même que la somme des angles d'un triangle est égale à deux angles droits, et quand son père, Etienne, a vu les réalisations de son fils, il a été tellement impressionné qu'il a décidé de lever sa décision et de permettre au fils d'étudier les mathématiques. textes, à commencer par l'ouvrage classique d'Euclide, Elements. Il a également commencé à aller, l'apparemment charismatique Blaise, aux réunions de l'Académie Mersenne, l'un des nombreux groupes semi-officiels de mathématiciens et de scientifiques à Paris qui ont conduit à la fondation de l'Académie royale des sciences en 1666. À 16 ans, il a développé un traité sur les coniques sections le théorème qui porte son nom 

Ναός Σουάν Κονγκ

Ναός Σουάν Κονγκ

Ο Μετέωρος Ναός

Ο Μετέωρος Ναός, γνωστός και ως Ναός Σουάν Κονγκ, βρίσκεται στην επαρχία Σανσί της βόρειας Κίνας και απέχει μια ώρα οδικώς από την πόλη Ντατόνγκ. Χτίστηκε πριν από 1400 χρόνια πάνω στις απότομες βουνοπλαγιές. Αντίθετα με πολλούς άλλους ναούς, εδώ λατρεύεται, ταυτόχρονα, στην ίδια αίθουσα ο Βουδισμός, ο Ταοϊσμός και ο Κομφουκιανισμός, καταδεικνύοντας την αρμονία που διαθέτουν μεταξύ τους τα τρια αυτά συστήματα θρησκευτικής και όχι μόνο πίστης.
Η ονομασία του ναού προέρχεται από την κινεζική λέξη «σουάν» που στα κινεζικά σημαίνει «μυστήριο» και στον ταοϊσμό σημαίνει «σκοτεινή μάθηση». Η λέξη «κονγκ» σημαίνει «κενότητα» και καταδεικνύει την ουσία του Βουδισμού, σύμφωνα με την οποία «τα πάντα είναι κενότητα». Ο ναός βρίσκεται σε ένα φαράγγι, στους πρόποδες του βουνού Χενγκ. Όσον αφορά την αρχιτεκτονική, η παγόδα αποτελεί σπάνιο δείγμα, καθώς μοιάζει να αιωρείται στο κενό. Χτίστηκε στους γκρεμούς του περάσματος Τζινλόνγκ και διαθέτει 40 αίθουσες, πύργους και περίπτερα, τα οποία υποστηρίζονται από ιπτάμενα δοκάρια και ξύλινα θεμέλια που εισχωρούν μέσα στα βράχια, συνδέοντας τους περιστρεφόμενους διαδρόμους. Ολόκληρο το οικοδόμημα φαίνεται να κρέμεται από μια κλωστή στο χείλος του γκρεμού.
Ο ναός αποτελεί ένα μοναδικό αρχιτεκτονικό αριστούργημα, καθώς κρέμεται από τα βράχια σε ύψος 50 μέτρων από το έδαφος, μακριά από τον κίνδυνο της πλημμύρας που συχνά έπληττε την κοιλάδα. Πάνω από τον ναό, ένας τεράστιος βράχος ξεπροβάλει μέσα από το βουνό και τον προστατεύει από τις υψηλές θερμοκρασίες και τις βροχοπτώσεις. Ο ναός είναι εκτεθιμμένος στην ηλιοφάνεια μόνο για τρεις ώρες κάθε μέρα. Γι' αυτό και το ξύλινο αυτό οικοδόμημα διατηρήθηκε ανέπαφο μετά από όλα αυτά τα χρόνια.

Φεδερίκο δελ Σαγράδο Κοραθόν δε Χεσούς Γαρθία Λόρκα

 


19 Αυγούστου 1936  πέθανε: Φεδερίκο Γκαρθία Λόρκα Ισπανός συγγραφέας

Ο Φεδερίκο δελ Σαγράδο Κοραθόν δε Χεσούς Γαρθία Λόρκα (Federico del Sagrado Corazón de Jesús García Lorca, προφέρεται: [feðeˈɾiko ɣarˈθi.a ˈlorka]) (Φουέντε Βακέρος, 5 Ιουνίου 1898 – Βιθνάρ, 19 Αυγούστου 1936), ήταν Ισπανός ποιητής και δραματουργός που ανήκει στη λεγόμενη «γενιά του ’27», ομάδα συγγραφέων που προσέγγισε την ευρωπαϊκή αβάν-γκαρντ με εξαιρετικά αποτελέσματα, ούτως ώστε το πρώτο μισό του 20ου αιώνα να ορίζεται ως «αργυρή εποχή» (edad de plata) της ισπανικής λογοτεχνίας. Δολοφονήθηκε κατά το ξέσπασμα του Ισπανικού Εμφυλίου Πολέμου από αγνώστους, οι οποίοι πολύ πιθανόν συνδέονταν με τον εθνικιστικό φασισμό, επειδή ο ίδιος σχετιζόταν ή υποστήριζε τους Δημοκρατικούς

Πίνακας περιεχομένων
1 Βιογραφία
1.1 Η παιδική ηλικία
1.2 Οι σπουδές και οι γνωριμίες στη Γρανάδα
1.3 Στη Μαδρίτη
1.3.1 Η εισαγωγή στη φοιτητική εστία Residencia de Estudiantes
1.3.2 Οι πρώτες δημοσιεύσεις
1.3.3 Οι κορυφαίες δημιουργίες του
1.3.4 Το τραγικό τέλος
2 Τα σημαντικότερα έργα του και οι ελληνικές τους μεταφράσεις
3 Έργα εμπνευσμένα από τον Λόρκα
4 Ελληνικές Θεατρικές Παραστάσεις
5 Παραπομπές
6 Πηγές
7 Βιβλιογραφία
7.1 Βιβλία
7.2 Περιοδικά
7.3 Άρθρα
8 Εξωτερικοί σύνδεσμοι
8.1 Ψηφιακό αρχείο ΕΡΤ

Γ. ΡΙΤΣΟΣ "Πρωινό άστρο" απόσπασμα

Γ. ΡΙΤΣΟΣ "Πρωινό άστρο" απόσπασμα

“… Ένα καροτσάκι
τέσσερις Απρίληδες το σέρνουν
στο στρατί – στρατί του γαλαξία,
τέσσερις Απρίληδες με σέρνουν
μες στον ουρανό.

Μια κουνουπιέρα
τούλινο καραβάκι
οι ανάσες των πουλιών, των αστεριών
παίρνουν το καραβάκι
καταμεσίς στον ωκεανό
-πού πάμε, κοριτσάκι;

Μεγάλος που ‘ναι ο κόσμος,
μεγάλος, τι μεγάλος-

Τέσσερις τοίχοι
ένα παιδάκι
μια μητέρα
οι στίχοι
ένα καροτσάκι-
μην τρέχεις,
πώς να σε φτάσω;

Δεν έχει τοίχους η χαρά
δεν έχει χώρισμα η αγάπη…”


ΠΙΝΑΚΑΣ - George Smith "Spring Flowers"

Ραούλ Ρουίς

Ραούλ Ρουίς Χιλιανός σκηνοθέτης

Ο Ραούλ Ρουίς (Raúl Ruiz, 25 Ιουλίου 1941 - 19 Αυγούστου 2011) ήταν Χιλιανός σκηνοθέτης. Ήταν γνωστός για τις σουρρεαλιστικές, πειραματικές και ονειρικές του ταινίες. Αξιοσημέιωτα έργα του συμπεριλαμβάνουν τα La Ville des Pirates, Manoel dans l'île des merveilles και Τα Μυστήρια της Λισαβόνας.

Γεννήθηκε στις 25 Ιουλίου 1941 στο Πουέρτο Μοντ της Χιλής. Η πρώτη μεγάλου μήκους ταινία του "Tres tristes tigres" του χαρίζει τη Χρυσή λεοπάρδαλη στο Διεθνές Φεστιβάλ Κινηματογράφου του Λοκάρνο το 1969. Την ίδια χρονιά παντρεύτηκε τη συνεργάτιδά του, Βαλέρια Σαρμιέντο (Valeria Sarmiento). Το 1973, μετά το πραξικόπημα του δικτάτορα Αουγούστο Πινοσέτ, εγκατέλειψε τη Χιλή και εγκαταστάθηκε στη Γαλλία.

Επιδρομή της Διέππης

19 Αυγούστου 1942
Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Επιδρομή της Διέππης. Η 2η Καναδική Μεραρχία Πεζικού ηγείται αμφίβιας επίθεσης των συμμαχικών δυνάμεων στη Διέππη της Γαλλίας και αποτυγχάνει, με αποτέλεσμα να σκοτωθούν και να αιχμαλωτιστούν πολλοί Καναδοί. Η επιχείρηση είχε σκοπό να αναπτύξει και να δοκιμάσει νέες τακτικές αμφίβιας απόβασης για την επερχόμενη πλήρη απόβαση στη Νορμανδία.

Με τον όρο Επιδρομή της Διέππης (αγγλ. Dieppe Raid), "Operation Rutter" (αργότερα η επιχείρηση μετονομάστηκε σε "Επιχείρηση Αγαλλίαση" (Operation Jubilee))[1] αναφέρεται η επιδρομή που πραγματοποίησαν τον Αύγουστο του 1942 τα Συμμαχικά στρατεύματα εναντίον του, κατεχόμενο από τις δυνάμεις της ναζιστικής Γερμανίας μικρού γαλλικού λιμένα της Διέππης. Η επιχείρηση στέφθηκε από πλήρη αποτυχία.

Πίνακας περιεχομένων
1 Ιστορικό υπόβαθρο
2 Προετοιμασία
2.1 Το βασικό σχέδιο
3 Η απόβαση
3.1 Στην ανατολική πτέρυγα
3.2 Στην δυτική πτέρυγα
3.3 Η κύρια επίθεση
4 Απολογισμός
5 Το μάθημα της Διέππης
6 Παραπομπές

19 Αυγούστου • Μεγαλομάρτυρος Ανδρέου του Στρατηλάτου

 

αρ - δεξ  Καζαντζάκης Θεοτοκόπουλος Κορνάρος στη λεωφ. Ικάρου (φ.Μ.Κυμάκη)

 19 Αυγούστου

• Μεγαλομάρτυρος Ανδρέου του Στρατηλάτου ( δ΄αι.)

• Μαρτύρων Τιμοθέου, Αγαπίου, Θέκλης

• Ευτυχιανού, Στρατηγίου και Μύρωνος (304)

• Οσίου Θεοφάνους, προστάτου και πολιούχου Ναούσης του θαυματουργού 

 για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει καρτέλα με φακό +-

19 Αυγούστου: 

Παγκόσμια Ημέρα Φωτογραφίας

19 Αυγούστου: 

Παγκόσμια Ημέρα Ανθρωπιστικής Δράσης

Σήμερα 19/8... Μεγαλομάρτυρος Ανδρέου του Στρατηλάτου,

roof gargen (φ.Μ.Κυμάκη)

  Μεγαλομάρτυρος Ανδρέου του Στρατηλάτου, Οσίου Θεοφάνους πολιούχου Ναούσης του θαυματουργού, Μαρτύρων Τιμοθέου Αγαπίου Θέκλης Ευτυχιανού Στρατηγίου και Μύρωνος

για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει καρτέλα με φακό +-

 

W W F ΕΛΛΑΣ

W W F ΕΛΛΑΣ

http://lefobserver.blogspot.gr/2008/04/w-w-f.html?spref=fb
W W F ΕΛΛΑΣ WWFΗ περιβαλλοντική οργάνωση WWF Ελλάς αποτελεί κομμάτι της διεθνούς οικογένειας του WWF (World Wide Fund for Nature), η οποία απαρτίζεται από 50 εθνικές οργανώσεις και αγωνίζεται για την προστασία του περιβάλλοντος σε περισσότερες από 100 χώρες.
Ιδρύθηκε το 1990 από τον Λουκ Χόφμαν με την υποστήριξη του Έλληνα αρχιτέκτονα Θύμιου Παπαγιάννη, ως αυτόνομη εθνική οργάνωση με δικό της διοικητικό συμβούλιο. Έχει τη νομική μορφή Κοινωφελούς Ιδρύματος με έδρα την Αθήνα.
Αποστολή του WWF Ελλάς είναι να διατηρήσει την πλούσια βιοποικιλότητα της Ελλάδας ως αναπόσπαστο στοιχείο της Μεσογείου και να εμποδίσει – και μακροπρόθεσμα να αντιστρέψει – την υποβάθμιση του περιβάλλοντος, στοχεύοντας στην αρμονική συνύπαρξη ανθρώπου και φύσης.
Η δράση του WWF στην Ελλάδα ξεκίνησε το 1969, πριν από τη σύσταση της εθνικής οργάνωσης, με πρώτο σταθμό τη συμβολή στην αποκατάσταση του δάσους της Καισαριανής στον Υμηττό. Στη συνέχεια, στήριξε το πρόγραμμα προστασίας Πρεσπών και βοήθησε στην πραγματοποίηση συνεδρίου για τους ελληνικούς υγρότοπους. 

Από την ίδρυσή του το 1990, το WWF Ελλάς έχει υλοποιήσει περισσότερα από 70 προγράμματα δράσης. Αυτά αφορούν τους τομείς της ενεργούς προστασίας και διαχείρισης του φυσικού περιβάλλοντος (προγράμματα ‘πεδίου’), τη διοργάνωση εκστρατειών ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των πολιτών, την τεκμηρίωση παρεμβάσεων σε θέματα περιβαλλοντικής πολιτικής της χώρας, αλλά και την υλοποίηση προγραμμάτων περιβαλλοντικής εκπαίδευσης και κατάρτισης.
WWF ΕλλάςΦιλελλήνων 26, 10558 ΑθήναΤηλ. 210-3314893, Fax: 210-3247578e-mail: support@wwf.gr