 |
| Σειρά ΕΛΤΑ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ Μ.Βατοπεδίου βάσει ξυλογραφίας Γ.Μόσχου |
 |
| για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό |
 |
| Μονή Χιλανδαρίου φ. βικιπαίδεια |
Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Μεθόδιος Χιλανδαρινός.
Ιστορία
Οι κτίτορες της μονής Άγιοι Σάββας και Συμεών.
12ος αιώνας - Η ίδρυση της μονής
Το όνομα της προήλθε κατά πάσα πιθανότατα από τον Έλληνα αγιορείτη μοναχό Γεώργιο Χιλανδάριο, ιδρυτή και κτήτορα της προγενέστερης Μονής που είχε κτισθεί τον 11ο αιώνα και σωζώμενα της μέρη μέχρι σήμερα με οικοδομικές βελτιώσεις είναι στην νοτιοδυτική πλευρά ο πύργος του Αγ. Γεωργίου, το νότιο και δυτικό εξωτερικό αμυντικό τείχος που στην εσωτερική τους πλευρά κτίσθηκαν αργότερα ξενώνες (κονάκια) και η τραπεζαρία (τράπεζα) της Μονής. Άλλοι πάλι δέχονται ότι το όνομα της Μονής προήλθε από την ετυμολογία της λέξης του βυζαντινού πλοίου «χελάνδιο». Το 1198 ο αυτοκράτορας Αλέξιος Γ΄ ο Άγγελος, μετά από αίτημα του Στέφανου Α΄ Νεμάνια (ηγεμόνα της Σερβίας, που εκάρη μοναχός στην Μονή Στουντένιτσα στην Σερβία, έλαβε το όνομα Συμεών και μετά πήγε στον Άθω) και του μικρότερου γιου του Ράστκο (ο οποίος είχε καρεί επίσης μοναχός λαμβάνοντας το όνομα Σάββας στην Μονή Αγίου Παντελεήμονος του Αγίου Όρους και μόνασε επι 7 χρόνια στην Μονή Βατοπαιδίου), και την σύμφωνη γνώμη της ιεραρχίας του Αγίου Όρους, προσφέρει την εγκαταλειμμένη Μονή, ως αιώνιο δώρο στους Σέρβους.
Ο Άγιος Σάββας,ο πρώτος αρχιεπίσκοπος της Σερβικής Εκκλησίας
Αυτοί ανήγειραν τη μονή, σε περιοχή που παραχωρήθηκε από τη Μονή Βατοπεδίου, πράξη που επικύρωσε με αυτοκρατορικό χρυσόβουλο ο Βυζαντινός αυτοκράτορας Αλέξιος Γ´ο Άγγελος το 1198 και έως το 1199 ο Συμεών και ο Σάββας έκτισαν το πρώτο ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου (κεντρικός ναός), τον Πύργο του Αγ. Σάββα,τον Πύργο του Κωδωνοστασίου και το κελί του Αγ. Συμεών υπό την απεριόριστη χρηματοδότηση του μεγάλου Ζουπάνου Στέφανου Πρωτόστεπτου. Το 1199 ο Συμεών (Στέφανος Νεμάνια) εξέδωσε σαν κτήτορας το «Καταστατικό της Μονής» το οποίο έγραψε ο Σάββας με την συγκατάθεση του αδερφού του Στέφανου Πρωτόστεπτου.
Ο πύργος του Αγ.Σάββα
(Το γνήσιο χειρόγραφο του πρώτου «Καταστατικού της Μονής Χιλανδαρίου » φυλάσονταν έως τις 6 Απριλίου 1941 στην Εθνική Βιβλιοθήκη του Βελιγραδίου που καταστράφηκε από τους βομβαρδισμούς στον Β΄ παγκόσμιο πόλεμο). Μετά την ολοκλήρωση της ανοικοδόμησης της μονής το 1198 ο Συμεών φέρνει από την Σερβία σημαντικό αριθμό μοναχών για να επανδρώσουν την Μονή. Την ίδια χρονιά παραχωρούνται σαν Μετόχι στην μονή, μερικά ολόκληρα χωριά στην περιοχή της Πριζρένης του Κοσσυφοπεδίου. Ο Σάββας πείθει τον Βυζαντινό αυτοκράτορα Αλέξιο Γ΄Άγγελο να εκδώσει νέο χρυσόβουλο με το οποίο εξισώνει την Μονή Χιλανδαρίου με τις υπόλοιπες μονές του Αγίου Όρους και της παραχωρεί την εγκαταλειμμένη Μονή Ζυγού ως μετόχι στη Μονή Χιλανδαρίου η οποία βρίσκεται στην μέση του Αγίου Όρους μετονομάζεται από τους Σέρβους σε Ιβάνιτσα σταδιακά προσαρτήθηκαν στα όρια της Μονής πολλές άλλες μικρότερες ιστορικές μονές όπως του Αγίου Βασιλείου, της Κομίτισσας, του Κάλυκα, των Παπαρνικίων, του Ομολογητού, της Στροβηλαίας και άλλες. Ο μοναχός Συμεών πεθαίνει στις 13 Φεβρουαρίου 1199 και ενταφιάστηκε ( παρέμεινε εκεί για λίγα χρόνια ) στον παλαιό ναό της Μονής. Σύμφωνα με τη παράδοση από τον τάφο του Αγ. Συμεών βγαίνει κλήμα (έως σήμερα) του οποίου τα σταφύλια θεωρούνται θαυματουργά. Μετά τον θάνατο του Αγ. Συμεών ο Σάββας πήγε στις Καρυές όπου έκτισε ασκηταριό και εκεί έγραψε το 1199 το «Τυπικό των Καρυών» το οποίο θεωρείται το παλαιότερο χειρόγραφο που φυλάσσεται στο θησαυροφυλάκιο.
Το τυπικό των Καρυών με την σφραγίδα του Αγ. Σάββα,το αρχαιότερο έγγραφο της Μονής
Το 1200 ο Άγιος Σάββας έγραψε το «Χιλανδαρινό τυπικό» (το οποίο βασίστηκε στο τυπικό της μονής της Παναγίας της Ευεργέτιδας της Κωνσταντινούπολης ) το οποίο ορίζει τους κανόνες του Χιλανδριανού κοινοβίου καθώς και την οργάνωση και διοίκηση του.
13ος - 14ος αιώνας
Από την αρχή του 13ου αιώνα όλο το Άγιο Όρος πέρασε στην εξουσία των Λατίνων Σταυροφόρων (οι οποίοι το 1204 κατέκτησαν την Κωνσταντινούπολη), άρχισε να δέχεται ληστρικές επιδρομές και οι μονές άρχισαν να διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο. Έτσι ο Άγ. Σάββας το 1214 φεύγει οριστικά από το Άγιο Όρος και μεταφέρει τα λείψανα του πατέρα του από το Χιλανδάρι στη Σερβία. Μετά από το τελευταίο ταξίδι του στην Παλαιστίνη, (έφερε από την Μονή του Αγ. Σάββα του Ηγιασμένου) και δώρισε στο Χιλανδάρι την παλαιότερη και πιο γνωστή εικόνα της, την «Παναγία Τριχερούσα». Για να προστατέψει καλύτερα την μονή ο βασιλιάς Στέφανος Ούρος Α΄ το 1262 κτίζει μεγάλο πύργο δίπλα της. Την ίδια εποχή αυξήθηκαν οι δωρεές σε κτήματα προς την Μονή από τους Σέρβους βασιλιάδες Στέφανο Ντραγκούτιν και Μιλούτιν, κυρίως στην Σερβία.
Ο Σέρβος βασιλιάς Στέφανος Ούρος Β΄Μιλούτιν,μεγάλος δωρητής της Μονής.
Από την αρχή του 14ου αιώνα εμφανίστηκε ένας νέος κίνδυνος για όλα τα μοναστήρια του Αγίου Όρους , οι Καταλανοί μισθοφόροι, τους οποίους κάλεσε ο αυτοκράτορας Ανδρόνικος Β΄ για να βοηθήσουν στην αντιμετώπιση των Τούρκων, και έτσι κάποια στιγμή που δέν πληρώθηκαν για τις υπηρεσίες τους από τον αυτοκράτορα, στράφηκαν εναντίον της Βυζαντινής αυτοκρατορίας και αφού στρατοπέδευσαν κοντά στην Θεσσαλονίκη άρχισαν τις επιθέσεις σε όλο το Άγιο Όρος. Το Χιλανδάρι διασώθηκε από την καταστροφή, εξαιτίας των ισχυρών τειχών που το περιέβαλαν και τις υπεράνθρωπες προσπάθειες του ηγουμένου της Μονής, Δανιήλ.
Το Χιλανδάρι το βοήθησε σημαντικά ο βασιλιάς Μιλούτιν, ο οποίος γύρω στο 1320 έκτισε νέο μεγαλοπρεπέστερο ναό των Εισοδίων της Θεοτόκου στην θέση του παλαιού, ο οποίος και διατηρήται έως σήμερα και είναι το «καθολικό» της Μονής.Την ίδια εποχή το μοναστήρι επεκτάθηκε προς την βόρεια πλευρά του με την ανέγερση νέων τειχών ενώ στην θέση της σημερινής πύλης έκτισε πύλη με πύργο πάνω στον οποίο λετουργούσε παρεκκλήσι του Αγ. Νικολάου (ο οποίος όμως γκρεμίστηκε από σεισμό στο δεύτερο μισό του 16ου αιώνα) και το 1320 έκτισε την τραπεζαρία (τράπεζα) που σώζεται έως σήμερα. Ο βασιλιάς την ίδια εποχή επίσης ανήγειρε άλλους 2 πύργους που χρησίμευαν και σαν παρατηρητήρια, τον ένα στο μέσο του δρόμου που οδηγεί από την Μονή προς την θάλασσα που ονομάστηκε «πύργος του Μιλούτιν» και στην βορειοανατολική θαλάσσια ακτή τον πύργο της Χρούσια.Ο κεντρικός ναός, η τραπεζαρία και το παρεκκλήσιο του κοιμητηρίου τοιχογραφήθηκαν το 1321.Την ίδια χρονιά οι μοναχοί άρχισαν να αυξάνονται όλο και περισσότερο, και ο βυζαντινός αυτοκράτορας Ανδρόνικος Γ΄ Παλαιολόγος δώρισε στην Μονή σημαντικό αριθμό κτημάτων στην Ελλάδα.
Ο Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν
Την εποχή του αυτοκράτορα Στέφανου Ούρος Δ΄ Δουσάν, που το Άγιο Όρος πέρασε στην δικιά του επικράτεια, η Μονή έφθασε στην μεγαλύτερη ακμή της. Ο Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν την βοήθησε σημαντικά και της δώρισε μεγάλο αριθμό κτημάτων στην Σερβία και στην Ελλάδα. Εκείνη την εποχή στο Χιλανδάρι ανήκε το 1/5 της συνολικής έκτασης του Αγίου Όρους. Εκτός από τον αυτοκράτορα, την Μονή βοήθησαν σημαντικά και πολλοί Σέρβοι Άρχοντες όπως ο Σεβαστοκράτορας Βλάτκο, ο μεγάλος Βοεβόδας Νίκολα Στάνιεβιτς, ο Δεσπότης Ντέγιαν κ.ά. Ο Στέφανος Ούρος Δ΄ Δουσάν κατέφυγε στο Χιλανδάρι το 1347 λόγω της πανώλης που εξαπλώθηκε σε όλα τα Βαλκάνια, έφερε όμως μαζί του και την σύζυγο του αυτοκράτορα Γέλενα καταπατώντας το αυστηρό Άβατο του Αγίου Όρους σε γυναίκες. Σε ανάμνηση της αφίξεως του Σέρβου αυτοκράτορα στο Άγιο Όρος ακόμα και σήμερα υπάρχει λιτό μνημείο με σταυρό λίγο έξω από το μοναστήρι εκεί όπου οι μοναχοί προϋπάντησαν τον Ντούσαν και φύτεψαν και ένα ελαιόδεντρο το οποίο ονόμασαν «αυτοκρατορικό». Γύρω στο 1350 κτίσθηκε ο ναός των Αγ. Αρχαγγέλων και επεκτάθηκε το νοσοκομείο της Μονής ενώ η αυτοκράτειρα Γέλενα έκτισε το Κελί του Αγ. Σάββα στις Καρυές και το δώρισε στο Χιλανδάρι.
Ήδη από τότε, το Άγιο Όρος και η Μονή Χιλανδαρίου, απέκτησαν μεγάλη φήμη και αξία στην Σερβία. Το 1354 ο Σάββας, προ-ηγούμενος της Μονής, εκλέχθηκε Πατριάρχης Σερβίας. Μετά τον θάνατο του αυτοκράτορα Στέφανου Ούρος Δ΄ Δουσάν το 1355 η μονή συνέχισε να ανθίζει.Την Μονή συνέχισε να βοηθάνε οι Σέρβοι Άρχοντες. Ο πρίγκηπας Λάζαρ Χρεμπελιάνοβιτς γίνεται κτήτορας του εξωτερικού νάρθηκα στην δυτική πλευρά του ναού των Εισοδίων της Θεοτόκου το 1380. Προς το τέλος του 14ου αιώνα στο Χιλανδάρι άρχισαν να καταφεύγουν τα μέλη των οικογενειών Σέρβων αρχόντων και ευγενών.
15ος – 18ος αιώνας.
Οι Τούρκοι κατέκτησαν οριστικά την χερσόνησο του Άθω το 1430 κα έτσι άρχισαν οι βιαιότητες και η ανομία. Έτσι αρκετοί μοναχοί εγκατέλειψαν την Μονή και έφυγαν για την Σερβία. Η κατάσταση ομαλοποιήθηκε μόνο με την έκδοση φιρμανίου του Σουλτάνου Μωάμεθ Β΄ του Πορθητή το 1457 με το οποίο κατοχυρώθηκε και πάλι η αυτονομία και τα δικαιώματα όλων των μονών του Αγίου Όρους. Μετά και την οριστική κατάκτηση όλης της Σερβίας, η μονή αναζήτησε νέους ισχυρούς προστάτες και βοήθεια από άλλες χώρες. Η Αγγελίνα Μπράνκοβιτς ( σύζυγος Τιτουλάριου της Ουγγαρίας και Σέρβου Δεσπότη) το 1503 παρακάλεσε τον Ρώσο πρίγκηπα Βασίλειο Ιβάνοβιτς να θέσει υπό την προστασία του το μοναστήρι.
Ο προ-ηγούμενος της μονής επισκέφθηκε το 1550 με 3 άλλους μοναχούς την Μόσχα και από τον Ιβάν Δ΄ τον Τρομερό ζήτησε προστασία . Ο τσάρος ζήτησε από τον Σουλτάνο περισσότερα δικαιώματα για την Μονή. Το 1556 ο τσάρος έστειλε μεγάλη οικονομική βοήθεια στην μονή και πολύτιμα δώρα. Και οι επόμενοι τσάροι βοήθησαν την μονή. Ο τσάρος Φιόντορ Α΄ Ιωάννοβιτς, (μετά από αίτημα του προ-ηγουμένου) το 1591 εξέδωσε χρυσόβουλο με το οποίο καθόρισε την σταθερή οικονομική βοήθεια και υποστήριξη της ρωσικής Μονής Αγίου Παντελεήμονος στο Άγιο Όρος.
Τσάρος Ιβάν Δ΄ο Τρομερός,μέγας δωρητής της Μονής
Το έτος 1558 ο Κυριακός ο Θεσσαλονικεύς έφθασε στην Μονή Χιλανδαρίου και εκάρη μοναχός λαμβάνοντας το μοναχικό όνομα Κύριλλος. Ασκήτευσε επί οκταετία σε μετόχι της Μονής. Σε ηλικία 22 ετών ταξίδεψε μαζί με άλλους δύο χιλανδαρινούς μοναχούς στη Θεσσαλονίκη όπου μαρτύρησε δια πυρός από τους οθωμανούς, στις 6 Ιουλίου 1566 μπροστά στον Ιερό Ναό Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης Ιπποδρομίου Θεσσαλονίκης. Ο μάρτυρας είναι γνωστός ως ο Άγιος Κύριλλος ο οσιομάρτυρας ο Θεσσαλονικεύς]
Τον 17ο αιώνα το Χιλανδάρι βοήθησαν οι Σέρβοι Πατριάρχες ( Αντώνιος , Ιωάννης , Μάξιμος ) και οι μητροπολίτες Ερζεγοβίνης και Βελιγραδίου. Την εποχή ( 1652 – 1678 ) που ηγούμενος ήταν ο Βίκτωρ έγινε ανακαίνιση σε αρκετά κτίρια της Μονής και σε αυτό βοήθησε οικονομικά ένας Σέρβος πλούσιος έμπορος από την Βενετία που έγινε μοναχός με το όνομα Νικάνωρ το 1662. Την εποχή εκείνη το Χιλανδάρι έφθασε στο σημείο να είναι η πρώτη Μονή σε αριθμό μοναχών σε όλο το Άγιο Όρος . Κατά την διάρκεια του Μεγάλου Πολέμου η κατάσταση για τον πληθυσμό στην Σερβία χειροτέρεψε δραματικά και έγινε η Μεγάλη μετανάστευση των Σέρβων το 1690 προς τα βόρεια, σε εδάφη της Αυστροουγγρικής επικράτειας. Έτσι ο αριθμός των Σέρβων ιερέων μειώθηκε σημαντικά στη Σερβία και τα κενά καλύφθηκαν από Έλληνες ιερείς. Το ίδιο άρχισε να συμβαίνει στο Χιλανδάρι όταν τον 17ο αιώνα μειώθηκε δραματικά ο αριθμός των Σέρβων μοναχών και το κενό κατέλαβαν Έλληνες και Βούλγαροι μοναχοί ενώ η παρακμή διαπιστώνεται έντονα τον 18ο αιώνα μετά την καταστροφική πυρκαγιά του 1722. Την εποχή αυτή η μονή ουσιαστικά κατοικούνταν μόνο από Βουλγάρους μοναχούς. Η μονή δοκιμάστηκε και πάλι το 1891 από μια εξίσου ολέθρια πυρκαγιά. Οι μοναχοί της Μονής τον 18ο αιώνα ανέπτυξαν πνευματική σχέση και συνεργασία με την Μητρόπολη του Καρλοβικίου όπως και με πολλές ενοριακές κοινότητες.
19ος αιώνας έως σήμερα
Ο ηγεμόνας Μίλος Ομπρένοβιτς
Στην αρχή του 19ου αιώνα δημιουργείται το νέο Σερβικό κράτος. Αυτό είχε επίδραση στην νέα αύξηση του αριθμού των Σέρβων μοναχών στην Μονή. Η αδερφότητα της Μονής με την βοήθεια του αρχιμανδρίτη Ονόρφιε Πόποβιτς ζήτησε το 1820 από τον ηγεμόνα Μίλο Ομπρένοβιτς να γίνει ανάδοχος και προστάτης της. Το νέο κράτος της Σερβίας έδειξε ενδιαφέρον και βοηθούσε ανάλογα με τις δυνατότητές της. Η αδερφότητα της Μονής εκείνη την περίοδο συχνά βοηθούσε στην Ελληνική Επανάσταση και αυτό είχε ως αποτέλεσμα την αποστολή και εγκατάσταση τουρκικής φρουράς για μερικά χρόνια. Στο δεύτερο μισό του 19ου αιώνα εμφανίζεται διαμάχη Σέρβων και Βουλγάρων μοναχών για την ηγουμενία της Μονής. Μετά ξεσπά νέα μακροχρόνια διαμάχη για την οριοθέτηση της μονής και εκείνη την περίοδο εμφανίστηκαν σοβαρά οικονομικά προβλήματα που λύθηκαν με την βοήθεια της Σερβίας. Το 1860 ο μητροπολίτης Βελιγραδίου Μιχαήλ κατάφερε να κατευνάσει την διαμάχη με τους Βούλγαρους μοναχούς, κυρίως μετά το Συνέδριο του Βερολίνου το 1878. Η διένεξη με τους Βούλγαρους μοναχούς για την ηγουμενία της Μονής λύθηκε τελικά μετά την επίσκεψη του βασιλιά της Σερβίας, Αλεξάνδρου Ομπρένοβιτς στη Μονή Χιλανδαρίου το 1896.Την ίδια περίοδο ο μοναχός τσεχικής καταγωγής Σάββας ο Χιλανδαρινός τιμήθηκε με το μετάλλιο τιμής του Αγίου Σάββα για την μεγάλη του προσφορά στην οργάνωση και τακτοποίηση της βιβλιοθήκης της Μονής. Το σερβικό κράτος εξώφλησε όλα τα χρέη της Μονής και από τότε ξεκίνησαν να έρχονται και πάλι Σέρβοι για να μονάσουν στην Μονή. Στην αρχή του 20ου αιώνα οι Σέρβοι μοναχοί έγιναν πάλι πλειοψηφία . Τότε επισκέπτηκε την Μονή με την συνοδεία του σέρβου πρωθυπουργού Νικόλα Πάσιτς, ο βασιλιάς Πέτρος Α΄ Καραγιώργεβιτς. Η Μονή βρίσκεται στην δικαιοδοσία του Οικουμενικού Πατριαρχείου Κωνσταντινουπόλεως. Ηγούμενοι της μονής από το 1989 έως σήμερα ήταν και είναι : ο Παϊσιος Τανασίγεβιτς (1989—1992), ο Μωυσής Ζάρκοβιτς (1992—2010) και ο Μεθόδιος Μάρκοβιτς (από το 2010).
Η πυρκαγιά και η αποκατάσταση
Η Μονή το 2006, μετά την μεγάλη πυρκαϊά και κατά την διάρκεια της αποκατάστασης.
Στις 3 προς 4 Μαρτίου 2004 στη Μονή, κατά τη διάρκεια της νύκτας ξέσπασε πυρκαγιά που γρήγορα έλαβε καταστροφικές διαστάσεις.Σύμφωνα με την επίσημη εκδοχή η φωτιά προκλήθηκε από βουλωμένη καμινάδα. Η φωτιά έκαψε πάνω από το μισό των κτιρίων της Μονής, 5761 τ.μ. από τα συνολικά 10.500 τ.μ. m2. Κάηκαν ολοσχερώς δύο κονάκια, ο ξενώνας το ηγουμενείο και τέσσερα παρεκκλήσια Η πυρκαγιά από τη μια πλευρά έφτασε μέχρι την τραπεζαρία της Μονής από την δε άλλη πλευρά έως τον πύργο του Αγ. Σάββα. Οι μοναχοί μαζί με τους εργάτες της Μονής και πέντε ομάδες της Πυροσβεστικής που ήρθαν από τις Καρυές και τον Πολύγυρο κατάφεραν να σβήσουν την φωτιά. Η αποκατάσταση των υλικών καταστροφών άρχισε αμέσως, σχεδιάστηκε αρχικά να ολοκληρωθεί μέχρι το τέλος του 2011.Στην πορεία των εργασίων διαπιστώθηκε πως μαζί με τα κτίρια που έπρεπε εκ νέου να κτισθούν έπρεπε να ανακαινισθούν και τα υπόλοιπα εναπομείναντα κτίρια που υπέστησαν ελαφρότερες ζημιές. Η αδερφότητα της Μονής Χιλανδαρίου με την σημαντική οικονομική, υλικοτεχνική και επιστημονική βοήθεια που έλαβε κυρίως από το κράτος της Σερβίας και της Σερβικής Ορθόδοξης Εκκλησίας όπως επίσης και από τις χρηματικές προσφορές απλών πολιτών από την Ελλάδα, την Ρωσία, το Σερβικό κρατίδιο της Βοσνίας και της Σερβικής διασποράς κατάφερε τελικά να αποκαταστήσει μέχρι το 2019 περισσότερο από το 80% του μοναστηριακού συγκροτήματος.
Καθολικό, Παρεκκλήσια
Το Καθολικό της μονής Χιλανδαρίου, που κτίσθηκε γύρω στο 1293, είναι αφιερωμένο στα Εισόδια της Θεοτόκου αποτελεί ένα από τους κομψότερους ναούς του Αγίου Όρους. Από το αρχικό, διατηρείται το θαυμάσιο δάπεδο από λευκό μάρμαρο μ' ένα μεγάλο σταυρό στη μέση, περιβαλλόμενο από ψηφιδωτές ταινίες διαφόρων πετρωμάτων. Η τοιχογράφησή του συνδέεται με τη Μακεδονική σχολή και είναι των ζωγράφων Ευτυχίου και Μιχαήλ. Θα πρέπει να έγινε γύρω στα 1313. Αξιόλογο είναι επίσης το ξυλόγλυπτο τέμπλο του 1774. Εδώ ακόμα βρίσκεται ο αρχικός τάφος του Αγίου Συμεών και πάνω από αυτόν βρίσκεται η επάργυρη σαρκοφάγος από το 1973. Η παλαιά ξύλινη σαρκοφάγος βρίσκεται στο σκευοφυλάκειο της μονής. Στην ανατολική γωνία του περιβόλου της μονής Χιλανδαρίου και μπροστά από τον πύργο του Αγίου Σάββα , βρίσκεται το παρεκκλήσι των Αρχαγγέλλων. Στις πτέρυγες της μονής υπάρχουν άλλα ένδεκα παρεκκλήσια. Τα εννέα από αυτά είναι αγιογραφημένα, με τοιχογραφίες του 13ου μέχρι και του 18ου αιώνα . Από τα μη τοιχογραφημένα, των Αγίων Τεσσαράκοντα, έχει αξιόλογες φορητές εικόνες και ένα βημόθυρο του 1623. Το παρεκκλήσι του Αγίου Συμεών εγκαινιάστηκε πρόσφατα στο ομώνυμο κελί του. Βρίσκεται δίπλα στο καμπαναριό και πάνω από το ιστορικό πηγάδι της μονής. Έξω από τον περίβολο της μονής βρίσκονται δύο παρεκκλήσια. Εκείνο του κοιμητηρίου της μονής και στον κήπο το παρεκκλήσι του Αγίου Τρύφωνα. Ο κοιμητηριακός ναός είναι του Ευαγγελισμού της Θεοτόκου.
Εξαρτήματα
Η μονή Χιλανδαρίου έχει εξαρτήματά της είκοσι έξι κελιά, από τα οποία δύο κοντά στο μοναστήρι και τα υπόλοιπα στις Καρυές. Από τα κελιά αυτά είναι κατοικήσιμα τα ένδεκα.Κοντά στη μονή βρίσκεται το κελί της Αγίας Τριάδος. Ιδιαίτερα αξιόλογο είναι επίσης το κελί της Μολυβοκκλησιάς, μισή ώρα βορειοδυτικά των Καρυών, με σπουδαίες τοιχογραφίες Κρητικής σχολής και πολύ αξιόλογο ξυλόγλυπτο τέμπλο του 17ου αιώνα στον ναό του Κοιμήσεως της Θεοτόκου. Εξάρτημά της είναι και το ιστορικό Κάθισμα του Αγίου Βασιλείου πρώην μονύδριο, σε απόσταση 2,5 χιλιομέτρων από την μονή. Βρίσκεται στον αρσανά της μονής προς την πλευρά του Θρακικού πελάγους. Από τα μετόχια της μονής σήμερα σώζωνται τρία: της Κομίτσας, της Ζωοδόχου Πηγής κοντά στην Ιερισσό, και του Αγίου Νικολάου στη Σωζόπολη της Χαλκιδικής. Στις Καρυές η μονή Χιλανδαρίου έχει το ιστορικότερο ίσως Ησυχαστήριο του Αγίου Όρους. Καλείται Τυπικαριό, όπου ο άγιος Σάββας, σύμφωνα με την παράδοση, έφερε από την Λαύρα του Αγίου Σάββα στην Παλαιστίνη τη σωζόμενη ακόμα και σήμερα εικόνα της Θεοτόκου της Γαλακτοτροφούσας όπως και την πατερίτσα του Αγίου Σάββα του Ηγιασμένου. Λειτουργεί με το δικό του τυπικό από το 1199, που προσδιορίζει και τις προϋποθέσεις μοναχικής διαβίωσης αλλά και τις σχέσεις με την κυρίαρχη μονή.
Τοποθεσία
Η Μονή Χιλανδαρίου είναι χτισμένη σε απόσταση, περίπου, πέντε χιλιομέτρων από τον αρσανά της, το λιμανάκι της, σε μία καταπράσινη κοιλάδα στα βορειοανατολικά του Άθω. Προστατεύεται από τις στρογγυλεμένες κορυφές των λόφων που ανεβαίνουν μαλακά από τη θαλασσοδαρμένη ανατολική ακτή της χερσονήσου προς τη Δύση, προς την οροσειρά της χερσονήσου. Απέχει 2,30 ώρες από τη Μονή Ζωγράφου και 1,30 από τη Μονή Εσφιγμένου.
Μοναστική δύναμη
Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών και εξαρτηματικών, κυμαίνεται σήμερα στα 70 άτομα.
Άξια ενδιαφέροντος
Η εικόνα της Παναγίας Τριχερούσας
Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες τις τοιχογραφίες της μακεδονικής σχολής που βρίσκονται στο καθολικό, στη τράπεζα και στο παρεκκλήσιο του Αγίου Γεωργίου,την ασημένια λάρνακα του αγίου Συμεών με το κλήμα (οι καρποί του οποίου φέρονται να έχουν λύσει, σύμφωνα με τη παράδοση, τη στειρότητα πολλών γυναικών). Δύο σταυροί με Τίμιο Ξύλο, κομμάτια από το ακάνθινο στεφάνι και το καλάμι του Ιησού, ίχνη αίματος του Ιησού,το Άγιο Μανδήλιο του Ιησού, μέρος από το σάβανο του Ιησού, Άγιο μύρο του Ιησού, μικρές πέτρες του Γολγοθά, το λιβάνι και η σμύρνα που πρόσφεραν οι Μάγοι στον Ιησού, ιερά λείψανα των Αγίων: Γεωργίου, Ιουστίνης, Παρασκευής, Ονούφριου, Ιωάννη Προδρόμου, Βαρβάρας, Συμεών στυλίτη, Γρηγορίου Θεολόγου, Παντελεήμονος, Ευστρατίου, Μαρίνας, Ευτύχιου, Νικηφόρου, Προφήτη Ησαϊα. Υπάρχουν 8 θαυματουργές εικόνες της Παναγίας οι πιο γνωστές εκ των οποίων η θαυματουργή εικόνα της Παναγίας της Τριχερούσας, της Παναγίας της Αβραμιώτισσας, η ψηφιδωτή εικόνα της Παναγίας της Οδηγήτριας. Επίσης, διακρίνονται κάποια κεντητά άμφια και υφάσματα,το δίπτυχο με τις 24 μικρογραφίες, και πολυθρόνες κοσμημένες με φίλντισι. Στη βιβλιοθήκη του μοναστηριού περιέχονται 181 ελληνικοί και 809 σλαβικοί κώδικες, τουλάχιστον 20.000 έντυπα βιβλία εκ των οποίων 3.000 είναι ελληνικά, καθώς επίσης και 400 έγγραφα διαφόρων γλωσσών. Επίσης την ιστορική βιβλιοθήκη της Μονής, το ιερό σκευοφυλάκιο όπως και το πλούσιο εικονοφυλάκιο. https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%AE_%CE%A7%CE%B9%CE%BB%CE%B1%CE%BD%CE%B4%CE%B1%CF%81%CE%AF%CE%BF%CF%85
 |
| Σειρά ΕΛΤΑ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ Μ Χιλανδαρίου βάσει ξυλογραφίας Γ.Μόσχου |
 |
| Για μεγεθυνση ροδακι να ανοιξει με φακό |
 |
| Μονή Ιβήρων φ. βικιπαίδιεα |
Είναι ελληνική, κοινοβιακή και εορτάζει στην Κοίμηση της Θεοτόκου.
Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Ναθαναήλ Ιβηρίτης.
Θέση
Η μονή Ιβήρων βρίσκεται στην βορειοανατολική πλευρά της αθωνικής χερσονήσου επάνω σε μικρό όρμο. Ιδρύθηκε τον 8ο αιώνα ως μονή του Κλήμεντος. Το 980 ο εξ Ιβηρίας (σημερινής Γεωργίας), επιφανέστατος στη βασιλική αυλή της Ιβηρίας, μοναχός Ιωάννης Τουρνίκιος με ομάδα ΙΒήρων (Γεωργιανών) μοναχών, προερχόμενη από τη Μεγίστη Λαύρα την επέκτειναν και τη διαμόρφωσαν σε λαύρα.
Ιστορία
Ἡ ἵδρυση τῆς μονῆς Ἰβήρων σχετίζεται μὲ τὴν παρουσία στὸ Ἅγιον Ὄρος μελῶν τῆς μεγάλης ἰβηρικῆς ἀριστοκρατικῆς οἰκογένειας των Τορνικίων.
Ἡ μονὴ ἱδρύθηκε τὸ 979/980, ἀμέσως μετὰ τὴν ἐπιστροφὴ τοῦ Τορνικίου (μοναχοῦ Ἰωάννη), ὁ ὁποῖος ἔλαβε τὸν τίτλο τοῦ συγκέλλου. Ἡ γεωργιανὴ ἀδελφότητα, ἐγκαταλείποντας τὰ κελλιὰ ποὺ τοὺς εἶχε παραχωρήσει ὁ ἅγιος Ἀθανάσιος κοντὰ στὴ Λαύρα, ἐγκαταστάθηκε στὴ μονή «τὴν λεγομένην τοῦ Κλήμεντος» ποὺ ἦταν ἀφιερωμένη στὸν Τίμιο Πρόδρομο. Μετά το 1010 έλαβε τη σημερινή της ονομασία προς τιμήν των κτητόρων της.
Κατά το 10ο και 11ο αιώνα προσαρτήθηκαν σε αυτή πολλά μονύδρια, όπως του Κολοβού, του Προφήτου Ηλία, του Σισίκου και άλλα. Καταστράφηκε πολλές φορές από πειρατές και κυρίως από Φράγκους το 1259. Κατά τις αρχές του 15ου αιώνα η μονή Ιβήρων βρέθηκε σε πλήρες οικονομικό αδιέξοδο. Ανέκαμψε όμως πολύ γρήγορα και στο τέλος του ίδιου αιώνα βρέθηκε με πολύ περισσότερους Έλληνες μοναχούς, έτσι ώστε κατέστη και αυτή Ελληνική. Στην συνέχεια, μετά από ενισχύσεις Γεωργιανών και Ρουμάνων ηγεμόνων, αλλά και Οικουμενικών Πατριαρχών, πέρασε σε νέα περίοδο ακμής και κατά τον 18ο αιώνα ήταν ήδη πλουσιώτατη. Το 1865 αποτεφρώθηκε σχεδόν ολόκληρη η Μονή· διασώθηκαν μόνο το Καθολικό και η Βιβλιοθήκη. Γρήγορα όμως ανακαινίσθηκε.
Η μονή Ιβήρων προσέφερε πολλά στον εθνικοαπελευθερωτικό αγώνα του 1821. Η συμμετοχὴ της Μονής στην Επανάσταση κατά των Οθωμανών το 1821 συνδέεται με τη δραστήρια μορφή του Ιβηρίτη Νικηφόρου χαρτοφύλακος, που συνδέθηκε με τους κύκλους της Φιλικής Εταιρείας, ιδιαίτερα με τον Εμμανουὴλ Παπά, και διορίσθηκε, κατὰ τη διάρκεια των πολεμικών γεγονότων, «διοικητὴς και κριτής του Ἁγίου Ὄρους».
Από αυτό το μοναστήρι προέρχεται η Ιβηρική εικόνα της Θεοτόκου, σεβαστή στη Ρωσία. Στα μέσα του 16ου αιώνα έγινε η μεταφορά της Ιβηρικής Εικόνας της Θεοτόκου από τη Μονή των Ιβήρων στη Μόσχα
Η Μονή
Σαν μοναστηριακό συγκρότημα είναι μεγάλο και επιβλητικό. Η είσοδος της μονής Ιβήρων με το διαβατικό, είναι στη βόρεια πλευρά. Στο ανατολικό τμήμα της αυλής είναι το Καθολικό. Απέναντί του το μεγάλο κωδωνοστάσιο και στη συνέχεια η τράπεζα από τη μία πλευρά και το κτίριο της βιβλιοθήκης από την άλλη. Τα κτίρια της αυλής περιβάλλονται από τις πτέρυγες που σχηματίζουν τετράπλευρο, όπου υπάρχουν κατά ζώνες τα κελιά των μοναχών, οι χώροι διοικήσεως της μονής, ο πύργος, το αρχονταρίκι, το νέο σκευοφυλάκιο-εικονοφυλάκιο που είναι και βιβλιοθήκη-συνοδικό και άλλοι βοηθητικοί χώροι.
Η μονή Ιβήρων έχει 60 μοναχούς (στο κοινόβιο 33 και στα εξαρτήματά της 27). Μετατράπηκε σε κοινοβιακή με σιγίλλιο του Οικουμενικού Πατριάρχη Δημητρίου του Α΄. 
Μονή Ιβήρων
Η μονή Ιβήρων έχει 16 παρεκκλήσια. Στο Καθολικό βρίσκονται δύο παρεκκλήσια με τοιχογραφίες, του Αγίου Νικολάου και των Αγίων Αρχαγγέλων. Εκεί φυλάσσονται τα λείψανα 165 αγίων και τμήματα από τα όργανα που χρησιμοποιήθηκαν κατά την σταύρωση του Χριστού. Δίπλα στην παλαιά είσοδο της μονής βρίσκεται το παρεκκλήσιο της Παναγίας της Πορταΐτισσας με τη θαυματουργή εικόνα της Παναγίας. Οι τοιχογραφίες του νάρθηκά του είναι του 1774 και απεικονίζουν σοφούς και βασιλείς της αρχαιότητας. Επίσης στην αυλή είναι είναι το παρεκκλήσιο του Τιμίου Προδρόμου, κτισμένο πάνω στο παλαιό καθολικό της Μονής του Κλήμεντος. Η σημερινή μορφή του χρονολογείται το 1710. Το Κοιμητήριο της μονής Ιβήρων βρίσκεται βόρεια της μονής και ο ναός τιμάται στη μνήμη του Αγίου Αθανασίου πατριάρχη της Αλεξανδρείας
Σκευοφυλάκιο Μονής
Το Σκευοφυλάκιο της μονής Ιβήρων στεγάζεται μαζί με τη βιβλιοθήκη στο αυτοτελές κτίριο, που βρίσκεται απέναντι από το Καθολικό. Θεωρείται από τα αξιολογότερα του Αγίου Ορους. Φυλάγονται ανεκτίμητοι θησαυροί, χρυσοκέντητα άμφια, εκκλησιαστικά σκεύη, σταυροί, δισκοπότηρα, εγκόλπια, μίτρες, η αρχιερατική στολή του Πατριάρχη Διονυσίου του Δ΄, ο μανδύας του Πατριάρχη Γρηγορίου του Ε΄, αυτοκρατορικός σάκος του 15ου αιώνα και άλλα ιερά αντικείμενα και κειμήλια. Επίσης φυλάσσονται αυτοκρατορικά και πατριαρχικά έγγραφα, μεταξύ των οποίων τα χρυσόβουλα των αυτοκρατόρων Μιχαήλ Η΄ Παλαιολόγου και Ιωάννου ΣΤ΄ Καντακουζηνού.
Βιβλιοθήκη Μονής
Η βιβλιοθήκη της μονής Ιβήρων είναι καλά οργανωμένη και πλούσια σε περιεχόμενο. Περιέχει περισσότερα από 20.000 έντυπα, από τα οποία 33 είναι αρχέτυπα και 11.000 παλαίτυπα βιβλία. Επίσης περιλαμβάνει περισσότερους από 2.300 χειρόγραφους κώδικες καθώς και 14 λειτουργικά ειλητάρια. Από τους κώδικες 223, στην ελληνική και γεωργιανή γλώσσα, είναι περγαμηνοί. Οι υπόλοιποι είναι βομβύκινοι και χάρτινοι. Υπάρχουν 68 ελληνικά χειρόγραφα και ένα σλαβικό που είναι εικονογραφημένα. Στο νέο διώροφο κτίσμα της νότιας πλευράς της μονής Ιβήρων διαμορφώθηκε ειδικός χώρος για τη βιβλιοθήκη.
Υπαγωγές
Η μονή Ιβήρων έχει εξαρτήματά της τη Σκήτη Τιμίου Προδρόμου Ιβήρων, επονομαζόμενη και Ιβηρήτικη, δέκα Καθίσματα και είκοσι έξι Κελλιά. Δέκα κελλιά είναι στον οικισμό των Καρυών, δέκα τρία βρίσκονται προς την κατεύθυνση των Καρυών και τα υπόλοιπα τρία προς την Μονή Φιλοθέου. Το Κελλί του Αγίου Δημητρίου στις Καρυές χρησιμοποιείται ως αντιπροσωπείο. Το σύνολο των κελλιωτών μοναχών της μονής είναι είκοσι επτά και οι περισσότεροι ασχολούνται κυρίως με γεωργικές καλλιέργειες.
Η μονή απέχει περίπου 1:15 ώρα από τις Καρυές, 1 ώρα από τη Μονή Σταυρονικήτα μέσα από ένα υπέροχο μονοπάτι, όταν αυτό είναι ανοιχτό από τις καιρικές συνθήκες, 1 ώρα από τη Μονή Φιλοθέου (τα πρώτα 30 λεπτά σε δασικό δρόμο και τα υπόλοιπα 30 σε όμορφο μονοπάτι) και 1:30 ώρα από τη Μονή Καρακάλλου σε δασικό δρόμο.
Αρχιμανδρίτες
Ιωάννης ο Ίβηρ (983—1002)
Ευφήμιος ο Άθωνίτης (1002—1028)
Γεώργιος ο Άθωνίτης (γύρω στο 1028—μέχρι το 1065)
Παχώμιος (δεκαετία του 1640), αρχιμανδρίτης
Βασίλειος Γονδικάκης, αρχιμανδρίτης (1990—2005)
Ναθαναήλ, αρχιμανδρίτης (2005 - σήμερα)
https://el.wikipedia.org/wiki/%CE%9C%CE%BF%CE%BD%CE%AE_%CE%99%CE%B2%CE%AE%CF%81%CF%89%CE%BD
 |
| Σειρά ΕΛΤΑ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ Μ.Ιβήρων βάσει ξυλογραφίας Γ.Μόσχου |
 |
| Για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό |
 |
| Μονή Ξηροποτάμου φ.βικιπαίδεια |
Το καθολικό της
είναι αφιερωμένο στους Τεσσαράκοντα Μάρτυρες. Μεταξύ των κειμηλίων που φυλάσσονται στο Καθολικό συμπεριλαμβάνεται το μεγαλύτερο τεμάχιο Τιμίου Ξύλου που υπάρχει στον κόσμο (Έχει μήκος 31 εκατοστά, πλάτος 16 και πάχος 25 εκατοστά. Κατά μία παράδοση είναι δώρο του αυτοκράτορα Ρωμανού A', ενώ κατά μία άλλη αποτελεί αφιέρωμα της Αυτοκράτειρας Πουλχερίας), άλλα μικρότερα τεμάχια του ίδιου ξύλου, λειψανοθήκη με οστά των Αγίων Σαράντα και άλλες με λείψανα αγίων. Η μονή διαθέτει πολλά και αξιόλογα κειμήλια. Φυλάσσεται επίσης μέρος από τα δώρα των Mάγων που προσκύνησαν τη γέννηση του Χριστού, τμήμα από τον Ακάνθινο Στέφανο, το Σπόγγο και τη Χλαμύδα. Σε λειψανοθήκες, βρίσκονται τα λείψανα εξήντα ενός Αγίων.
Η μονή Ξηροποτάμου έχει συνολικά εντός και εκτός του μοναστηριακού της συγκροτήματος 16 παρεκκλήσια. Μέσα είναι επτά από τα οποία τα 5 είναι αγιογραφημένα. Στο Καθολικό αμφίπλευρα της λιτής υπάρχουν δύο αγιογραφημένα παρεκκλήσια των Αρχαγγέλων και των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης. Από αυτά, που βρίσκονται στις πτέρυγες της μονής, τοιχογραφημένο είναι εκείνο της Υψώσεως του Τιμίου Σταυρού στη νοτιοδυτική γωνία. Τα υπόλοιπα φέρουν μόνον φορητές εικόνες και είναι του Προδρόμου και των Εισοδίων της Θεοτόκου στη δυτική πτέρυγα, και του Αγίου Θεοδοσίου και του Αγίου Γεωργίου στην ανατολική πτέρυγα της μονής. Έξω από τη μονή βρίσκονται τα άλλα εννέα παρεκκλήσια. Το κοιμητήριο της μονής Ξηροποτάμου είναι αφιερωμένο στους Άγιους Πάντες
Μοναστική δύναμη
Στις μέρες μας, στην Ιερά Μονή Ξηροποτάμου εγκαταβιώνουν (μοναστηριακοί και εξαρτηματικοί) περίπου είκοσι πέντε μοναχοί.
Άξια
ενδιαφέροντος
Στην Ιερά Μονή αξίζει να επισκεφθούν οι προσκυνητές το καθολικό με τις τοιχογραφίες του 1783, το μοναδικό σωζόμενο πρόπλασμα του καθολικού και στο ιερό σκευοφυλάκιο το δίσκο της Πουλχερίας.
Μοναχοί
Καισάριος Δαπόντες εκ Σκοπέλου: Το 1757 ταξίδεψε στο Άγιο Όρος και προσεχώρησε στη Μονή Ξηροποτάμου. Τα επόμενα χρόνια περιόδευσε σε περιοχές της Ελλάδας και στις Παραδουνάβιες Ηγεμονίες για να συγκεντρώσει χρήματα για τη Μονή. Επέστρεψε στο Άγιο Όρος το 1765 και έμεινε στις Μονές Ξηροποτάμου και Κουτλουμουσίου μέχρι το 1757, όταν επέστρεψε στην Μονή Ευαγγελίστριας στη Σκόπελο μέχρι το 1784. Εκείνη τη χρονιά επέστρεψε στη Μονή Ξηροποτάμου και λίγους μήνες μετά πέθανε. Χειρόγραφά του φυλάσσονται στη Βιβλιοθήκη της Μονής
 |
| Σειρά ΕΛΤΑ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ Μ Ξηροποτάμου βάσει ξυλογραφίας Γ.Μόσχου |
 |
| Για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό |
 |
| Μονή Ζωγράφου φωτο βικιπαίδεια |
Καθηγούμενος της Ιεράς Μονής είναι ο Αρχιμανδρίτης Αμβρόσιος Ζωγραφίτης.
Τοποθεσία
Μονοπάτι προς Μονή Ζωγράφου
Η Μονή Ζωγράφου είναι βουλγαρική και βρίσκεται στη βόρεια πλευρά και περί το μέσον κατά πλάτος της Αθωνικής χερσονήσου. Βρίσκεται σε μια κοιλάδα και περιβάλλεται από πυκνό δάσος. Συνδέεται με τη Μονή Κωνσταμονίτου με κατάφυτο δασικό μονοπάτι το οποίο έχει καθαριστεί και σημανθεί πρόσφατα. Η πεζοπορία διαρκεί περίπου 1,5 ώρα. Μπορεί επίσης να φτάσει κανείς στη Μονή ξεκινώντας από τον ενδιαφέροντα αρσανά όπου κάνει στάση το πλοίο από την Ουρανούπολη. Στον αρσανά δεσπόζει ένας επιβλητικός πύργος ενώ υπάρχουν και ένας ερειπωμένος μύλος. Η ανάβαση διαρκεί περίπου 1 ώρα.
Ιστορία
Αν και στο πρώτο τυπικό του Αυτοκράτορα Τσιμισκή (972) ένας από τους τότε προεστώτες του Αγίου Όρους υπογράφει ως ΄΄Γεώργιος ο ζωγράφος΄΄(Sic), που μάλλον φέρεται ως δηλωτικό της εκεί ιδιότητάς του, σύμφωνα με την παράδοση, ιδρυτές του θεωρούνται τρεις αδελφοί κατά σάρκα μοναχοί, οι: Μωυσής, Ααρών και Ιωάννης. Τον 13ο αι. κατοικήθηκε από Βουλγάρους μοναχούς. Την ίδια εποχή ενισχύθηκε από τους Βουλγάρους ηγεμόνες Ιωάννη Καλιμάν (1192), Ιβάν Ασέν Β΄ (1218-1241) καθώς και από τον Αυτοκράτορα Μιχαήλ H΄ Παλαιολόγο, οι οποίοι και αναδείχθηκαν μεγάλοι ευεργέτες της Μονής. Στις αρχές του 14ου αι. κάηκε από τους Καταλανούς και ανακαινίστηκε αργότερα από τον αυτοκράτορα Ανδρόνικο τον Παλαιολόγο και τους ηγεμόνες Σερβίας και Μολδοβλαχίας. Το καθολικό του μοναστηριού ξαναχτίστηκε και αγιογραφήθηκε στις αρχές του 19ου αι. Στο μοναστήρι υπάρχουν 14 παρεκκλήσια. Στη βιβλιοθήκη φυλάσσονται χειρόγραφοι κώδικες, 162 στα ελληνικά, 388 στα σλαβικά καθώς και 16.000 τόμοι βιβλίων στις δύο γλώσσες.
Μοναστική δύναμη
Η Μοναστική δύναμη της Μονής, σύνολο μοναχών, εξαρτηματικών και δοκίμων, κυμαίνεται σήμερα στους 45μοναχούς (φθινόπωρο 2020).
Άξια ενδιαφέροντος
Το καθολικό της Μονής Ζωγράφου
Στη Μονή αυτή αξίζει να δουν οι επισκέπτες το καθολικό με την αχειροποίητη εικόνα του Αγίου Γεωργίου, το μνημείο των 26 ζωγράφων μαρτύρων στην αυλή της Μονής καθώς και τη βιβλιοθήκη με τους περγαμηνούς κώδικες 12ου - 13ου αιώνα
Παραπομπές
Kύριλλος Παυλικιάνωφ, «Οι Σλάβοι στην Αθωνική Μονή Ζωγράφου»,σελ. 1
Βιβλιογραφία
Κύριλλος Πλαυκιάνωφ, «Οι Σλάβοι στην Αθωνική μονή του Ζωγράφου», Σύμμεικτα, τομ.12 (1998), σελ.109-140
 |
| Σειρά ΕΛΤΑ ΑΓΙΟ ΟΡΟΣ Μ.Ζωγράφου βάσει ξυλογραφίας Γ.Μόσχου |
 |
| για μεγέθυνση ροδάκι να ανοίξει με φακό |
Σύσταση στρατοπέδων γύρω από την Τριπολιτσά και ήττες των Ελλήνων
Οι Έλληνες επαναστάτες υπέστησαν σημαντική ήττα από τους Τούρκους της Τριπολιτσάς, όταν οι τελευταίοι έλυσαν την πολιορκία του Κάστρου της Καρύταινας, στις 31 Μαρτίου 1821. Παρά την αποτυχία αυτή, και παρά την αντίθετη γνώμη των υπόλοιπων αρχηγών που προτιμούσαν να δώσουν προτεραιότητα στην εκπόρθηση των μεσσηνιακών κάστρων, ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης, επέμεινε στη στρατηγική σημασία της κατάληψης της Τριπολιτσάς, νευραλγικού κέντρου της οθωμανικής παρουσίας στην Πελοπόννησο. Έτσι συνέστησε, στην Πιάνα, το πρώτο στρατόπεδο το οποίο αποσκοπούσε στον αποκλεισμό της πόλης. Παρά τη διάλυση του πρώτου εκείνου στρατοπέδου από τους Τούρκους, καθώς και τη διάλυση του αντίστοιχου στρατοπέδου στη Βλαχοκερασιά, στις 10 Απριλίου, σταδιακά το σχέδιο του Κολοκοτρώνη έγινε αποδεκτό από τους άλλους οπλαρχηγούς. Όμως, οι αρχικές αποτυχίες των Ελλήνων είχαν τέτοια επίδραση στο ηθικό τους που και η απλή εμφάνιση των Τούρκων έσπερνε τον πανικό.
Ένα από τα στρατόπεδα που είχαν συσταθεί γύρω από την Τριπολιτσά ήταν αυτό στο Λεβίδι. Είχε συσταθεί από τον Κωνσταντίνο Πετμεζά και άλλους Καλαβρυτινούς οπλαρχηγούς, καθώς και από τους ντόπιους Π. Αρβάλη και Γεώργιο Μπηλίδα. Αργότερα κατέφθασαν ενισχύσεις υπό τους Σωτήρη Χαραλάμπη, Αναγνώστη Στριφτόμπολα, Νικόλαο Σολιώτη, και Σ. Θεοχαρόπουλο που νωρίτερα συμμετείχαν στην πρώτη πολιορκία της Κορίνθου.
Η μάχη
Τη νύχτα της 13ης προς 14η Απριλίου, οι Τούρκοι, με αναπτερωμένο το ηθικό, μετά τις προηγούμενες νίκες τους, εξόρμησαν κατά του στρατοπέδου στο Λεβίδι, με 3.000 περίπου πεζούς και ιππείς Όταν έγιναν αντιληπτοί από τις ελληνικές φρουρές, οι επαναστάτες ζήτησαν βοήθεια από το γειτονικό στρατόπεδο στο Διάσελο της Αλωνίσταινας. και από τον Ασημάκη Σκαλτσά, στο Κακούρι (σημ. Αρτεμίσιο). Ταυτόχρονα, ο Χαραλάμπης με ισχυρό σώμα ενόπλων, και ο Στριφτόμπολας, κατέλαβαν θέσεις πάνω από το χωριό ώστε να εμποδίσουν την είσοδο των Τούρκων. Ωστόσο, οι περισσότεροι παράτησαν τις θέσεις τους όταν εμφανίστηκε το τουρκικό ιππικό, ενώ μάταια προσπαθούσαν να τους μεταπείσουν οι Χαραλάμπης, Θεοχαρόπουλος, Αρβάλης. Έμειναν 70 πολεμιστές υπό τους Πετμεζαίους, Σολιώτη, Στριφτόμπολα και Καρασπύρο, οι οποίοι οχυρώθηκαν, όπως-όπως, σε σπίτια του χωριού. Οι Τούρκοι επιτέθηκαν με ορμή αλλά και οι Έλληνες αντιστάθηκαν με επιτυχία. Έξω από το σπίτι όπου είχε οχυρωθεί ο Στριφτόμπολας έγινε η αιματηρότερη συμπλοκή, όπου σκοτώθηκαν οι περισσότεροι Τούρκοι, και εκεί έπεσε ηρωικά και ο Στριφτόμπολας.
Τελικά, άρχισαν να φτάνουν στο σημείο της μάχης οι ενισχύσεις από τα άλλα ελληνικά στρατόπεδα, με επικεφαλής τους Δημήτρη Πλαπούτα, Ηλία Τσαλαφατίνο, Νικόλαο Πετμεζά, καθώς και ο Σκαλτσάς. Με τις ενισχύσεις αυτές ενώθηκαν και οι άνδρες των Χαραλάμπη, Θεοχαρόπουλου, Αρβάλη, οι οποίοι βρίσκονταν στα γύρω υψώματα. Οι Τούρκοι βρέθηκαν ανάμεσα σε δύο μέτωπα και αναγκάστηκαν να εγκαταλείψουν τη μάχη, πανικόβλητοι, για να κλειστούν στην Τριπολιτσά. https://olikalihorane.blogspot.com/