Μπάρι Άνσγουορθ (1930 – 2012)
Άγγλος συγγραφέας, από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του ιστορικού μυθιστορήματος. Έγινε γνωστός παγκοσμίως για την αφηγηματική του δεινότητα και την ικανότητά του να διαπραγματεύεται ολόκληρες περιόδους του παρελθόντος μ' έναν ξεχωριστό και ολοζώντανο τρόπο.
Γιος ανθρακωρύχου, ο Μπάρι Φόρστερ Άνσγουορθ (Barry Unsworth) γεννήθηκε στις 10 Αυγούστου 1930 στο Γουϊνγκέιτ της Βόρειας Αγγλίας. Σπούδασε Αγγλική Φιλολογία στο Πανεπιστήμιο του Μάντσεστερ και μετά την αποφοίτησή του το 1951 δούλεψε στο εξωτερικό, διδάσκοντας αγγλικά. Πρώτα στη Γαλλία και στη συνέχεια στην Ελλάδα και την Τουρκία τη δεκαετία του '60. Τότε ήταν που άρχισε να πειραματίζεται με το γράψιμο και το 1966 εξέδωσε το πρώτο του βιβλίο, με τίτλο The Partnership (Ο Συνεταιρισμός), που αναφέρεται στην ιστορία δύο συνεταίρων μιας επιτυχημένης επιχείρησης, που φθάνουν στα πρόθυρα της ρήξης, εξαιτίας μιας μοιραίας γυναίκας.
Τον επόμενο χρόνο κυκλοφόρησε το δεύτερο βιβλίο του με τίτλο Greeks have a word for it (Οι Έλληνες έχουν μια λέξη για αυτό), όπου περιγράφει τις διδακτικές του εμπειρίες στην Αθήνα, σατιρίζοντας ιδιαίτερα τους συναδέλφους του στο Βρετανικό Συμβούλιο. Το 1973 κέρδισε διεθνή φήμη, με το μυθιστόρημα Mooncranker's Gift, που τιμήθηκε με το βραβείο Χάινεμαν, για «την ευαισθησία της γραφής και τον πλούτο της εμπειρίας».
Το 1980 κυκλοφόρησε το πρώτο του ιστορικό μυθιστόρημα, με τίτλο Pascali’s Island (Το νησί του Πασχάλη), που εκτυλίσσεται σ' ένα ελληνικό νησί στα χρόνια της Οθωμανικής Αυτοκρατορίας. Γνώρισε μεγάλη επιτυχία και μεταφέρθηκε στη μεγάλη οθόνη, ενώ ήταν και υποψήφιο για το βραβείο Μπούκερ, το κορυφαίο λογοτεχνικό βραβείο της Μεγάλης Βρετανίας.
Για τη στροφή του στο ιστορικό μυθιστόρημα είπε σε μία συνέντευξή του:
"Δεν ήταν τόσο επιλογή μου, όσο μια βαθμιαία διαδικασία, που υπαγορεύτηκε από τις περιστάσεις. Πέρασα το μεγαλύτερο μέρος της δεκαετίας του '60, όταν άρχιζα να γράφω μυθιστορήματα, στην Ελλάδα και την Τουρκία. Είναι δυο χώρες, όπου το παρελθόν διαπλέκεται με το παρόν, και θυμάμαι πόσο κατάπληκτος έμεινα από την σταθερή αίσθηση της συνέχειας και της διασύνδεσης, που παραμονεύει σε κάθε βήμα σου"
Ο Άνσγουορθ τιμήθηκε το 1992 με το Μπούκερ για το μυθιστόρημά του Sacred Hunger (Ιερή πείνα), που αναφέρεται στο δουλεμπόριο του 18ου αιώνα, με παραλληλισμούς για τις αρχές της δεκαετίας του '90, όταν τη Μεγάλη Βρετανία κυβερνούσε η Μάργκαρετ Θάτσερ. Εκείνη τη χρονιά, μάλιστα, μοιράστηκε το βραβείο με τον Μάικλ Οντάατζε, τον συγγραφέα του μυθιστορήματος Ο Άγγλος ασθενής.
Το 2002 δημοσίευσε ένα ακόμη βιβλίο με ελληνικό περιεχόμενο, το μυθιστόρημα The Songs of the Kings (Τα τραγούδια των βασιλέων), που αναφέρεται στον Τρωικό Πόλεμο. Το τελευταίο του βιβλίο The Quality of Mercy, κυκλοφόρησε το 2011 και συνεχίζει την προβληματική της Ιεράς Πείνας. Είναι υποψήφιο για το βραβείο ιστορικού μυθιστορήματος Walter Scott, ο νικητής του οποίου θα ανακοινωθεί στις 16 Ιουνίου 2012.
Το έργο του, σύμφωνα με την κριτική, είναι μια παρατεταμένη μελέτη της ηθικής. Το ιστορικό μυθιστόρημα του άνοιξε ένα παράθυρο για να παρατηρήσει την ανθρώπινη ηθική συμπεριφορά και τις μυριάδες αποτυχίες της σε κάθε εποχή. Τα βιβλία του σφύζουν από την ανθρώπινη απληστία και ο ίδιος δείχνει συμπάθεια για τους ανθρώπους που καταπιέζονται απ’ όσους διψούν για εξουσία.
Ο Μπάρι Άνσγουρθ πέθανε στις 5 Ιουνίου 2012, χτυπημένος από την επάρατη νόσο. Τα τελευταία χρόνια ζούσε στην Περούτζια της Ιταλίας, με τη δεύτερη σύζυγό του, τη φιλανδέζα Αίρα, την οποία είχε γνωρίσει στο Ελσίνκι, όπου ζούσε στις αρχές της δεκαετίας του '90. Από την πρώτη του σύζυγο, την Βάλερι Μουρ, είχε αποκτήσει τρεις κόρες, οι οποίες του χάρισαν έξι εγγόνια.
Βιβλία του Μπάρι Άνσγουορθ στα Ελληνικά
Η γη των θαυμάτων (Πατάκης)
Ρουμπίνι στον αφαλό (Νεφέλη)
Τα τραγούδια των βασιλέων (Νεφέλη)
Χάνοντας τον Νέλσον (Νεφέλη)
Το νησί του Πασχάλη (Nεφέλη)
Θρησκευτικό δράμα (Νεφέλη)
Μετά τον Αννίβα (Καστανιώτης)
Ιερή πείνα (Nεφέλη)
Φιλμογραφία
Το νησί του Πασχάλη, σε σκηνοθεσία Τζέιμς Ντίαρντεν, με τους Μπεν Κίνγκσλεϊ και Έλεν Μίρεν. (1988)
Παράσταση για ένα ρόλο (The Reckoning ο πρωτότυπος τίτλος, βασισμένο στο μυθιστόρημα Morality Play), σε σκηνοθεσία Πολ ΜακΓκίγκαν, με τους Γουίλεμ Νταφόε και Πολ Μπέτανι. (2003)
