Ζοζέφ Ζερόμ Λεφρανσουά ντε Λαλάντ

 

Ο Ζοζέφ Ζερόμ Λεφρανσουά ντε Λαλάντ (Joseph Jérôme Lefrançois de Lalande, 11 Ιουλίου 1732 – 4 Απριλίου 1807) ήταν Γάλλος αστρονόμος και συγγραφέας.

Ο Λαλάντ γεννήθηκε στο Μπουργκ-αν-Μπρες (Bourg-en-Bresse) (σήμερα στον νομό Αιν). Οι γονείς του τον έστειλαν στο Παρίσι να σπουδάσει νομική, αλλά καθώς κατέλυσε στο Hôtel Cluny, όπου ο Ντελίλ είχε το αστεροσκοπείο του, προσελκύσθηκε στην Αστρονομία και έγινε ο πιο ένθερμος μαθητής των Ντελίλ και Πιερ Λεμονιέ. Ολοκλήρωσε όμως και τις σπουδές του στη νομική, οπότε θα επέστρεφε στη γενέτειρά του ως δικηγόρος, όταν ο Λεμονιέ πήρε άδεια να τον στείλει στο Βερολίνο για παρατηρήσεις της σεληνιακής παραλλάξεως σε συγχρονισμό με εκείνες του Νικολά Λουί ντε Λακάιγ στο Ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας.

Η επιτυχής επιτέλεση αυτών των παρατηρήσεων προκάλεσε την εκλογή του σε ηλικία 21 ετών στην Ακαδημία του Βερολίνου και στη Γαλλική Ακαδημία Επιστημών. Τότε αφοσιώθηκε στη βελτίωση της πλανητικής θεωρίας, δημοσιεύοντας το 1759 διορθωμένη έκδοση των πινάκων του Χάλεϊ με μια ιστορία των εμφανίσεων του ομώνυμου κομήτη. Το 1762 ο Ντελίλ παραιτήθηκε από την έδρα της Αστρονομίας στο Collège de France για να την αναλάβει ο Λαλάντ. Το σπίτι του Λαλάντ ήταν ένα είδος σεμιναρίου Αστρονομίας και ανάμεσα στους μαθητές του ήταν και οι Ντελάμπρ, Τζιουζέπε Πιάτσι, Πιερ Μεσαίν και ο ίδιος ο ανεψιός του, ο Μισέλ Λαλάντ (Michel Lalande). Κέρδισε μεγάλη φήμη με τις δημοσιεύσεις του για τη διάβαση της Αφροδίτης το 1769.

Ως καλός ομιλητής και συγγραφέας, ο Λαλάντ βοήθησε στην εκλαΐκευση της Αστρονομίας. Οι πλανητικοί του πίνακες, στους οποίους ενσωμάτωνε διορθώσεις για τις βαρυτικές αλληλεπιδράσεις μεταξύ των πλανητών, ήταν οι καλύτεροι που υπήρχαν ως το 1800, ενώ το ετήσιο Βραβείο Λαλάντ που θέσπισε το 1802 για αστρονομικές μελέτες αποτελεί μια απόδειξη του ενθουσιασμού του για την αγαπημένη του ενασχόληση.

Ο κατάλογος αστέρων που συνέταξε το 1801 (ίσως και ο ίδιος ο αστρονόμος) είναι σήμερα γνωστός κυρίως για ένα μέλος του, τον αστέρα Λαλάντ 21185 , από τους κοντινότερους στη Γη.

• Ο κρατήρας Lalande στη Σελήνη πήρε το όνομά του.