Ο Σίσυφος και το βάρος της Ζωής

πηγή : https://gerasimos-politis.blogspot.com/2011/11/blog-post_18.html#.UAlylpE7c7o

Ο Σίσυφος και το βάρος της Ζωής

Η ελληνική μυθολογία αφηγείται την ιστορία του Σίσυφου, βασιλιά της Κορίνθου, ο οποίος καταδικάστηκε από τους θεούς του Άδη σε αιώνια τιμωρία. Χωρίς σταματημό, θα έπρεπε να σπρώχνει έναν πάρα πολύ βαρύ βράχο μέχρι την κορυφή ενός λόφου, και όταν έφτανε εκεί, να τον αφήνει να κυλήσει και πάλι κάτω. Η προσπάθεια του ήταν να φέρει τον βράχο στην κορυφή του λόφου, μόνο και μόνο για να τον δει να κυλλά και πάλι κάτω, ξανά και ξανά, αιώνια. Όπως όλοι οι μύθοι, η ιστορία αυτή περιέχει μια διδασκαλία. Πώς βλέπουμε τον μύθο; Περί τίνος πρόκειται; Όπως ένα κόαν, έχει πολλές όψεις. Ένα ερώτημα που θα ήθελα να θέσω είναι, τι σημαίνει να κάνω κακό; Έχει ενδιαφέρον ότι κάποιος έκρινε ότι ο Σίσυφος έκανε κάτι κακό, και έτσι καταδικάστηκε σε ένα ειδικό μέρος που λέγεται Άδης. Αν όμως αφήσουμε τέτοιου είδους ερωτήματα στην άκρη και δούμε ότι υπάρχει μόνο η παρούσα στιγμή, τότε το σπρώξιμο του βράχου μέχρι την κορυφή του λόφου και στη συνέχεια το κατρακύλισμα του, είναι με κάποιο τρόπο το ίδιο πράγμα. Η συνηθισμένη ερμηνεία μας είναι ότι η υποχρέωση του Σίσυφου είναι δύσκολη και δυσάρεστη. Ωστόσο, αυτό που συμβαίνει δεν είναι παρά απλά το σπρώξιμο του βράχου και έπειτα η θέα του να κυλάει πάλι πίσω, στιγμή τη στιγμή. Όπως ο Σίσυφος, όλοι μας κάνουμε απλά αυτό που κάνουμε στιγμή τη στιγμή. Όμως, σ’ αυτή τη δραστηριότητα προσθέτουμε κρίσεις και ιδέες. Η κόλαση δεν βρίσκεται στο σπρώξιμο του βράχου, αλλά στη σκέψη γι’ αυτό, στη δημιουργία ιδεών ελπίδας και απογοήτευσης, στον προβληματισμό μας αν τελικά θα καταφέρουμε να τον στερεώσουμε στην κορυφή. «Έχω εργαστεί τόσο σκληρά! Ίσως αυτή τη φορά ο βράχος παραμείνει εκεί πάνω.»

Οι προσπάθειες μας έχουν ως αποτέλεσμα να συμβούν κάποια πράγματα, και κάνοντας τα να συμβούν προχωρούμε στην επόμενη στιγμή. Ίσως ο βράχος να παραμείνει στην κορυφή για λίγο, ίσως όχι. Κανένα από τα δύο δεν είναι από μόνο του καλό ή κακό. Το βάρος του βράχου είναι η σκέψη ότι η ζωή μας είναι μια πάλη, ότι θα έπρεπε να είναι διαφορετική απ’ ότι είναι. Όταν κρίνουμε το βάρος μας ως δυσάρεστο, ψάχνουμε τρόπους για να το αποφύγουμε. Ίσως κάποιος μεθάει για να ξεχάσει το σπρώξιμο του βράχου. Κάποιος άλλος χειρίζεται τους ανθρώπους για να τον βοηθήσουν στο σπρώξιμο. Συχνά προσπαθούμε να μεταθέσουμε το βάρος σε κάποιον άλλον ώστε να αποφύγουμε την εργασία.

Ποια θα ήταν η φωτισμένη κατάσταση για τον Βασιλιά Σίσυφο; Εάν έσπρωχνε τον βράχο για μερικές χιλιάδες χρόνια, τι θα συνειδητοποιούσε τελικά; Απλά να σπρώχνει τον βράχο και να εγκαταλείψει την ελπίδα ότι η ζωή του θα γίνει κάτι άλλο απ’ αυτό που είναι. Οι περισσότεροι από εμάς φαντάζονται ότι η φωτισμένη κατάσταση είναι κάτι πολύ καλύτερο από το σπρώξιμο ενός βράχου! Έχετε ποτέ ξυπνήσει το πρωί γκρινιάζοντας, «Δεν θέλω καν να σκεφτώ τα πράγματα που έχω να κάνω σήμερα»; Όμως η ζωή είναι έτσι όπως είναι. Και η πρακτική μας δεν έχει να κάνει με μια ευχάριστη ζωή, παρ’ όλο που κάτι τέτοιο αποτελεί μια πολύ ανθρώπινη ελπίδα. Σε όλους μας αρέσουν τα πράγματα που μας κάνουν να αισθανόμαστε ευχάριστα. Μας αρέσουν ιδιαίτερα οι σύντροφοι που μας κάνουν να νοιώθουμε όμορφα. Αν ο σύντροφος μας δεν μας κάνει να νοιώθουμε όμορφα, θεωρούμε ότι τα πράγματα θα πρέπει να αλλάξουν, ότι αυτός ή αυτή θα πρέπει να αλλαχτεί! Επειδή είμαστε άνθρωποι, νομίζουμε ότι το να νοιώθουμε όμορφα αποτελεί τον σκοπό της ζωής. Αν όμως απλά σπρώχνουμε το βράχο μας και ασκούμαστε στην επίγνωση του τι συμβαίνει μέσα μας καθώς σπρώχνουμε, σιγά-σιγά μετασχηματιζόμαστε. Τι σημαίνει ότι μετασχηματιζόμαστε;

Ερ: Σημαίνει περισσότερη αποδοχή, λιγότερη κριτική, περισσότερη χαλάρωση μέσ’ τη ζωή, περισσότερο άνοιγμα απέναντι στη ζωή.

Απ: Άνοιγμα στη ζωή και αποδοχή δεν είναι οι απόλυτα κατάλληλες λέξεις, παρ’ ότι είναι αρκετά δύσκολο να βρούμε τις απόλυτα σωστές.

Ερ: Η Φώτιση έχει σχέση με το να φτάσουμε στο μηδέν, στη «μη-θέση».

Απ: Τι όμως σημαίνει «μη-θέση» για μια ανθρώπινη ύπαρξη; Τι είναι αυτή η «μη-θέση»;

Ερ: Είναι η παρούσα στιγμή.

Απ: Ναι, αλλά πώς την ζούμε; Ας υποθέσουμε ότι σηκώνομαι το πρωί με πονοκέφαλο έχοντας μπροστά μου μια πολύ απαιτητική ημέρα. Όλοι μας έχουμε τέτοιες ημέρες. Τι σημαίνει «να είμαι ένα μηδενικό» σ’ αυτή την περίπτωση;

Ερ: Σημαίνει απλά να είμαι εδώ με όλα τα συναισθήματα και όλες τις σκέψεις μου, απλά να είμαι εδώ χωρίς να προσθέτω τίποτα σ’ αυτό που πραγματικά υπάρχει.

Απ: Ναι, και αν ακόμη προσθέτουμε κάτι, αυτό είναι μέρος του όλου πακέτου, μέρος της ζωής όπως παρουσιάζεται την παρούσα στιγμή. Μέρος του πακέτου είναι το, «Δεν θέλω να το κάνω σήμερα». Όταν αναγνωρίζω ότι αυτή η σκέψη είναι παρούσα, τότε απλά σπρώχνω τον βράχο μου. Περνάω τη δύσκολη ημέρα και πηγαίνω για ύπνο, και τι έχω να κάνω την επόμενη ημέρα; Κατά κάποιο τρόπο ο βράχος κύλησε κάτω όσο κοιμόμουνα, κι έτσι βρίσκομαι στο ίδιο σημείο: σπρώξιμο, σπρώξιμο, σπρώξιμο. «Το μισώ αυτό … ναι, ξέρω ότι το μισώ. Μακάρι να υπήρχε κάποιος τρόπος να το αποφύγω, αλλά δεν υπάρχει, ή τουλάχιστον δεν βλέπω κάποιο τρόπο διαφυγής αυτή τη στιγμή.» Είναι τέλειο έτσι όπως είναι.

Όταν ζούμε αληθινά κάθε στιγμή, τι συμβαίνει με το βάρος της ζωής; Τι συμβαίνει με τον βράχο μας; Αν είμαστε ολοκληρωτικά αυτό που είμαστε, κάθε στιγμή, αρχίζουμε να βιώνουμε τη ζωή ως χαρά. Εκείνο που στέκεται ανάμεσα σε εμάς και σε μια ζωή γεμάτη χαρά είναι οι σκέψεις μας, οι ιδέες μας, οι προσδοκίες μας, οι ελπίδες και οι φόβοι μας. Δεν είναι απαραίτητο να θέλουμε με όλη μας την καρδιά να σπρώξουμε τον βράχο. Μπορεί να μην το θέλουμε, και ωστόσο αναγνωρίζουμε αυτή την απροθυμία και απλά την νοιώθουμε. Η απροθυμία είναι μια χαρά. Ένα σημαντικό μέρος κάθε σοβαρής πρακτικής είναι το «Δεν θέλω να το κάνω». Και δεν το κάνουμε. Όταν όμως η απροθυμία μας ξεπέφτει σε προσπάθειες διαφυγής, πρόκειται για άλλο θέμα. «Λοιπόν, ας φάω ακόμη ένα κομμάτι κέικ σοκολάτα. Νομίζω ότι έχει μείνει ένα». «Ας τηλεφωνήσω στους φίλους μου να κουβεντιάσουμε για το πόσο χάλια είναι τα πράγματα». «Ας κρυφτώ σε μια γωνιά ώστε να μπορέσω να σκεφτώ πόσο άσχημη είναι η ζωή μου και να νοιώσω αυτολύπηση». Ποιοι είναι άλλοι τρόποι διαφυγής;

Όταν ονοματίζουμε τις σκέψεις μας, αποκτούμε επίγνωση για το πώς διαφεύγουμε. Αρχίζουμε να βλέπουμε τους χίλιους και έναν τρόπους με τους οποίους προσπαθούμε να αποφύγουμε να ζήσουμε την παρούσα στιγμή, να σπρώξουμε τον βράχο μας. Από τη στιγμή που σηκωνόμαστε το πρωί μέχρι την ώρα που πηγαίνουμε για ύπνο το βράδυ, κάτι κάνουμε: όλη την ημέρα σπρώχνουμε τον βράχο μας. Αιτία της δυστυχίας μας είναι η αποδοκιμασία αυτού που κάνουμε. Μπορεί να θεωρούμε τον εαυτό μας θύμα: «Είναι ο τρόπος που με μεταχειρίζονται». «Εργάζομαι με κάποιον που δεν είναι δίκαιος μαζί μου». «Δεν μπορώ να υπερασπιστώ τον εαυτό μου».

Η πρακτική μας συνίσταται στο να βλέπουμε ότι απλά σπρώχνουμε, στο να αντιλαμβανόμαστε αυτό το βασικό γεγονός. Δεν υπάρχει κανείς που να το κάνει αυτό συνεχώς, ούτε εγώ. Όμως, παρατηρώ ότι οι άνθρωποι που έχουν ασκηθεί για κάποιο διάστημα αρχίζουν να έχουν μια αίσθηση χιούμορ για το βάρος τους. Στο κάτω-κάτω, η σκέψη ότι η ζωή είναι ένα βάρος δεν είναι παρά μια σκέψη. Κάνουμε απλά αυτό που κάνουμε, στιγμή τη στιγμή. Το μέτρο της γόνιμης πρακτικής είναι ότι νοιώθουμε τη ζωή λιγότερο ως βάρος και περισσότερο ως χαρά. Αυτό δεν σημαίνει ότι δεν υπάρχει λύπη, αλλά ότι η βίωση της λύπης είναι ακριβώς η χαρά. Αν δεν διαπιστώνουμε με τον καιρό να συμβαίνει μια τέτοια αλλαγή, τότε δεν έχουμε κατανοήσει τι ακριβώς είναι η πρακτική. Η αλλαγή αυτή αποτελεί ένα πολύ αξιόπιστο βαρόμετρο.

Τα βάρη κάνουν πάντοτε την εμφάνιση τους στη ζωή μας. Για παράδειγμα, αν υποθέσουμε ότι πρέπει να περάσω λίγο χρόνο με κάποιον που δεν συμπαθώ, αυτό γίνεται αισθητό σαν βάρος. Ή αν έχω μπροστά μου μια δύσκολη εβδομάδα και αυτό με αποθαρρύνει. Ή αν η τάξη στην οποία διδάσκω αυτό το εξάμηνο περιέχει πολλούς αδιάβαστους μαθητές. Το μεγάλωμα των παιδιών μπορεί να γίνεται αισθητό σαν βάρος. Η αρρώστια, τα ατυχήματα, οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουμε μπορούν να γίνουν αισθητές σαν βάρη. Δεν μπορούμε να ζούμε ως ανθρώπινες υπάρξεις χωρίς να αντιμετωπίζουμε δυσκολίες, τις οποίες αποφασίζουμε να αποκαλούμε «βάρη». Τότε η ζωή γίνεται πάρα πολύ βαριά.

Ερ: Μου ήρθε στο μυαλό μια έννοια της ψυχολογίας σχετικά με «το προσφιλές βάρος».

Απ: Ναι, παρ’ ότι «το προσφιλές βάρος» δεν μπορεί να παραμείνει μόνο στο κεφάλι μας. Πρέπει να μετασχηματιστεί σ’ αυτό που είμαστε. Υπάρχουν πολλές ωραίες έννοιες και ιδέες, αν όμως δεν γίνουν αυτό που είμαστε, μπορεί να καταστούν τα πιο ανυπόφορα βάρη. Το να καταλαβαίνουμε κάτι διανοητικά δεν φτάνει. Μερικές φορές είναι χειρότερα απ’ το να μην καταλαβαίνουμε καθόλου.

Ερ: Έχω πρόβλημα με την σκέψη ότι σπρώχνουμε πάντοτε τον βράχο μας προς την κορυφή του λόφου. Ίσως γιατί αυτόν τον καιρό όλα μοιάζουν να πάνε όπως τα θέλω.

Απ: Αυτό μπορεί να συμβεί. Μερικές φορές τα πράγματα πηγαίνουν όπως τα θέλουμε. Μπορεί να βρισκόμαστε μέσα σε μια υπέροχη νέα σχέση. Ένα καινούργιο επάγγελμα είναι πάντοτε συναρπαστικό. Όμως, υπάρχει διαφορά ανάμεσα στο να πάνε τα πράγματα όπως τα θέλουμε και στην αληθινή χαρά. Ας υποθέσουμε ότι βρισκόμαστε μέσα σε μια απ’ αυτές τις ωραίες περιόδους, όπως όταν έχουμε μια καλή σχέση ή μια καλή δουλειά, και είναι όλα υπέροχα. Ποια είναι η διαφορά ανάμεσα σ’ αυτό το ωραίο συναίσθημα, το οποίο βασίζεται στις περιστάσεις, και στη χαρά; Πώς μπορούμε να ξέρουμε;

Ερ: Φοβόμαστε ότι θα τελειώσει.

Απ: Και πώς εκδηλώνεται αυτός ο φόβος;

Ερ: Με κάποια ένταση στο σώμα.

Απ: Η ένταση στο σώμα θα είναι πάντοτε παρούσα όσο το ωραίο συναίσθημα δεν είναι παρά συνηθισμένη, εγωκεντρική ευχαρίστηση. Η χαρά δεν έχει ένταση μέσα της, γιατί η χαρά αποδέχεται τα πάντα ως έχουν. Μερικές φορές στο σπρώξιμο του βράχου μας μπορεί να διανύουμε μια ευχάριστη περίοδο. Πώς αποδέχεται η χαρά αυτό το ευχάριστο συναίσθημα;

Ερ: Απλά ως έχει.

Απ: Ναι. Όταν βρισκόμαστε σε μια ευχάριστη περίοδο της ζωής μας θα πρέπει να την απολαύσουμε με κάθε τρόπο, αλλά και χωρίς να προσκολλούμαστε σ’ αυτή. Συνήθως τείνουμε να ανησυχούμε ότι θα τη χάσουμε και προσπαθούμε να την συγκρατήσουμε.

Ερ: Ναι, παρατηρώ ότι όσο την ζω και την απολαμβάνω, είμαι μια χαρά. Όταν όμως σταματώ και σκέφτομαι, «Είναι υπέροχα», αρχίζω να ανησυχώ, «Πόσο πρόκειται να κρατήσει;»

Απ: Κανείς μας δεν θα διάλεγε να γίνει σαν τον Σίσυφο. Ωστόσο, κατά κάποια έννοια, όλοι μας είμαστε σαν κι αυτόν.

Ερ: Έχουμε βράχους μέσα στο κεφάλι μας.

Απ: Ναι. Όταν τρέφουμε τον βράχο μέσα στο κεφάλι μας, ο βράχος της ζωής φαίνεται βαρύς. Στην αντίθετη περίπτωση η ζωή μας είναι απλά οτιδήποτε κάνουμε. Ο τρόπος για να γίνουμε πιο ικανοποιημένοι με το να ζούμε τη ζωή μας όπως έρχεται, με το να σηκώνουμε το βάρος κάθε ημέρα, είναι το να γίνουμε η ίδια η εμπειρία αυτού του σηκώματος, ξανά και ξανά. Αυτή είναι η εμπειρική γνώση, και η διανοητική κατανόηση μπορεί να προκύψει απ’ αυτή.

Ερ: Αν ήξερα ότι ο βράχος επρόκειτο να κυλήσει κάτω κάθε φορά, θα σκεφτόμουνα, «Ας δω πόσο γρήγορα μπορώ να τον ανεβάσω αυτήν την φορά. Ίσως μπορώ να βελτιώσω τον χρόνο». Θα το μετέτρεπα σε παιχνίδι, ή σε κάτι που έχει κάποιο νόημα μέσα στο μυαλό μου.

Απ: Αν όμως αυτό συμβαίνει αιωνίως, ή έστω για τη διάρκεια ολόκληρης της ζωής, τι θα συνέβαινε στο νόημα που δημιουργώ; Ένα τέτοιο δημιούργημα είναι καθαρά νοητικό, και αργά ή γρήγορα θα καταπέσει. Αυτό είναι και το πρόβλημα με την «θετική σκέψη» και τις αυτό-επιβεβαιώσεις: δεν μπορούμε να τις διατηρήσουμε για πάντα. Τέτοιες προσπάθειες δεν μπορούν ποτέ να αποτελέσουν τον δρόμο προς την ελευθερία. Στην πραγματικότητα, είμαστε ήδη ελεύθεροι. Ο Σίσυφος δεν ήταν φυλακισμένος στον Άδη, υφιστάμενος μια αιώνια τιμωρία. Ήταν ήδη ελεύθερος, γιατί έκανε απλά αυτό που έκανε.

Πηγή: open-mind.name

Sisyphus and the burden of Life Greek mythology tells the story of Sisyphus, king of Corinth, who was condemned by the gods of Hades to eternal punishment. Without stopping, he would have to push a very heavy rock to the top of a hill, and when he got there, let it roll back down. His effort was to bring the rock to the top of the hill, only to see it roll down again, again and again, forever. Like all fables, this story contains a teaching. How do we see the myth? What is it; Like a koan, it has many faces. A question I would like to ask is, what does it mean to do harm? It is interesting that someone judged Sisyphus to have done something bad, so he was condemned to a special place called Hades. But if we put such questions aside and see that there is only the present moment, then pushing the rock to the top of the hill and then rolling it down is somehow the same thing. Our usual interpretation is that Sisyphus' duty is difficult and unpleasant. However, what happens is nothing more than the pushing of the rock and then the sight of it rolling back again, moment by moment. Like Sisyphus, we are all just doing what we do moment to moment. But to this activity we add judgments and ideas. Hell is not in pushing the rock, but in thinking about it, in creating ideas of hope and disappointment, in wondering if we will finally succeed in fixing it to the top. “I've worked so hard! Maybe this time the rock will stay up there.” Our efforts result in certain things happening, and by making them happen we move on to the next moment. Maybe the rock will stay on top for a while, maybe not. Neither is inherently good or bad. The weight of the rock is the thought that our life is a struggle, that it should be different than it is. When we judge our weight as unpleasant, we look for ways to avoid it. Maybe someone gets drunk to forget about pushing the rock. Someone else manipulates people to help push him. We often try to shift the burden to someone else to avoid the work. What would the enlightened state be for King Sisyphus? If he pushed the rock for a few thousand years, what would he eventually realize? Just push the rock and give up hope that his life will become something other than what it is. Most of us imagine that the enlightened state is something much better than pushing a rock! Have you ever woken up in the morning grumbling, "I don't even want to think about the things I have to do today"? But life is what it is. And our practice has nothing to do with a pleasant life, even though such a thing is a very human hope. We all like things that make us feel good. We especially like partners who make us feel good. If our partner doesn't make us feel good, we think that things have to change, that he or she has to change! Because we are human, we think that feeling good is the purpose of life. But if we simply push our rock and practice awareness of what is happening inside us as we push, we are slowly transformed. What does it mean to be transformed? Q: It means more acceptance, less criticism, more relaxation in life, more openness to life. A: Openness to life and acceptance are not the right words, although it is quite difficult to find the right words. Q: Enlightenment has to do with reaching zero, the "no-place". A: But what does "non-position" mean for a human being? What is this "non-position"? Q: It is the present moment. A: Yes, but how do we live it? Let's say I wake up in the morning with a headache having a very demanding day ahead of me. We all have days like this. What does "being a zero" mean in this case? Q: It means just being here with all my feelings and all my thoughts, just being here without adding anything to what is really there. A: Yes, and if we still add something, that is part of the whole package, part of life as it presents itself in the present moment. Part of the package is, "I don't want to do it today." When I recognize that this thought is present, then I simply push my rock. I get through the rough day and go to bed, and what do I have to do the next day? Somehow the rock rolled down while I slept, so here I am: push, push, push. “I hate this… yes, I know I hate it. I wish there was some way to avoid it, but there isn't, or at least I don't see any at the moment." It's perfect the way it is. When gwe truly love each moment, what happens to the weight of life? What is happening to our rock? If we are completely who we are, in each moment, we begin to experience life as joy. What stands between us and a life full of joy are our thoughts, our ideas, our expectations, our hopes and our fears. It is not necessary that we want with all our hearts to push away the rock. We may not want to, and yet we recognize this reluctance and simply feel it. Reluctance is fine. An important part of any serious practice is "I don't want to do it." And we don't. But when our reluctance turns into attempts to escape, it is another matter. “Well, let me have another piece of chocolate cake. I think there's one left." "Let's call my friends and chat about how bad things are." "Let's hide in a corner so I can think about how bad my life is and feel sorry for myself." What are other ways to escape? When we name our thoughts, we become aware of how we escape. We begin to see the thousand and one ways we try to avoid living in the present moment, to push our rock. From the moment we get up in the morning until the time we go to bed at night, we are doing something: all day long we are pushing our rock. The cause of our unhappiness is the disapproval of what we do. We may think of ourselves as a victim: "It's the way I'm being treated." "I work with someone who is not fair to me." "I can't defend myself." Our practice is to see that we are simply pushing, to realize this basic fact. There is no one who does this all the time, not even me. But I notice that people who have been exercising for a while start to have a sense of humor about their weight. After all, the thought that life is a burden is just a thought. We just do what we do, moment by moment. The measure of fruitful practice is that we feel life less as a burden and more as a joy. This does not mean that there is no sorrow, but that the experience of sorrow is precisely the joy. If we do not find over time that such a change occurs, then we have not understood what exactly the practice is. This change is a very reliable barometer. Burdens always make their appearance in our lives. For example, suppose I have to spend some time with someone I don't like, it feels like a burden. Or if I have a tough week ahead of me and it discourages me. Or if the class I'm teaching this semester contains many illiterate students. Raising children can feel like a burden. Illness, accidents, difficulties we face can feel like burdens. We cannot live as human beings without facing difficulties, which we decide to call "burdens". Then life becomes very heavy. Q: I was reminded of a concept from psychology about "preferred weight". A: Yes, although "the beloved burden" cannot remain only in our heads. It must be transformed into who we are. There are many beautiful concepts and ideas, but if they do not become who we are, they can become the most unbearable burdens. Understanding something intellectually is not enough. Sometimes it's worse than not understanding at all. Q: I have a problem with thinking that we always push our rock to the top of the hill. Maybe because at this time everything seems to go the way I want it to. A: This can happen. Sometimes things go our way. We may be in a wonderful new relationship. A new profession is always exciting. But there is a difference between having things go our way and true joy. Let's say we're in one of those good times, like when we have a good relationship or a good job, and everything is great. What is the difference between this nice feeling, which is based on circumstances, and joy? How can we know? Q: We fear it will end. A: And how does this fear manifest itself? Q: With some tension in the body. Ans: Tension in the body will always be present as long as the good feeling is nothing more than ordinary, self-centered pleasure. Joy has no tension in it, because joy accepts everything as it is. Sometimes in pushing our rock we may go through a pleasant time. How does joy accept this pleasant feeling? Q: Just as it is. A: Yes. When we are in a pleasant period of our life we ​​should enjoy it in every way, but also without getting attached to it. We usually tend to worry about losing it and try to hold it back. Q: Yes, I notice that as long as I live and enjoy it, I I'm fine. But when I stop and think, "They're great," I start to worry, "How long is it going to last?" A: None of us would choose to become like Sisyphus. Yet in some sense we are all like him. Q: We have rocks inside our heads. A: Yes. When we feed the rock inside our head, the rock of life seems heavy. Otherwise our life is simply whatever we do. The way to become more content with living life as it comes, with lifting the weight each day, is to become the very experience of that lifting, over and over again. This is empirical knowledge, and intellectual understanding can be derived from it. Q: If I knew the rock was going to roll down every time, I would think, “Let's see how fast I can get it up this time. Maybe I can improve the timing." I would turn it into a game, or something that has some meaning in my mind. A: But if this happens eternally, or even for a lifetime, what would happen to the meaning I create? Such a creation is purely mental, and sooner or later it will fail. That's the problem with "positive thinking" and self-affirmations: we can't keep them up forever. Such efforts can never be the road to freedom. In fact, we are already free. Sisyphus was not imprisoned in Hades, subject to eternal punishment. He was already free, because he just did what he did.