Μονή Οσίου Λουκά

 Μονή Οσίου Λουκά: Μονή Οσίου Λουκά (φωτο. Β. Δελέγγος) Απόσπασμα από άρθρο του Β. Δελέγγου στην εφημερίδα "Η Άποψη" Το ξακουστό μοναστήρι αποτελεί έ...

Χοχλιοί (σαλιγκάρια) με αγκινάρες και κουκιά

Χοχλιοί (σαλιγκάρια) με αγκινάρες και κουκιά φ.Μ.Κυμάκη

Μια παραδοσιακή συνταγή απο την περιοχή της Ιεράπετρας

Χοχλιοί (σαλιγκάρια) με αγκινάρες και κουκιά φ.Μ.Κυμάκη

Υλικά για 4 μερίδες: 

700 γρ. κουκιά (χλωρά), 

4 αγκινάρες, 

600 γρ. χοχλιούς, 

1 ματσάκι μάραθο 

1 φλυτζάνα λάδι , 

1 ξερό κρεμμύδι και 1 δροσερό, 

2 πατάτες, 

2 λεμόνια, 

αλάτι. 

 

Εκτέλεση : 

Από το προηγούμενο βράδυ καθαρίζομε και πλένομε τους χοχλιούς. 

Τους αφήνομε όλη νύχτα σε ένα ταψί στρογγυλό σκεπασμένους με ένα τρυπητό σκεύος της ίδιας περιμέτρου με το ταψί ώστε να μη μπορούν να φύγουν αλλά να μπορούν να αναπνέουν. Από πάνω βάζουμε και ένα βάρος όπως μια σουπιέρα για να μείνει το σκέπασμα στη θέση του όταν οι χοχλιοί θα κάνουν επιδρομή στα εσωτερικά τοιχώματα του σκεπάσματος. 

Την επομένη πάλι τους πλένουμε σχολαστικά και τους ξανασκεπάζουμε μέχρι να ετοιμάσουμε τα υπόλοιπα υλικά.

Καθαρίζουμε τις αγκινάρες και τις βάζουμε σε μια λεκανίτσα με νερό, το χυμό των λεμονιών και λίγο αλάτι.Καθώς τις καθαρίζουμε τρίβομε την καρδιά τους με λεμονόκουπες για να μη προλάβουν να μαυρίσουν. 

Πλένουμε τα κουκιά ακαθάριστα για να μη πάρουν νερό μέσα και μετά τα καθαρίζουμε. Βράζουμε νερό και ρίχνομε μέσα τα κουκιά για 2 λεπτά. Τα βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα. Ετοιμάζουμε τα κρεμμύδια σε ένα μπόλ και σε ένα άλλο το μάραθο . 

 Επιστρέφουμε πάλι στους χοχλιούς . Βάζουμε νερό να βράσει όση ώρα ξαναπλένουμε τους χοχλιούς. Μόλις βράσει το νερό χαμηλώνουμε τη θερμοκρασία και ρίχνουμε μέσα τους χοχλιούς. Αφήνουμε έτσι για 10 λεπτά . Έπειτα τους βγάζουμε με τρυπητή κουτάλα και τους ξαναπλένουμε. 

Βάζουμε ένα καθαρό τσικάλι στη φωτιά και το λάδι να κάψει. Ρίχνομε τους χοχλιούς και τα κρεμμύδια και τα σωτάρουμε . Βάζουμε νερό (χλιαρό) όσο χρειάζεται να σκεπαστούν οι χοχλιοί με ένα δάκτυλο και αφήνομε σε μέτρια φωτιά σχεδόν μέχρι να πιούν το νερό . Στη συνέχεια ρίχνουμε τα κουκιά ακολουθεί το μάραθο οι αγκινάρες και το αλάτι. Βάζουμε λίγο νερό όσο να σκεπαστούν όλα τα υλικά και αφήνομε να ψηθεί σε μέτρια φωτιά . 

Αφού αρχίσει να βράζει, σε 10 λεπτά ρίχνουμε τις πατάτες (αν δεν θέλουμε , δεν βάζουμε) και λίγο νερό έτσι ώστε σε 15 λεπτά να σβήσουμε το μάτι και το φαγητό να μείνει με το ζουμί του λαδιού κι όχι με νερά. Κατά τη διάρκεια του ψησίματος κουνάμε το τσικάλι για ανακάτωμα (όχι με κουτάλι , για να μη τα διαλύσουμε) Καλή επιτυχία!

https://mwsaiko.blogspot.com/2012/04/blog-post_5311.html

Κουκιά σκορδωτά...!

 Κουκιά σκορδωτά...!: κουκιά σκορδωτά (φ.Μ.Κυμάκη) Σας αρέσουν τα κουκιά; Μην βιαστείτε να τα απορρίψετε! Στην Ανατολική Κρήτη στον Νομό Λασιθίου και ιδιαιτέρως σ...

Στην Ανατολική Κρήτη στον Νομό Λασιθίου και ιδιαιτέρως στην περιοχή της Ιεράπετρας συνηθίζεται η συνταγή που θα σας παρουσιάσω.

Δεν μπορείτε να φανταστείτε την νοστιμιά που μπορείτε να δημιουργήσετε με ελάχιστα υλικά.

Αν και η συνταγή προορίζεται μάλλον για ορεκτικό-συνοδευτικό πιάτο ωστόσο μπορεί άνετα να μονοπωλήσει το γαστρονομικό ενδιαφέρον σας σε σημείο να παραμελήσετε το κυρίως πιάτο...

Τα κουκιά σκορδωτά γίνονται ως επι το πλείστον αν για "κακή μας τύχη" αγοράσουμε κουκιά μεστωμένα δηλαδή αυτά που το φύλλο τους έχει σκληρύνει ... και δείτε πώς θα γίνουμε πολύ τυχεροί στο τέλος...!  

ανοίξτε το σύνδεσμο  του τίτλου κάτω απο την εικόνα ,  για να δείτε τη διαδικασία της συνταγής μας

 

Μεγάλη Τετάρτη

φ συναξαριο

 

Μεγάλη Τετάρτη

  Μεγάλη Τετάρτη Κατά τη Μ. Τετάρτη επιτελούμε ανάμνηση: (α) του γεγονότος της ελλείψεως του Κυρίου με μύρο από μια πόρνη γυναίκα. Επίσης φέρεται στη μνήμη μας, (β) η σύγκλιση του Συνεδρίου των Ιουδαίων, του ανωτάτου δηλαδή Δικαστηρίου τους, προς λήψη καταδικαστικής αποφάσεως του Κυρίου, καθώς και (γ) τα σχέδια του Ιούδα για προδοσία του Διδασκάλου του. Δύο μέρες πριν το Πάσχα, καθώς ο Κύριος ανέβαινε προς τα Ιεροσόλυμα, κι ενώ βρισκόταν στο σπίτι στου λεπρού Σίμωνα, τον πλησίασε μια πόρνη γυναίκα κι άλειψε το κεφάλι Του με πολύτιμο μύρο. Η τιμή του ήταν γύρω στα τριακόσια δηνάρια, πολύτιμο άρωμα και γι' αυτό οι μαθητές την επέκριναν και περισσότερο απ' όλους ο Ιούδας. Γνώριζαν οι μαθητές καλά πόσο μεγάλο ζήλο έδειχνε πάντοτε ο Χριστός για την ελεημοσύνη προς τους φτωχούς. Ο Χριστός όμως την υπερασπίσθηκε, για να μην αποτραπεί απ' το καλό της σκοπό. Ανέφερε μάλιστα και τον ενταφιασμό Του, προσπαθώντας να αποτρέψει τον Ιούδα από τη προδοσία, αλλά μάταια. Τότε απέδωσε στη γυν 

συνέχεια στο σύνδεσμο

Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παντοκράτορος

Μονή Παντοκράτορος Αγ.Όρους (φ.βικιπαίδεια)

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παντοκράτορος είναι μία εκ των είκοσι μονών του Αγίου Όρους και κατατάσσεται έβδομη (7η) στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων μονών.

Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Γαβριήλ Παντοκρατορινός.

Έχει μορφή οχυρωμένου μεσαιωνικού κάστρου. Μέχρι τα μέσα του ΙΖ' αιώνα ήταν κοινόβιος και αργότερα «ιδιόρρυθμη». Και το 1992 από ιδιόρρυθμη, κοινοβιακή, όταν εισήλθε στη μονή νέα αδελφότητα προερχόμενη από τη Μονή Ξενοφώντος. Πρώτος ηγούμενος της κοινοβιακής μονής ήταν ο αρχιμανδρίτης Βησσαρίων, ο οποίος πέθανε το 2001 σε ηλικία 47 ετών από καρκίνο.Σημερινός ηγούμενος είναι ο Γέροντας Γαβριήλ. Η Μονή είναι 7η στην τάξη των Αγιορείτικων Μοναστηριών και είναι παραθαλάσσια. Το Καθολικό της είναι αφιερωμένο στη Μεταμόρφωση του Σωτήρος. Κατέχει ως μέγα θησαύρισμα τη θαυματουργό εικόνα της Παναγίας της Γερόντισσας. Στη βόρεια μεριά της λιτής βρίσκεται και το παρεκκλήσι της Κοιμήσεως της Θεοτόκου.

Ιστορία

Ιδρύθηκε στα μέσα του 14ου αιώνα από τους βυζαντινούς, πλην όμως Ενετούς πολίτες, αξιωματούχους κατά σάρκα αδελφούς Αλέξιο στρατοπεδάρχη και Ιωάννη πριμικήριο. Οι τάφοι των κτιτόρων βρίσκονται στην λιτή του καθολικού. Στην εδραίωση και ενίσχυση της μονής συνέβαλαν οι αυτοκράτορες του Βυζαντίου Ιωάννης Ε' ο Παλαιολόγος και Μανουήλ Β' ο Παλαιολόγος. Περί το τέλος της ΙΔ' εκατονταετηρίδας πυρπολήθηκε και καταστράφηκε. Επανιδρύθηκε όμως τάχιστα. Το αρχικό εμβαδόν της Μονής διπλασιάστηκε μετά από χορηγίες Ρουμάνων Ηγεμόνων, (16ος αιώνας). Αρκετά μονύδρια της εποχής εκείνης όπως του Ραβδούχου, του Φαλακρού, του Αγίου Δημητρίου, του Αυξεντίου προσαρτήθηκαν στην νεοσύστατη μονή Παντοκράτορος. Την οικονομική κρίση που δέχθηκε εξ΄ αιτίας των κατακτήσεων του Όρους από τους Τούρκους την αντιμετώπισε με την βοήθεια των ελληνικής καταγωγής ηγεμόνων παραδουναβίων περιοχών, Φαναριωτών, της Αυτοκράτειρας Αικατερίνης B' της Ρωσίας και ευσεβών Χριστιανών. 

Κτίρια Μοναστηριού

Η μονή Παντοκράτορος διαθέτει οκτώ παρεκκλήσια εντός του μοναστηριακού της συγκροτήματος και επτά εκτός από αυτό. Ξεχωρίζει αυτό της Κοίμησης της Θεοτόκου που βρίσκεται στη λητή με τοιχογραφίες κρητικής τεχνοτροπίας του 1538, επιζωγραφισμένες όμως το 1868.

Κοντά στην είσοδο της μονής βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Νικολάου τοιχογραφημένο από τον 18ο αιώνα.

Στην δυτική πτέρυγα , στη θέση του παλιού πύργου, βρίσκεται το παρεκκλήσι του Τιμίου Προδρόμου. Το παρεκκλήσι είναι ιστορημένο με τοιχογραφίες 18ου αιώνα.

Στο τελευταίο όροφο του μεγάλου πύργου της μονής βρίσκεται το παρεκκλήσι της Αναλήψεως, ενώ στο δεύτερο πύργο της πάνω από την είσοδο βρίσκεται το παρεκκλήσι του Αγίου Παντελεήμονος. 

Εξαρτήματα

Η μονή Παντοκράτορος διαθέτει δύο κοιμητηριακούς ναούς. Ο παλιός βρίσκεται στο χείλος απότομων βράχων νοτιοανατολικά της μονής και τιμάται στη μνήμη του Αγίου Αθανασίου του Αθωνίτη. Ο νεότερος είναι των Αγίων Αναργύρων, κτισμένος το 1771 αποτελεί το ναό ενός πρώην Καθίσματος.

Ενδιαφέρον ιδιαίτερο παρουσιάζει το εικονοφυλάκιο της μονής.

Σε απόσταση μισής ώρας δυτικά είναι η Σκήτη του Προφήτη Ηλία, η οποία υπάγεται στη μονή.

Η μονή Παντοκράτορος έχει και δέκα πέντε κελιά. Πέντε από αυτά βρίσκονται μέσα στα όρια των Καρυών. Τα υπόλοιπα είναι στην ευρύτερη περιοχή της μονής. Το ιστορικότερο κελί είναι το πρώην μονύδριο του Ραβδούχου, το οποίο στα τέλη του 12ου αιώνα είχε την 14η θέση στην ιεραρχία των εικοσιπέντε μονών της εποχής εκείνης. Διατηρεί υπολείμματα τοιχογραφιών του 12ου αιώνα με τις ολόσωμες παραστάσεις των Αποστόλων Πέτρου και Παύλου.

Σημαντικότατο εξάρτημα της μονής είναι και το κελί Άξιον Εστίν  όπου παλαιότερα εφυλάσσετο η ομώνυμη εικόνα, που βρίσκεται πλέον στο ναό του Πρωτάτου. Στη περιοχή της Καψάλας, στον ομώνυμο ασκητικό οικισμό, υπάρχουν πενήντα καλύβες της μονής Παντοκράτορος. Στα κελιά οι γέροντες ασχολούνται με εργόχειρο, ξυλογλυπτική αλλά και με γεωργικές εργασίες.

Η Μονή Παντοκράτορος έχει τέσσερα Καθίσματα στη περιοχή γύρω από το μοναστήρι. Αυτά είναι το Κάθισμα των Αγίων Αποστόλων , του Αγίου Τρύφωνα στο κηπόσπιτο, των Αγίων Αναργύρων που αποτελεί και το κοιμητηριακό ναό και το Κάθισμα Πέτρου και Ονουφρίου, όπου ασκήτεψε τον 16ο αιώνα ο Άγιος Θεωνάς Μητροπολίτης Θεσσαλονίκης 

Μοναστική δύναμη

Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 70-80 άτομα. 

Τοποθεσία

Σε απόσταση μίας ώρας νότια βρίσκεται η Μονή Σταυρονικήτα. Το μονοπάτι είναι εξαιρετικού κάλλους. Σε απόσταση μιάμισης ώρας νοτιοδυτικά βρίσκεται η Μονή Κουτλουμουσίου και οι Καρυές, ενώ στα βόρεια βρίσκεται η Μονή Βατοπεδίου, σε απόσταση 2:30 ωρών σε ένα αρκετά δύσκολο μονοπάτι.. 

Άξια ενδιαφέροντος

Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες, στο καθολικό, την ολόσωμη εικόνα της Παναγίας της Γερόντισσας, καθώς επίσης και στον πύργο της Μονής το ιερό σκευοφυλάκιο με τις περίφημες εικόνες του 14ου αιώνα. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%AE_%CE%A0%CE%B1%CE%BD%CF%84%CE%BF%CE%BA%CF%81%CE%AC%CF%84%CE%BF%CF%81%CE%BF%CF%82

Σήμερα 20 Απριλίου Μεγάλη Τετάρτη, Αγίου Ζακχαίου του Αποστόλου

Σειρά ΕΛΤΑ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ Μ Παντοκράτορος βάσει ξυλογραφίας Γ.Μόσχου

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Παντοκράτορος  7η στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων μονών.

Σήμερα 20 Απριλίου Μεγάλη Τετάρτη, 

Αγίου Ζακχαίου του Αποστόλου

Για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό

Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου (ή και Βατοπαιδίου)

             Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου φ. βικιπαίδεια

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου (ή και Βατοπαιδίου) είναι μια εκ των είκοσι μονών του Αγίου Όρους και κατατάσσεται δεύτερη (2η) στην ιεραρχία των Αγιορείτικων μονών. 

Βρίσκεται στη μέση της βορειανατολικής πλευράς της χερσονήσου. Βρίσκεται στο ανατολικό τμήμα ενός μεγάλου όρμου, που παλιά ονομαζόταν Λιμήν του Κλήμεντος. Κοντά στη Μονή υπάρχει ο χείμαρρος Λάκκος, που κατεβαίνει από την οροσειρά Κρειοβούνι. Η Μονή ήταν αρχικά αφιερωμένη στην Υπαπαντή και αργότερα στον Ευαγγελισμό της Θεοτόκου.

Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Εφραίμ Βατοπεδινός.

Ιστορία

Σύμφωνα με την αγιορειτική πατριογραφία, όπως αυτή καταγράφεται στη διήγηση "Ἀνάμνησις μερικὴ περὶ τοῦ Ἁγίου Ὄρους", που παραδίδεται σε χειρόγραφα τα παλαιότερα των οποίων χρονολογούνται στον 15ο αιώνα, στο σημείο όπου σήμερα βρίσκεται η μονή χτίστηκε από τον αυτοκράτορα Μ. Κωνσταντίνο μοναστήρι τον 4ο αιώνα μ.Χ., το οποίο καταστράφηκε από τον αυτοκράτορα Ιουλιανό τον Παραβάτη. Σύμφωνα πάντα με την ίδια παράδοση, ανοικοδομήθηκε από τον αυτοκράτορα Θεοδόσιο τον Μέγα, από ευγνωμοσύνη για τη «θαυματουργή διάσωση του γιου του Αρκάδιου ο οποίος, αφού έπεσε από το καράβι του στο αρχιπέλαγος, βγήκε στη στεριά γερός χάρη στις μεσιτείες της Θεοτόκου η οποία τον μετέφερε δίπλα σε μια βάτο».

Από την παράδοση αυτή ετυμολογείται και η γραφή του ονόματος της μονής «Βατοπαίδιον»

 Η ετυμολογία της συνηθέστερης γραφής Βατοπέδι προέρχεται από την παρουσία πλούσιας βλάστησης και βάτων γύρω από τη μονή, που υπάρχει ακόμα και σήμερα

Νεότερη παράδοση θέλει τη μονή αυτή να τη λεηλάτησαν Σαρακηνοί μαζί με άλλα μοναστήρια του όρους Άθω το 862 μ.Χ., και να ξαναχτίζεται χάρη στη στήριξη τριών ευγενών που ήρθαν για να ζήσουν στο όρος Άθω από την Αδριανούπολη το 10ο αι. και δαπάνησαν για την ανοικοδόμηση 3.000 χρυσά νομίσματα. Τα ονόματα αυτών των μοναχών είναι Νικόλαος, Αθανάσιος και Αντώνιος.Το καθολικό της μονής ανοικοδομήθηκε πάνω στα ερείπια παλαιοχριστιανικής βασιλικής. Οι τοιχογραφίες του είναι των αρχών του 1312, της λεγόμενης Μακεδονικής Σχολής. Οι τοιχογραφίες της λιτής του Καθολικού είναι χωρίς επιζωγραφήσεις, ενώ οι περισσότερες από τις υπόλοιπες επιζωγραφήθηκαν, μερικές φορές κατ᾽ επανάληψη. Το μαρμαροθετημένο δάπεδό του είναι εξαιρετικής τέχνης.

Η παλαιότερη γνωστή μαρτυρία για την ύπαρξη της μονής Βατοπεδίου χρονολογείται στο 985, σε έγγραφο όπου υπάρχει και η υπογραφή του πρώτου ηγουμένου, και ενός εκ των κτητόρων, Νικολάου («Νικόλαος μοναχὸς καὶ ἡγούμενος μονῆς τοῦ Βατοπεδίου»).

Ο Μητροπολίτης Δράμας Γεράσιμος στα τέλη του 18ου αι. (1788) εφησύχασε στη Μονή. Στο αρχονταρίκι της Μονής ο Γεράσιμος ανήγειρε με έξοδά του το 1788 το παρεκκλήσιο του Αποστόλου Ανδρέου. 

Διακονία αγίου Δανιήλ του Σμυρναίου

Ο Άγιος Δανιήλ ο Σμυρναίος (ο μετέπειτα καλούμενος Κατουνακιώτης), διώχθηκε από τη Μονή Αγίου Παντελεήμονος καθώς προσπάθησε να αναχαιτίσει τον εθνικιστικό Πανσλαβισμό στον Άθωνα. Τον εξόρισαν από το Αγιο Όρος και κατέφυγε αρχικά στη Μονή Αγίας Αναστασίας Φαρμακολύτριας στα Βασιλικά Θεσσαλονίκης. Μετέπειτα ανακλήθηκε η εξορία του Δανιήλ και αυτό σήμαινε ότι μπορούσε να επανέλθει στο Άγιον Όρος, αλλά όχι στη Μονή Παντελεήμονος. Επιστρέφοντας στο Άγιο Όρος παρέμεινε για πέντε περίπου έτη στη Μονή Βατοπεδίου, όπου συνέβη η θαυματουργική θεραπεία του από τον κολικό νεφρού που τον ταλαιπωρούσε συχνά. Εστάλη από τη Μονή Βατοπαιδίου στην πατρίδα του, τη Σμύρνη, για να διευθετήσει υποθέσεις του εκεί μετοχίου της Μονής. Παρέμεινε στη Σμύρνη εννέα μήνες και τόσο πολύ εκτιμήθηκε από τον τότε μητροπολίτη Σμύρνης Μελέτιο, ώστε του έγινε η πρόταση να μείνει εκεί και να χειροτονηθεί επίσκοπος βοηθός του. Ο Δανιήλ όμως αρνήθηκε και επέστρεψε στο Άγιο Όρος. Το 1881 δημιούργησε στα Κατουνάκια του Αγίου Όρους την καλύβη του, η οποία υπήρξε το θεμέλιο για το σημερινό ησυχαστήριο της αδελφότητας των Δανιηλαίων.
Διακονία Μητροπολίτη Λιτίτσης Νικοδήμου

Το 1929 εγκαταστάθηκε στην Ιερά Μονή Βατοπαιδίου ο τελευταίος Μητροπολίτης Λιτίτσης Νικόδημος. Είχε εκδιωχθεί μαζί με όλους τους Έλληνες από την έδρα του - το Ορτάκιοϊ της Βόρειας Θράκης - κατά τους διωγμούς του Ελληνισμού της Θράκης από τον βουλγαρικό στρατό το 1912. Εκοιμήθη στη Μονή την 1η Ιουνίου 1930.

 
Πυρκαγιά

Το Φεβρουάριο του 1966 μεγάλη πυρκαγιά είχε ξεσπάσει στη Μονή και κατέστρεψε τμήμα της βόρειας πτέρυγας της Μονής. Το κτήριο, που καταστράφηκε, είχε μήκος 48 μέτρα και πλάτος 12 μέτρα περίπου. Το δυτικό τμήμα του κτηρίου ήταν τριώροφο και το υπόλοιπο τμήμα τετραώροφο. Εργασίες αποκατάστασης των ζημιών έγιναν μεταξύ των ετών 1966-1973. Μετά την αποκατάσταση των ζημιών στο ισόγειο του κτηρίου δημιουργήθηκε χώρος, για να εκτεθούν τα γλυπτά της Μονής. Στον πρώτο όροφο δημιουργήθηκε Αίθουσα Πινακοθήκης. Στον δεύτερο όροφο στεγάστηκε η βιβλιοθήκη της Μονής. Δημιουργήθηκε εργαστήριο βιβλιοδεσίας και συντηρήσεως χειρογράφων. Στον Πύργο του Αρχονταρικιού δημιουργήθηκε αποθήκη βιβλίων. Στον τρίτο όροφο στο ανατολικό μέρος ανακατασκευάστηκε το Συνοδικό και τα Γραφεία της Μονής. Στο δυτικό τμήμα του τρίτου ορόφου υπάρχει ο Ξενώνας του Αρχονταρικιού. Ο ξενώνας έχει ενοποιηθεί με τον ανώτερο όροφο του Πύργου του Αρχονταρικιού.

 
Κτήρια

Το εσωτερικό της μονής

Η συνολική έκταση των κτισμάτων, που βρίσκονται σήμερα στη Μονή Βατοπεδίου, ανέρχεται σε 15900 τ.μ. Όλη η αυλή της Μονής είναι πλακόστρωτη. Στην Αυλή της Μονής υπάρχουν ως ανεξάρτητα κτήρια:

α. το Καθολικό, έργο του 10ου αιώνα με πολλές μεταγενέστερες ανακαινίσεις,

β. η Τράπεζα, που έχει κατασκευαστεί την ίδια χρονική περίοδο με το Καθολικό,

γ. το Σκευοφυλάκιο, που βρίσκεται επάνω από το ανατολικό τμήμα της Τράπεζας και κατασκευάστηκε μετά το 1792,

δ. η Φιάλη, που έχει ανακατασκευαστεί το 1810,

ε. το Κωδωνοστάσιο, που διαθέτει πέντε ορόφους και καλύπτεται με στέγη του 18ου αιώνα,

στ. η Κρήνη του Μυλλέρου, που βρίσκεται νοτίως του Δοχείου, και είναι ένα μικρό κτίσμα σε νεοκλασικό στυλ,

ζ. Νεοκλασική Κρήνη, που είναι ενσωματωμένη στο βάθρο του Κωδωνοστασίου και έχει εντοιχισμένη πλάκα με χρονολογία 1788,

η. το Δοχείο ή Αποθήκη Υγρών, που βρίσκεται στο ισόγειο διώροφου κτίσματος νότια της Τράπεζας και έχει υποστεί τουλάχιστον τρεις ανακαινίσεις. Στο ανώγειο του ίδιου κτηρίου υπάρχει Σκευοφυλάκιο,

θ. το Φρεατοστέγασμα, που είναι ένα οκταγωνικό κτήριο ανατολικά του Κωδωνοστασίου, 

ι. διώροφο κτήριο νοτίως του Κωδωνοστασίου, που χρησιμεύει ως Αποθήκη Υγρών Καυσίμων το ισόγειο και ως Αποθήκη Αλεύρων το ανώγειο,

ια. ο ναός της Αγίας Ζώνης, που βρίσκεται στο δυτικό μέρος της Αυλής και έχει κατασκευαστεί το 1794 πάνω σε παλαιότερο κτήριο,

ιβ. ο ναός των Αγίων Αναργύρων, που είναι ένα από τα αρχαιότερα κτίσματα της Μονής. Επιγραφή στο νάρθηκα αναφέρει ως χρονολογία το έτος 1847.

Στη Μονή υπάρχουν τα τρία μοναδικά εντοίχια ψηφιδωτά του Αγίου Όρους από τη Βυζαντινή εποχή (10ος - 14ος αιώνας) και οι τοιχογραφίες της Μακεδονικής Σχολής (1312) που βρίσκονται στο καθολικό της Μονής, το ιερό σκευοφυλάκιο, το μουσείο της Μονής καθώς και το αρχαιότερο καμπαναριό του Αγίου Όρους. Στο ναό υπάρχει πύργος με ρολόι, όπου οι ώρες σημαίνονται με μηχανισμό από μορφή ανθρώπου που κρατά σφύρα. 

Φιάλη

Η μονή Βατοπεδίου διαθέτει συνολικά τριάντα τρία παρεκκλήσια. Τα δώδεκα βρίσκονται εκτός μονής και τα υπόλοιπα στο κτιριακό της συγκρότημα. Πέντε από αυτά βρίσκονται ενσωματωμένα στο Καθολικό (Αγ. Δημητρίου, Αγ. Νικολάου, Παραμυθίας, Αγ. Αρχαγγέλων και Αγ. Τριάδος) και τρία στους αμυντικούς πύργους της (Γενέσιον της Θεοτόκου, Μεταμορφώσεως και Τιμίου Προδρόμου). Στις πτέρυγες της Μονής υπάρχουν έντεκα παρεκκλήσια. Ένα από αυτά είναι του Αγίου Ανδρέα, με ωραίο ξυλόγλυπτο τέμπλο. Τέλος δύο είναι στην αυλή. Το ένα είναι της Αγίας Ζώνης και το άλλο των Αγίων Αναργύρων. Το εξαιρετικής τέχνης επιχρυσωμένο ξυλόγλυπτο τέμπλο του παρεκκλησίου της Αγίας Ζώνης είναι του 1816. Θεωρείται ένα από τα ωραιότερα του Αγίου Όρους. Ο κοιμητηριακός ναός είναι αφιερωμένος στους Αγίους Αποστόλους.

Στη Μονή βρίσκονται οκτώ εικόνες της Παναγίας, όπως της Βηματάρισσας, Της Αντιφωνήτριας, της Παραμυθίας, της Παντάνασσας, της Ελαιοβρύτισσας, της Πυροβοληθείσας, της Θεοδώρσκαγιας και της Εσφαγμένης. Η μονή έχει ως μέγα θησαύρισμα την Αγία Ζώνη της Θεοτόκου, στην οποία αποδίδονται πολλά θαύματα. Την Αγία Ζώνη δώρησε στη μονή ο αυτοκράτορας Ιωάννης ο Καντακουζηνός. 

Αρσανάς Μονής Βατοπεδίου


Η βιβλιοθήκη της μονής Βατοπεδίου και το αρχείο της μονής Βατοπεδίου στεγάζονται σε έναν από τους αμυντικούς πύργους της μονής και σε δύο άλλα κτήρια. Περιέχει 2.050 χειρόγραφα, από τα οποία το ένα τρίτο είναι γραμμένα σε περγαμηνή και 25 περγαμηνά ειλητάρια. Εκεί φυλάγονται μέρος από τα 60.000 έντυπα, από τα οποία πολλά είναι αρχέτυπα και παλαιότυπα. Το αρχείο της μονής περιλαμβάνει τριακόσιες δέκα χιλιάδες έγγραφα. 

Εξαρτήματα

Η μονή Βατοπεδίου έχει δύο Σκήτες: την Σκήτη Αγίου Δημητρίου και την Σκήτη Αγίου Ανδρέα. Έχει επίσης είκοσι έξι κελιά και ένδεκα καθίσματα. Στην περιοχή της Κολλιτσούς βρίσκονται οκτώ κελιά. Δύο κελιά είναι στην περιοχή Γυφτάδικα και δύο στις Καρυές. 

Μοναστική δύναμη

Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο κοινοβιατών και εξαρτηματικών, είναι πάνω από 160.

Η μονή έχει 104 μοναχούς και 12 δοκίμους (Νοέμβριος 2012). Τα εξαρτήματα τής μονής (σκήτες, κελιά, καλύβες κλπ.), έχουν γύρω στους 50 μοναχούς, πολλοί από τους οποίους είναι Ρουμανοί. Στη μονή ανήκει η Κοινοβιακή Σκήτη του Αγίου Ανδρέου, που κάποτε κατοικούνταν από χιλιάδες Ρώσους μοναχούς, ενώ σήμερα κατοικείται από 20 περίπου Έλληνες μοναχούς.

 
Ονομασία της Μονής

Σύμφωνα με όσα αναγράφονται στον ιστοχώρο της Μονής, το όνομα της Μονής ορθογραφείται και με «ε» (Βατοπεδίου) και με «αι» (Βατοπαιδίου), από τις πρώτες ιστορικές μαρτυρίες που αφορούν το Άγιο Όρος.

Το Σεπτέμβριο 2009 η Πατριαρχική Επιτροπή για το Άγιο Όρος ζήτησε από τη Μονή να μη χρησιμοποιεί τον όρο «Μεγίστη» στην ονομασία της, επειδή αυτός προστέθηκε αυθαίρετα από την ίδια τη Μονή, χωρίς να αναγνωρίζεται έτσι επισήμως στο Καταστατικό Χάρτη του Αγίου Όρους.
 

Υπόθεση Μονής Βατοπεδίου

Η μονή βρέθηκε στο επίκεντρο της δημοσιότητας το 2008, όταν ξέσπασε η υπόθεση που τότε ονομάστηκε Υπόθεση Μονής Βατοπεδίου με φερόμενα ως κακουργήματα σε βάρος του Δημοσίου. Κατηγορήθηκαν ως πρωταγωνιστές πολιτικά πρόσωπα, προϊστάμενοι υπηρεσιών και ιδιωτικά νομικά και φυσικά πρόσωπα και του οποίου άμεση εξέλιξη ήταν η πτώση της κυβέρνησης. Η υπόθεση έκλεισε δικαστικά με αθώωση όλων των κατηγορουμένων, χωρίς να διαπιστωθεί κάποια βλάβη του Δημοσίου. 

https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%AE_%CE%92%CE%B1%CF%84%CE%BF%CF%80%CE%B5%CE%B4%CE%AF%CE%BF%CF%85 

Σήμερα 19 Απριλίου Μεγάλη Τρίτη,

Σειρά ΕΛΤΑ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ Μ.Βατοπεδίου βάσει ξυλογραφίας Γ.Μόσχου

Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μεγίστη Μονή Βατοπεδίου (ή και Βατοπαιδίου) 2η στην ιεραρχία των Αγιορείτικων μονών

Σήμερα 19 Απριλίου Μεγάλη Τρίτη,

Άγιος Θεόδωρος και οι συν αυτώ Φιλίππα Διόσκορος Σωκράτης και Διονύσιος

Χρόνια Πολλά!

 Φιλίππα, Φιλιππία, Φιλιώ

για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό

Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Χιλανδαρίου

Μονή Χιλανδαρίου φ. βικιπαίδεια

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Χιλανδαρίου (σερβικά: Манастир Хиландар) είναι μία εκ των είκοσι μονών του Αγίου Όρους και κατατάσσεται τέταρτη στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων μονών. 

Είναι σερβικό μοναστήρι και βρίσκεται στο βορειοανατολική πλευρά του Αγίου Όρους.Έχει εξωτερικά εμφάνιση μεσαιωνικού κάστρου, καθώς είναι οχυρωμένη με τείχη που έχουν ύψος 30 μέτρων, μήκος 140 μέτρων και περιβάλλουν μια περιοχή πλάτους 75 μέτρων. Το μοναστήρι πήρε αυτή την μορφή, εξαιτίας των συχνών πειρατικών επιδρομών κατά το παρελθόν. Θεωρείται το σημαντικότερο κέντρο του σερβικού πολιτισμού αφού η συμβολή του είναι τεράστια στην διαμόρφωση της παιδείας και της πνευματικότητας των Σέρβων μέσα στην ιστορία. Διατηρεί μια εξαιρετικά πλούσια συλλογή από πρωτότυπα παλαιά χειρόγραφα, εικόνες, τοιχογραφίες, έτσι ώστε σήμερα να θεωρείται από τους πιο σημαντικούς θησαυρούς του Σερβικού μεσαιωνικού πολιτισμού γενικότερα. Βρίσκεται στη λίστα της παγκόσμιας κληρονομιάς της UNESCO από το 1988, μαζί με άλλες 19 Μονές του Αγίου Όρους.

Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος Χιλανδαρινός.

Ιστορία

Οι κτίτορες της μονής Άγιοι Σάββας και Συμεών.
12ος αιώνας - Η ίδρυση της μονής

Το όνομα της προήλθε κατά πάσα πιθανότατα από τον Έλληνα αγιορείτη μοναχό Γεώργιο Χιλανδάριο, ιδρυτή και κτήτορα της προγενέστερης Μονής που είχε κτισθεί τον 11ο αιώνα και σωζώμενα της μέρη μέχρι σήμερα με οικοδομικές βελτιώσεις είναι στην νοτιοδυτική πλευρά ο πύργος του Αγ. Γεωργίου, το νότιο και δυτικό εξωτερικό αμυντικό τείχος που στην εσωτερική τους πλευρά κτίσθηκαν αργότερα ξενώνες (κονάκια) και η τραπεζαρία (τράπεζα) της Μονής. Άλλοι πάλι δέχονται ότι το όνομα της Μονής προήλθε από την ετυμολογία της λέξης του βυζαντινού πλοίου «χελάνδιο». Το 1198 ο αυτοκράτορας Αλέξιος Γ΄ ο Άγγελος, μετά από αίτημα του Στέφανου Α΄ Νεμάνια (ηγεμόνα της Σερβίας, που εκάρη μοναχός στην Μονή Στουντένιτσα στην Σερβία, έλαβε το όνομα Συμεών και μετά πήγε στον Άθω) και του μικρότερου γιου του Ράστκο (ο οποίος είχε καρεί επίσης μοναχός λαμβάνοντας το όνομα Σάββας στην Μονή Αγίου Παντελεήμονος του Αγίου Όρους και μόνασε επι 7 χρόνια στην Μονή Βατοπαιδίου), και την σύμφωνη γνώμη της ιεραρχίας του Αγίου Όρους, προσφέρει την εγκαταλειμμένη Μονή, ως αιώνιο δώρο στους Σέρβους.

 

Ο Άγιος Σάββας,ο πρώτος αρχιεπίσκοπος της Σερβικής Εκκλησίας

Αυτοί ανήγειραν τη μονή, σε περιοχή που παραχωρήθηκε από τη Μονή Βατοπεδίου, πράξη που επικύρωσε με αυτοκρατορικό χρυσόβουλο ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Αλέξιος Γ´ο Άγγελος το 1198 και έως το 1199 ο Συμεών και ο Σάββας έκτισαν το πρώτο ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου (κεντρικός ναός), τον Πύργο του Αγ. Σάββα,τον Πύργο του Κωδωνοστασίου και το κελί του Αγ. Συμεών υπό την απεριόριστη χρηματοδότηση του μεγάλου Ζουπάνου Στέφανου Πρωτόστεπτου. Το 1199 ο Συμεών (Στέφανος Νεμάνια) εξέδωσε σαν κτήτορας το «Καταστατικό της Μονής» το οποίο έγραψε ο Σάββας με την συγκατάθεση του αδερφού του Στέφανου Πρωτόστεπτου.

Ο πύργος του Αγ.Σάββα

(Το γνήσιο χειρόγραφο του πρώτου «Καταστατικού της Μονής Χιλανδαρίου » φυλάσονταν έως τις 6 Απριλίου 1941 στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Βελιγραδίου που καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο). Μετά την ολοκλήρωση της ανοικοδόμησης της μονής το 1198 ο Συμεών φέρνει από την Σερβία σημαντικό αριθμό μοναχών για να επανδρώσουν την Μονή. Την ίδια χρονιά παραχωρούνται σαν Μετόχι στην μονή, μερικά ολόκληρα χωριά στην περιοχή της Πριζρένης του Κοσσυφοπεδίου. Ο Σάββας πείθει τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄Άγγελο να εκδώσει νέο χρυσόβουλο με το οποίο εξισώνει την Μονή Χιλανδαρίου με τις υπόλοιπες μονές του Αγίου Όρους και της παραχωρεί την εγκαταλειμμένη Μονή Ζυγού ως μετόχι στη Μονή Χιλανδαρίου η οποία βρίσκεται στην μέση του Αγίου Όρους μετονομάζεται από τους Σέρβους σε Ιβάνιτσα σταδιακά προσαρτήθηκαν στα όρια της Μονής πολλές άλλες μικρότερες ιστορικές μονές όπως του Αγίου Βασιλείου, της Κομίτισσας, του Κάλυκα, των Παπαρνικίων, του Ομολογητού, της Στροβηλαίας και άλλες. Ο μοναχός Συμεών πεθαίνει στις 13 Φεβρουαρίου 1199 και ενταφιάστηκε ( παρέμεινε εκεί για λίγα χρόνια ) στον παλαιό ναό της Μονής. Σύμφωνα με τη παράδοση από τον τάφο του Αγ. Συμεών βγαίνει κλήμα (έως σήμερα) του οποίου τα σταφύλια θεωρούνται θαυματουργά. Μετά τον θάνατο του Αγ. Συμεών ο Σάββας πήγε στις Καρυές όπου έκτισε ασκηταριό και εκεί έγραψε το 1199 το «Τυπικό των Καρυών» το οποίο θεωρείται το παλαιότερο χειρόγραφο που φυλάσσεται στο θησαυροφυλάκιο. 

Το τυπικό των Καρυών με την σφραγίδα του Αγ. Σάββα,το αρχαιότερο έγγραφο της Μονής

Το 1200 ο Άγιος Σάββας έγραψε το «Χιλανδαρινό τυπικό» (το οποίο βασίστηκε στο τυπικό της μονής της Παναγίας της Ευεργέτιδας της Κωνσταντινούπολης ) το οποίο ορίζει τους κανόνες του Χιλανδριανού κοινοβίου καθώς και την οργάνωση και διοίκηση του. 

13ος - 14ος αιώνας

Από την αρχή του 13ου αιώνα όλο το Άγιο Όρος πέρασε στην εξουσία των Λατίνων Σταυροφόρων (οι οποίοι το 1204 κατέκτησαν την Κωνσταντινούπολη), άρχισε να δέχεται ληστρικές επιδρομές και οι μονές άρχισαν να διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο. Έτσι ο Άγ. Σάββας το 1214 φεύγει οριστικά από το Άγιο Όρος και μεταφέρει τα λείψανα του πατέρα του από το Χιλανδάρι στη Σερβία. Μετά από το τελευταίο ταξίδι του στην Παλαιστίνη, (έφερε από την Μονή του Αγ. Σάββα του Ηγιασμένου) και δώρισε στο Χιλανδάρι την παλαιότερη και πιο γνωστή εικόνα της, την «Παναγία Τριχερούσα». Για να προστατέψει καλύτερα την μονή ο βασιλιάς Στέφανος Ούρος Α΄ το 1262 κτίζει μεγάλο πύργο δίπλα της. Την ίδια εποχή αυξήθηκαν οι δωρεές σε κτήματα προς την Μονή από τους Σέρβους βασιλιάδες Στέφανο Ντραγκούτιν και Μιλούτιν, κυρίως στην Σερβία.

Ο Σέρβος βασιλιάς Στέφανος Ούρος Β΄Μιλούτιν,μεγάλος δωρητής της Μονής.

Από την αρχή του 14ου αιώνα εμφανίστηκε ένας νέος κίνδυνος για όλα τα μοναστήρια του Αγίου Όρους , οι Καταλανοί μισθοφόροι, τους οποίους κάλεσε ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄ για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των Τούρκων, και έτσι κάποια στιγμή που δέν πληρώθηκαν για τις υπηρεσίες τους από τον αυτοκράτορα, στράφηκαν εναντίον της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και αφού στρατοπέδευσαν κοντά στην Θεσσαλονίκη άρχισαν τις επιθέσεις σε όλο το Άγιο Όρος. Το Χιλανδάρι διασώθηκε από την καταστροφή, εξαιτίας των ισχυρών τειχών που το περιέβαλαν και τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του ηγουμένου της Μονής, Δανιήλ.

Το Χιλανδάρι το βοήθησε σημαντικά ο βασιλιάς Μιλούτιν, ο οποίος γύρω στο 1320 έκτισε νέο μεγαλοπρεπέστερο ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου στην θέση του παλαιού, ο οποίος και διατηρήται έως σήμερα και είναι το «καθολικό» της Μονής.Την ίδια εποχή το μοναστήρι επεκτάθηκε προς την βόρεια πλευρά του με την ανέγερση νέων τειχών ενώ στην θέση της σημερινής πύλης έκτισε πύλη με πύργο πάνω στον οποίο λετουργούσε παρεκκλήσι του Αγ. Νικολάου (ο οποίος όμως γκρεμίστηκε από σεισμό στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα) και το 1320 έκτισε την τραπεζαρία (τράπεζα) που σώζεται έως σήμερα. Ο βασιλιάς την ίδια εποχή επίσης ανήγειρε άλλους 2 πύργους που χρησίμευαν και σαν παρατηρητήρια, τον ένα στο μέσο του δρόμου που οδηγεί από την Μονή προς την θάλασσα που ονομάστηκε «πύργος του Μιλούτιν» και στην βορειοανατολική θαλάσσια ακτή τον πύργο της Χρούσια.Ο κεντρικός ναός, η τραπεζαρία και το παρεκκλήσιο του κοιμητηρίου τοιχογραφήθηκαν το 1321.Την ίδια χρονιά οι μοναχοί άρχισαν να αυξάνονται όλο και περισσότερο, και ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος δώρισε στην Μονή σημαντικό αριθμό κτημάτων στην Ελλάδα.

Ο Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν

Την εποχή του αυτοκράτορα Στέφανου Ούρος Δ΄ Δουσάν, που το Άγιο Όρος πέρασε στην δικιά του επικράτεια, η Μονή έφθασε στην μεγαλύτερη ακμή της. Ο Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν την βοήθησε σημαντικά και της δώρισε μεγάλο αριθμό κτημάτων στην Σερβία και στην Ελλάδα. Εκείνη την εποχή στο Χιλανδάρι ανήκε το 1/5 της συνολικής έκτασης του Αγίου Όρους. Εκτός από τον αυτοκράτορα, την Μονή βοήθησαν σημαντικά και πολλοί Σέρβοι Άρχοντες όπως ο Σεβαστοκράτορας Βλάτκο, ο μεγάλος Βοεβόδας Νίκολα Στάνιεβιτς, ο Δεσπότης Ντέγιαν κ.ά. Ο Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν κατέφυγε στο Χιλανδάρι το 1347 λόγω της πανώλης που εξαπλώθηκε σε όλα τα Βαλκάνια, έφερε όμως μαζί του και την σύζυγο του αυτοκράτορα Γέλενα καταπατώντας το αυστηρό Άβατο του Αγίου Όρους σε γυναίκες. Σε ανάμνηση της αφίξεως του Σέρβου αυτοκράτορα στο Άγιο Όρος ακόμα και σήμερα υπάρχει λιτό μνημείο με σταυρό λίγο έξω από το μοναστήρι εκεί όπου οι μοναχοί προϋπάντησαν τον Ντούσαν και φύτεψαν και ένα ελαιόδεντρο το οποίο ονόμασαν «αυτοκρατορικό». Γύρω στο 1350 κτίσθηκε ο ναός των Αγ. Αρχαγγέλων και επεκτάθηκε το νοσοκομείο της Μονής ενώ η αυτοκράτειρα Γέλενα έκτισε το Κελί του Αγ. Σάββα στις Καρυές και το δώρισε στο Χιλανδάρι.

Ήδη από τότε, το Άγιο Όρος και η Μονή Χιλανδαρίου, απέκτησαν μεγάλη φήμη και αξία στην Σερβία. Το 1354 ο Σάββας, προ-ηγούμενος της Μονής, εκλέχθηκε Πατριάρχης Σερβίας. Μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα Στέφανου Ούρος Δ΄ Δουσάν το 1355 η μονή συνέχισε να ανθίζει.Την Μονή συνέχισε να βοηθάνε οι Σέρβοι Άρχοντες. Ο πρίγκηπας Λάζαρ Χρεμπελιάνοβιτς γίνεται κτήτορας του εξωτερικού νάρθηκα στην δυτική πλευρά του ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου το 1380. Προς το τέλος του 14ου αιώνα στο Χιλανδάρι άρχισαν να καταφεύγουν τα μέλη των οικογενειών Σέρβων αρχόντων και ευγενών. 

15ος – 18ος αιώνας.

Οι Τούρκοι κατέκτησαν οριστικά την χερσόνησο του Άθω το 1430 κα έτσι άρχισαν οι βιαιότητες και η ανομία. Έτσι αρκετοί μοναχοί εγκατέλειψαν την Μονή και έφυγαν για την Σερβία. Η κατάσταση ομαλοποιήθηκε μόνο με την έκδοση φιρμανίου του Σουλτάνου Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή το 1457 με το οποίο κατοχυρώθηκε και πάλι η αυτονομία και τα δικαιώματα όλων των μονών του Αγίου Όρους. Μετά και την οριστική κατάκτηση όλης της Σερβίας, η μονή αναζήτησε νέους ισχυρούς προστάτες και βοήθεια από άλλες χώρες. Η Αγγελίνα Μπράνκοβιτς ( σύζυγος Τιτουλάριου της Ουγγαρίας και Σέρβου Δεσπότη) το 1503 παρακάλεσε τον Ρώσο πρίγκηπα Βασίλειο Ιβάνοβιτς να θέσει υπό την προστασία του το μοναστήρι.

Ο προ-ηγούμενος της μονής επισκέφθηκε το 1550 με 3 άλλους μοναχούς την Μόσχα και από τον Ιβάν Δ΄ τον Τρομερό ζήτησε προστασία . Ο τσάρος ζήτησε από τον Σουλτάνο περισσότερα δικαιώματα για την Μονή. Το 1556 ο τσάρος έστειλε μεγάλη οικονομική βοήθεια στην μονή και πολύτιμα δώρα. Και οι επόμενοι τσάροι βοήθησαν την μονή. Ο τσάρος Φιόντορ Α΄ Ιωάννοβιτς, (μετά από αίτημα του προ-ηγουμένου) το 1591 εξέδωσε χρυσόβουλο με το οποίο καθόρισε την σταθερή οικονομική βοήθεια και υποστήριξη της ρωσικής Μονής Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιο Όρος.

Τσάρος Ιβάν Δ΄ο Τρομερός,μέγας δωρητής της Μονής

Το έτος 1558 ο Κυριακός ο Θεσσαλονικεύς έφθασε στην Μονή Χιλανδαρίου και εκάρη μοναχός λαμβάνοντας το μοναχικό όνομα Κύριλλος. Ασκήτευσε επί οκταετία σε μετόχι της Μονής. Σε ηλικία 22 ετών ταξίδεψε μαζί με άλλους δύο χιλανδαρινούς μοναχούς στη Θεσσαλονίκη όπου μαρτύρησε δια πυρός από τους οθωμανούς, στις 6 Ιουλίου 1566 μπροστά στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Ιπποδρομίου Θεσσαλονίκης. Ο μάρτυρας είναι γνωστός ως ο Άγιος Κύριλλος ο οσιομάρτυρας ο Θεσσαλονικεύς]

Τον 17ο αιώνα το Χιλανδάρι βοήθησαν οι Σέρβοι Πατριάρχες ( Αντώνιος , Ιωάννης , Μάξιμος ) και οι μητροπολίτες Ερζεγοβίνης και Βελιγραδίου. Την εποχή ( 1652 – 1678 ) που ηγούμενος ήταν ο Βίκτωρ έγινε ανακαίνιση σε αρκετά κτίρια της Μονής και σε αυτό βοήθησε οικονομικά ένας Σέρβος πλούσιος έμπορος από την Βενετία που έγινε μοναχός με το όνομα Νικάνωρ το 1662. Την εποχή εκείνη το Χιλανδάρι έφθασε στο σημείο να είναι η πρώτη Μονή σε αριθμό μοναχών σε όλο το Άγιο Όρος . Κατά την διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου η κατάσταση για τον πληθυσμό στην Σερβία χειροτέρεψε δραματικά και έγινε η Μεγάλη μετανάστευση των Σέρβων το 1690 προς τα βόρεια, σε εδάφη της Αυστροουγγρικής επικράτειας. Έτσι ο αριθμός των Σέρβων ιερέων μειώθηκε σημαντικά στη Σερβία και τα κενά καλύφθηκαν από Έλληνες ιερείς. Το ίδιο άρχισε να συμβαίνει στο Χιλανδάρι όταν τον 17ο αιώνα μειώθηκε δραματικά ο αριθμός των Σέρβων μοναχών και το κενό κατέλαβαν Έλληνες και Βούλγαροι μοναχοί ενώ η παρακμή διαπιστώνεται έντονα τον 18ο αιώνα μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1722. Την εποχή αυτή η μονή ουσιαστικά κατοικούνταν μόνο από Βουλγάρους μοναχούς. Η μονή δοκιμάστηκε και πάλι το 1891 από μια εξίσου ολέθρια πυρκαγιά. Οι μοναχοί της Μονής τον 18ο αιώνα ανέπτυξαν πνευματική σχέση και συνεργασία με την Μητρόπολη του Καρλοβικίου όπως και με πολλές ενοριακές κοινότητες. 

19ος αιώνας έως σήμερα

 

Ο ηγεμόνας Μίλος Ομπρένοβιτς

Στην αρχή του 19ου αιώνα δημιουργείται το νέο Σερβικό κράτος. Αυτό είχε επίδραση στην νέα αύξηση του αριθμού των Σέρβων μοναχών στην Μονή. Η αδερφότητα της Μονής με την βοήθεια του αρχιμανδρίτη Ονόρφιε Πόποβιτς ζήτησε το 1820 από τον ηγεμόνα Μίλο Ομπρένοβιτς να γίνει ανάδοχος και προστάτης της. Το νέο κράτος της Σερβίας έδειξε ενδιαφέρον και βοηθούσε ανάλογα με τις δυνατότητές της. Η αδερφότητα της Μονής εκείνη την περίοδο συχνά βοηθούσε στην Ελληνική Επανάσταση και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αποστολή και εγκατάσταση τουρκικής φρουράς για μερικά χρόνια. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα εμφανίζεται διαμάχη Σέρβων και Βουλγάρων μοναχών για την ηγουμενία της Μονής. Μετά ξεσπά νέα μακροχρόνια διαμάχη για την οριοθέτηση της μονής και εκείνη την περίοδο εμφανίστηκαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα που λύθηκαν με την βοήθεια της Σερβίας. Το 1860 ο μητροπολίτης Βελιγραδίου Μιχαήλ κατάφερε να κατευνάσει την διαμάχη με τους Βούλγαρους μοναχούς, κυρίως μετά το Συνέδριο του Βερολίνου το 1878. Η διένεξη με τους Βούλγαρους μοναχούς για την ηγουμενία της Μονής λύθηκε τελικά μετά την επίσκεψη του βασιλιά της Σερβίας, Αλεξάνδρου Ομπρένοβιτς στη Μονή Χιλανδαρίου το 1896.Την ίδια περίοδο ο μοναχός τσεχικής καταγωγής Σάββας ο Χιλανδαρινός τιμήθηκε με το μετάλλιο τιμής του Αγίου Σάββα για την μεγάλη του προσφορά στην οργάνωση και τακτοποίηση της βιβλιοθήκης της Μονής. Το σερβικό κράτος εξώφλησε όλα τα χρέη της Μονής και από τότε ξεκίνησαν να έρχονται και πάλι Σέρβοι για να μονάσουν στην Μονή. Στην αρχή του 20ου αιώνα οι Σέρβοι μοναχοί έγιναν πάλι πλειοψηφία . Τότε επισκέπτηκε την Μονή με την συνοδεία του σέρβου πρωθυπουργού Νικόλα Πάσιτς, ο βασιλιάς Πέτρος Α΄ Καραγιώργεβιτς. Η Μονή βρίσκεται στην δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Ηγούμενοι της μονής από το 1989 έως σήμερα ήταν και είναι : ο Παϊσιος Τανασίγεβιτς (1989—1992), ο Μωυσής Ζάρκοβιτς (1992—2010) και ο Μεθόδιος Μάρκοβιτς (από το 2010). 

Η πυρκαγιά και η αποκατάσταση

 

Η Μονή το 2006, μετά την μεγάλη πυρκαϊά και κατά την διάρκεια της αποκατάστασης.

Στις 3 προς 4 Μαρτίου 2004 στη Μονή, κατά τη διάρκεια της νύκτας ξέσπασε πυρκαγιά που γρήγορα έλαβε καταστροφικές διαστάσεις.Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή η φωτιά προκλήθηκε από βουλωμένη καμινάδα. Η φωτιά έκαψε πάνω από το μισό των κτιρίων της Μονής, 5761 τ.μ. από τα συνολικά 10.500 τ.μ. m2. Κάηκαν ολοσχερώς δύο κονάκια, ο ξενώνας το ηγουμενείο και τέσσερα παρεκκλήσια Η πυρκαγιά από τη μια πλευρά έφτασε μέχρι την τραπεζαρία της Μονής από την δε άλλη πλευρά έως τον πύργο του Αγ. Σάββα. Οι μοναχοί μαζί με τους εργάτες της Μονής και πέντε ομάδες της Πυροσβεστικής που ήρθαν από τις Καρυές και τον Πολύγυρο κατάφεραν να σβήσουν την φωτιά. Η αποκατάσταση των υλικών καταστροφών άρχισε αμέσως, σχεδιάστηκε αρχικά να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2011.Στην πορεία των εργασίων διαπιστώθηκε πως μαζί με τα κτίρια που έπρεπε εκ νέου να κτισθούν έπρεπε να ανακαινισθούν και τα υπόλοιπα εναπομείναντα κτίρια που υπέστησαν ελαφρότερες ζημιές. Η αδερφότητα της Μονής Χιλανδαρίου με την σημαντική οικονομική, υλικοτεχνική και επιστημονική βοήθεια που έλαβε κυρίως από το κράτος της Σερβίας και της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας όπως επίσης και από τις χρηματικές προσφορές απλών πολιτών από την Ελλάδα, την Ρωσία, το Σερβικό κρατίδιο της Βοσνίας και της Σερβικής διασποράς κατάφερε τελικά να αποκαταστήσει μέχρι το 2019 περισσότερο από το 80% του μοναστηριακού συγκροτήματος. 

Καθολικό, Παρεκκλήσια

Το Καθολικό της μονής Χιλανδαρίου, που κτίσθηκε γύρω στο 1293, είναι αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου αποτελεί ένα από τους κομψότερους ναούς του Αγίου Όρους. Από το αρχικό, διατηρείται το θαυμάσιο δάπεδο από λευκό μάρμαρο μ' ένα μεγάλο σταυρό στη μέση, περιβαλλόμενο από ψηφιδωτές ταινίες διαφόρων πετρωμάτων. Η τοιχογράφησή του συνδέεται με τη Μακεδονική σχολή και είναι των ζωγράφων Ευτυχίου και Μιχαήλ. Θα πρέπει να έγινε γύρω στα 1313. Αξιόλογο είναι επίσης το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1774. Εδώ ακόμα βρίσκεται ο αρχικός τάφος του Αγίου Συμεών και πάνω από αυτόν βρίσκεται η επάργυρη σαρκοφάγος από το 1973. Η παλαιά ξύλινη σαρκοφάγος βρίσκεται στο σκευοφυλάκειο της μονής. Στην ανατολική γωνία του περιβόλου της μονής Χιλανδαρίου και μπροστά από τον πύργο του Αγίου Σάββα , βρίσκεται το παρεκκλήσι των Αρχαγγέλλων. Στις πτέρυγες της μονής υπάρχουν άλλα ένδεκα παρεκκλήσια. Τα εννέα από αυτά είναι αγιογραφημένα, με τοιχογραφίες του 13ου μέχρι και του 18ου αιώνα . Από τα μη τοιχογραφημένα, των Αγίων Τεσσαράκοντα, έχει αξιόλογες φορητές εικόνες και ένα βημόθυρο του 1623. Το παρεκκλήσι του Αγίου Συμεών εγκαινιάστηκε πρόσφατα στο ομώνυμο κελί του. Βρίσκεται δίπλα στο καμπαναριό και πάνω από το ιστορικό πηγάδι της μονής. Έξω από τον περίβολο της μονής βρίσκονται δύο παρεκκλήσια. Εκείνο του κοιμητηρίου της μονής και στον κήπο το παρεκκλήσι του Αγίου Τρύφωνα. Ο κοιμητηριακός ναός είναι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. 

Εξαρτήματα

Η μονή Χιλανδαρίου έχει εξαρτήματά της είκοσι έξι κελιά, από τα οποία δύο κοντά στο μοναστήρι και τα υπόλοιπα στις Καρυές. Από τα κελιά αυτά είναι κατοικήσιμα τα ένδεκα.Κοντά στη μονή βρίσκεται το κελί της Αγίας Τριάδος. Ιδιαίτερα αξιόλογο είναι επίσης το κελί της Μολυβοκκλησιάς, μισή ώρα βορειοδυτικά των Καρυών, με σπουδαίες τοιχογραφίες Κρητικής σχολής και πολύ αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο του 17ου αιώνα στον ναό του Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Εξάρτημά της είναι και το ιστορικό Κάθισμα του Αγίου Βασιλείου πρώην μονύδριο, σε απόσταση 2,5 χιλιομέτρων από την μονή. Βρίσκεται στον αρσανά της μονής προς την πλευρά του Θρακικού πελάγους. Από τα μετόχια της μονής σήμερα σώζωνται τρία: της Κομίτσας, της Ζωοδόχου Πηγής κοντά στην Ιερισσό, και του Αγίου Νικολάου στη Σωζόπολη της Χαλκιδικής. Στις Καρυές η μονή Χιλανδαρίου έχει το ιστορικότερο ίσως Ησυχαστήριο του Αγίου Όρους. Καλείται Τυπικαριό, όπου ο άγιος Σάββας, σύμφωνα με την παράδοση, έφερε από την Λαύρα του Αγίου Σάββα στην Παλαιστίνη τη σωζόμενη ακόμα και σήμερα εικόνα της Θεοτόκου της Γαλακτοτροφούσας όπως και την πατερίτσα του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου. Λειτουργεί με το δικό του τυπικό από το 1199, που προσδιορίζει και τις προϋποθέσεις μοναχικής διαβίωσης αλλά και τις σχέσεις με την κυρίαρχη μονή.

Τοποθεσία

Η Μονή Χιλανδαρίου είναι χτισμένη σε απόσταση, περίπου, πέντε χιλιομέτρων από τον αρσανά της, το λιμανάκι της, σε μία καταπράσινη κοιλάδα στα βορειοανατολικά του Άθω. Προστατεύεται από τις στρογγυλεμένες κορυφές των λόφων που ανεβαίνουν μαλακά από τη θαλασσοδαρμένη ανατολική ακτή της χερσονήσου προς τη Δύση, προς την οροσειρά της χερσονήσου. Απέχει 2,30 ώρες από τη Μονή Ζωγράφου και 1,30 από τη Μονή Εσφιγμένου. 

Μοναστική δύναμη

Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 70 άτομα. 

Άξια ενδιαφέροντος

 

Η εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας

Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες τις τοιχογραφίες της μακεδονικής σχολής που βρίσκονται στο καθολικό, στη τράπεζα και στο παρεκκλήσιο του Αγίου Γεωργίου,την ασημένια λάρνακα του αγίου Συμεών με το κλήμα (οι καρποί του οποίου φέρονται να έχουν λύσει, σύμφωνα με τη παράδοση, τη στειρότητα πολλών γυναικών). Δύο σταυροί με Τίμιο Ξύλο, κομμάτια από το ακάνθινο στεφάνι και το καλάμι του Ιησού, ίχνη αίματος του Ιησού,το Άγιο Μανδήλιο του Ιησού, μέρος από το σάβανο του Ιησού, Άγιο μύρο του Ιησού, μικρές πέτρες του Γολγοθά, το λιβάνι και η σμύρνα που πρόσφεραν οι Μάγοι στον Ιησού, ιερά λείψανα των Αγίων: Γεωργίου, Ιουστίνης, Παρασκευής, Ονούφριου, Ιωάννη Προδρόμου, Βαρβάρας, Συμεών στυλίτη, Γρηγορίου Θεολόγου, Παντελεήμονος, Ευστρατίου, Μαρίνας, Ευτύχιου, Νικηφόρου, Προφήτη Ησαϊα. Υπάρχουν 8 θαυματουργές εικόνες της Παναγίας οι πιο γνωστές εκ των οποίων η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Τριχερούσας, της Παναγίας της Αβραμιώτισσας, η ψηφιδωτή εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας. Επίσης, διακρίνονται κάποια κεντητά άμφια και υφάσματα,το δίπτυχο με τις 24 μικρογραφίες, και πολυθρόνες κοσμημένες με φίλντισι. Στη βιβλιοθήκη του μοναστηριού περιέχονται 181 ελληνικοί και 809 σλαβικοί κώδικες, τουλάχιστον 20.000 έντυπα βιβλία εκ των οποίων 3.000 είναι ελληνικά, καθώς επίσης και 400 έγγραφα διαφόρων γλωσσών. Επίσης την ιστορική βιβλιοθήκη της Μονής, το ιερό σκευοφυλάκιο όπως και το πλούσιο εικονοφυλάκιο. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%AE_%CE%A7%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85

Σήμερα 18 Απριλίου Μ.Δευτέρα Νεομάρτυρος Ιωάννου του ράπτου, Οσίων Ακακίου Κοσμά και Ευθυμίου

Σειρά ΕΛΤΑ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ Μ Χιλανδαρίου βάσει ξυλογραφίας Γ.Μόσχου

Η Ιερά Πατριαρχική και Σταυροπηγιακή Μονή Χιλανδαρίου τέταρτη στην ιεραρχική τάξη των Αγιορείτικων μονών.

Μεγάλη Δευτέρα

Μεγάλη Δευτέρα Από τη σημερινή μέρα ξεκινούν τα άγια Πάθη του Κυρίου μας Ιησού Χριστού. Τύπος του Κυρίου μας Ιησού είναι ο πάγκαλος Ιωσήφ που σήμερα επιτελούμε (α) την ανάμνησή του. Ήταν ο μικρότερος γιός του Πατριάρχη Ιακώβ και ο πιο αγαπητός. Όμως φθονήθηκε από τα αδέλφια του και αρχικά τον έριξαν σ' ένα βαθύ λάκκο και εξαπάτησαν το πατέρα τους...

Σήμερα 18 Απριλίου Μ.Δευτέρα  Νεομάρτυρος Ιωάννου του ράπτου, Οσίων Ακακίου Κοσμά και Ευθυμίου
Παγκόσμια ημέρα πολιτιστικής κληρονομιάς

Για μεγεθυνση ροδακι να ανοιξει με φακό