Εξέγερση του Ίλιντεν

 

Χάρτης των Βαλκανίων μετά τη συνθήκη του Βερολίνου (1878).
Η Εξέγερση του Ίλιντεν (πλήρης ονομασία στα βουλγαρικά: Илинденско-Преображенско въстание: Εξέγερση του Προφήτη Ηλία-Μεταμορφώσεως) ήταν μία επανάσταση σλαβοφώνων ενάντια στην Οθωμανική Αυτοκρατορία, που οργανώθηκε και υλοποιήθηκε από την αυτονομιστική οργάνωση Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση το 1903. Το όνομα της εξέγερσης αναφέρεται στο Ίλιντεν (Илинден), όπως αποκαλούν οι Σλαβομακεδόνες και οι Βούλγαροι την ημέρα εορτής του Προφήτη Ηλία (20 Ιουλίου με το Ιουλιανό ημερολόγιο/2 Αυγούστου) και στο Πρεομπραζένιε (Преображение), το οποίο σημαίνει την ημέρα εορτής της Μεταμορφώσεως (6 Αυγούστου με το Ιουλιανό ημερολόγιο/19 Αυγούστου).

Η εξέγερση στην ευρύτερη περιοχή της Μακεδονίας εκδηλώθηκε στο βιλαέτι του Μοναστηρίου, κυρίως στα κεντρικά και νοτιοδυτικά τμήματα του από τους Βούλγαρους των αγροτικών περιοχών και υποστηρίχθηκε σε κάποιο βαθμό και από τους βλάχους της περιοχής. Μια προσωρινή κυβέρνηση σχηματίστηκε στο Κρούσοβο, όπου οι αντάρτες κήρυξαν τη Δημοκρατία του Κρουσόβου υπό την ηγεσία του δάσκαλου Νίκολα Κάρεφ, η οποία καταλύθηκε μετά από δέκα ημέρες, στις 12 Αυγούστου. Στις 19 Αυγούστου, οι Βούλγαροι χωρικοί, διοργάνωσαν μια συνδεδεμένη εξέγερση στο βιλαέτι της Αδριανούπολης, που οδήγησε στην απελευθέρωση μιας μεγάλης περιοχής στα βουνά της Στράντζας στην περιοχή των Σαράντα Εκκλησιών και στη δημιουργία μιας προσωρινής κυβέρνησης στην πόλη Βασιλικό, τη Δημοκρατία της Στράντζας. Αυτή διήρκεσε περίπου είκοσι μέρες πριν καταλυθεί από τους Οθωμανούς.

Σήμερα αυτή η εξέγερση γιορτάζεται στην Βουλγαρία και στη Βόρεια Μακεδονία.

/////////////

Карта на Балканите след Берлинския договор (1878). Илинденското въстание (пълно име на български: Илинденско-Преображенско въстание: Въстание на пророк Илия-Преображение) е славяноезично въстание срещу Османската империя, организирано и проведено от сепаратистката организация Вътрешна македонска революционна организация през 1903 г. Името на въстанието се отнася за Илинден (Илинден), както славяно-македонците и българите наричат ​​празника на пророк Илия (20 юли по Юлианския календар/2 август) и Преображението (Преображение Господне), което означава празникът Преображение Господне. (6 август по Юлианския календар/19 август). Бунтът в по-широкия регион на Македония се провежда във вилает Монастири, главно в централната и югозападната му част от българите от селските райони и е подкрепен до известна степен от власите от региона. В Хрушчов е сформирано временно правителство, където бунтовниците провъзгласяват Хрушчовата република под ръководството на учителя Никола Кареф, която е свалена след десет дни, на 12 август. На 19 август българските селяни организират свързано въстание в Одринския вилает, което води до освобождаването на голяма област в Странджа планина в района на Четиридесетте черкви и установяването на временно правителство в град Василико, република Странджа. Това продължи около двадесет дни, преди да бъде разрушен от османците. Днес това въстание се отбелязва в България и Северна Македония.